Палацава-паркавы комплекс Манюшкаў (Сьмілавічы)
палац у Сьмілавічах (Беларусь) From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Палацава-паркавы комплекс Манюшкаў — помнік архітэктуры і садова-паркавага мастацтва ХІХ — пачатку ХХ стагодзьзяў у Сьмілавічах. Знаходзіцца ў паўднёва-ўсходняй частцы мястэчка, на беразе ракі Волмы. Твор рэтраспэктыўна-гатычнага і нэагатычнага стылявых кірункаў з элемэнтамі мадэрну. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.
Помнік грамадзянскай архітэктуры | |
Палацава-паркавы комплекс Манюшкаў | |
![]() Вежа старога палацу Манюшкаў | |
Краіна | Беларусь |
Мястэчка | Сьмілавічы |
Каардынаты | 53°45′00.10″ пн. ш. 28°01′00.15″ у. д. |
Архітэктурны стыль | нэаготыка |
Статус | Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь |
Палацава-паркавы комплекс Манюшкаў на мапе Беларусі ![]() ![]() Палацава-паркавы комплекс Манюшкаў | |
![]() |
Складаецца з двух палацаў, флігеляў, парку пэйзажнага тыпу з брамай і гаспадарчых пабудоваў.
Remove ads
Гісторыя
Вялікае Княства Літоўскае

У XVI ст. на месцы палацава-паркавага комплексу існаваў замак. У розныя часы маёнтак Сьмілавічы належаў Кезгайлам, Сапегам, Завішам. У ХVIII ст. ён перайшоў у валоданьне гетмана вялікага Міхала Казіміра Агінскага (1730—1800). У 1791 годзе маёнтак стаў уладаньнем Манюшкаў.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
Палацава-паркавы комплекс сфармаваўся ў XIX — пачатку ХХ ст. Будаваньне старога палаца вялося ў пачатку XIX ст. Станіславам Манюшкам (дзедам вядомага кампазытара) і яго сынамі. Казімер Манюшка заклаў батанічны і пладовы сады. Будаваньне комплексу скончыў Лявон Ваньковіч, жанаты з Паўлінай Манюшкай.
У 1900 годзе да паўночна-ўсходняга крыла корпуса старога палаца зрабілі 2-павярховую прыбудову з драўлянай галерэяй на другім паверсе. У 1900-я гады да старога прыбудавалі новы палац.
Найноўшы час
За савецкім часам у будынку новага палаца разьмясьціўся сельскагаспадарчы каледж, а старэйшую частку палаца, збудаваную Станіславам Манюшкам, занядбалі.
У 1973 годзе паводле праекта рэканструкцыі (Беларускі навукова-дасьледчы і праектны інстытут па будаўніцтве ў вёсцы) да ўвахода ў новы корпус прыбудавалі вэстыбюль з гардэробам, з усходняга боку — лесьвічную клетку.
Remove ads
Архітэктура
Палац складаецца з 2 мураваных карпусоў (старога і новага палацаў), збудаваных у розны час і аб’яднаных паміж сабой невялікім аб’ёмам, у якім месьцілася аранжарэя. Палац меў багаты архіў (зьберагліся дакумэнты Агінскіх, Манюшкаў, Ваньковічаў) і карцінную галерэю, у складзе якой быў вядомы партрэт Адама Міцкевіча (мастак Валенці Ваньковіч). Цяпер ён захоўваецца ў Варшаве, у Нацыянальным музэі.
Стары палац — помнік архітэктуры рэтраспэктыўнай готыкі. Гэта прастакутны ў пляне 2-павярховы будынак, накрыты 2-схільным дахам. Фасады падзяляюцца міжпавярховым карнізам. З боку галоўнага фасада да будынка далучаецца магутная, квадратная ў пляне 3-павярховая вежа, завершаная зубцамі. Ніжні ярус вежы, дзе месьціцца ўваход, апрацоўваецца рустам. Вокны маюць маляўнічае абрамленьне.
Плян анфіладны. Перакрыцьці роўныя, з выняткам некалькіх памяшканьняў на першым паверсе, якія маюць цыліндрычныя скляпеньні з распалубкамі. У вежы разьмяшчаюцца 3-маршавыя сходы.
Новы палац — помнік архітэктуры нэаготыкі з элемэнтамі стылю мадэрн. Будынак у пляне выцягнуты, асымэтрычны, ускладнены 5-граннымі эркерамі. Уваход разьмяшчаецца ў заходняй частцы, вылучаецца 3-павярховым рызалітам, з бакоў якога ўзвышаюцца дзьве гранёныя невялікія вежы, завершаныя невысокімі шатрамі і шпілямі.
Інтэр’ер палаца аздабляўся размалёўкай.
Remove ads
Парк
Парк пэйзажнага тыпу. Плошча каля 3 га. Утварае суцэльны дрэвавы масіў, у складзе якога трапляюцца каштоўныя экзоты — хвоя вэймутава, лістоўніца эўрапэйская, шаўкоўніца белая ды іншыя, растуць інтрадуцэнты — тсуга канадзкая, елка блакітная, піхта аднаколерная, клён блакітны, аморфа кустарнікавая ды іншыя. Тут знаходзяцца Сьмілавіцкія хвоі — два дрэвы хвоі чорнай векам каля 100 гадоў. Дрэвавыя экзоты — каштоўныя дэкаратыўныя і матачныя расьліны[1].
Галерэя
Гістарычная графіка
Гістарычныя здымкі
- Старыя здымкі
- 1907 г.
- да 1918 г.
- да 1918 г.
- да 1918 г.
- Салён, да 1918 г.
- 1925 г.
- 1 ліпеня 1944 г.
- 1944 г.
Сучасныя здымкі
- Сучасны стан
- Стары палац
- Новы палац
- Адзін з флігеляў
- Брама
Крыніцы
Літаратура
Вонкавыя спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads