Чыжы (гміна)

Гмі́на Чы́жы (па-польску: Gmina Czyże) — сельская гміна ў Гайнаўскім павеце Падляскага ваяводзтва Польшчы. Адміністрацыйны цэнтар — вёска Чыжы.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Чыжы.

Гміна Чыжы
Gmina Czyże
Герб
Агульныя зьвесткі
Краіна	Польшча
Ваяводзтва	Падляскае
Павет	Гайнаўскі
Статус	вясковая гміна
Сядзіба	Чыжы
Колькасьць населеных пунктаў	24
Войт	Юры Васілюк
Афіцыйныя мовы	польская, беларуская (дапаможная)
Мовы ва ўжытку	польская, падляская, беларуская
Насельніцтва (2013)	2361
Шчыльнасьць	17,59 чал./км²
Нацыянальны склад	беларусы (81,81%), палякі (16,83%), украінцы (0,97%)
Плошча	134,2 км²
TERYT	3202605042
Мапа Гміны Чыжоў
Мэдыя-зьвесткі
Часавы пас	+1
Летні час	+2
Тэлефонны код	85
Паштовыя індэксы	17-207
Код аўтам. нумароў	BHA
Афіцыйны сайт
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

З 7 лютага 2010 году беларуская мова мае ў гміне статус дапаможнай мовы.

Гміна Чыжы мяжуе з гмінамі Нараў, Гайнаўка і Дубічы Царкоўныя Гайнаўскага павету ды гмінамі Белск-Падляскі і Орля Бельскага павету.

Нацыянальны склад

Згодна з вынікамі польскага нацыянальнага перапісу 2002 году, палякамі задэкляравала сябе 16,83% жыхароў гміны, 0,97% назвала сябе ўкраінцамі, 81,81% — беларусамі (гміна з найбольшай доляй беларусаў у насельніцтве серад гмінаў Польшчы).

Гісторыя

Тэрыторыя сёньняшняй гміны Чыжы была заселяная ўжо ў канцы IX ст., па што сьведчыць гарадзішча ў Збучу. Паводле археалягічных дасьледваньняў, яно было заснаванае заходнеславянскімі плямёнамі і было пакінутае ў першай палове XI ст. Да XV—XVI стагодзьдзяў землі сёньняшняй гміны Чыжы заняла Бельская пушча, якая кантралявалася адміністрацыйным цэнтрам у Бельску. У XII—XIV стагодзьдзях абшар шматразова пераходзіў з-пад панаваньня мазавецкіх князёў пад панаваньне князёў галіцка-валынскіх. На працягу XIV ст. Падяшша было далучанае да Вялікага Княства Літоўскага. У складзе Бельскай зямлі абшар знаходзіўся ў Троцкім, а з 1513 г. у Падляскім ваяводзтве. З 1569 г. быў далучаны да Кароны Каралеўства Польскага. Амаль усе вёскі ў гміне былі заснаваныя на землях каралеўскай Бельскай пушчы ў XVI ст. Пасьля падзелаў Рэчы Паспалітай праз кароткі пэрыяд (1795—1807 г.) была тут Новая Ўсходняя Прусія, а пасьля Тыльзыцкага міру 1807 г. Беластоцкая вобласьць і з 1842 г. Гарадзенская губэрня. Пасьля Першай сусьветнай вайны абшар сёньняшняй гміны Чыжы апынуўся ў складзе Бельскага павету ў некалькіх гмінах (Ласінка, Орля, Пасынкі). З 1939 году ў складзе Бельскага раёну Беластоцкай вобласьці БССР, а ў 1914—1944 гадах у Беластоцкай акрузе Трэцяга райху. У 1945 годзе абшар конча апынуўся ў межах Польшчы, а з 1952 году існуе як гміна Чыжы^[1].