Кніга прарока Данііла

Кні́га праро́ка Даніі́ла (па-габрэйску: דָּנִיֵּאל‎, Dānī’ēl — Бог мой судзьдзя) — кніга кананічнага Старога Запавету, 35-я частка Танаху, 9-я кніга Кетувім.

Кніга Старога Запавету Кніга прарока Данііла

Пяцікніжжа Майсеева

Кніга Роду Кніга Выхаду Сьвятарская кніга Кніга Лічбаў Паўтораны Закон

Прарокі

Першыя прарокі Кніга Ісуса сына Нава Кніга Судзьдзяў Першая кніга Царстваў Другая кніга Царстваў Трэцяя кніга Царстваў Чацьвертая кніга Царстваў Пазьнейшыя прарокі Кніга прарока Ісаі Кніга прарока Ераміі Кніга прарока Езэкііля Меншыя прарокі Кніга прарока Асіі Кніга прарока Ёіля Кніга прарока Амоса Кніга прарока Аўдзея Кніга прарока Ёны Кніга прарока Міхея Кніга прарока Навума Кніга прарока Абакума Кніга прарока Сафона Кніга прарока Агея Кніга прарока Захарыі Кніга прарока Малахіі

Пісаньні

Паэтычныя Псальмы Выслоўі Саламонавы Кніга Ёва Пяць скруткаў Найвышэйшая песьня Саламонава Кніга Рут Ераміін плач Эклезіяст Кніга Эстэр Гістарычныя Кніга прарока Данііла Кніга прарока Эздры Кніга прарока Нээміі Першая кніга летапісаў Другая кніга летапісаў

п а р

Ілюстрацыя да 3 разьдзелу кнігі Данііла

У грэцкіх перакладах Бібліі (Сэптуагінта, рэдакцыя Тэадатыёна) і хрысьціянскай традыцыі кніга прарока Данііла займае чацьвертае месца сярод прароцкіх кніг. У юдэйскай і пратэстанцкай вэрсіях кніга падзеленая на дзьве часткі па 6 разьдзелаў, паміж якімі няма непасрэднай сувязі, за выняткам асобы Данііла^[1].

Кароткі зьмест

Першая, гістарычная частка (разьдзелы 1—6), апісвае жыцьцё прарока Данііла і тагачасныя падзеі ў бабілёнскім і міда-пэрсыдзкіх царствах, у якіх ён або ягоныя сябры бралі непасрэдны ўдзел. У другой частцы (разьдзелы 7—12) апісаныя відзежы і адкрыцьці, дадзеныя Даніілу, датычныя лёсу Юдэі і паганскіх царстваў, якія мелі ўплыў на гісторыю Божага народу.

Разнастайныя паводле зьместу, абедзьве часткі кнігі прарока Данііла раскрываюць адно вучэньне пра сусьветнае Царства Боскае і Сына Чалавечага ў іхнім трыюмфе над паганствам.

Дадаткі

У напісанай на кайнэ вэрсіі Сэптуагінты прысутнічаюць яшчэ тры разьдзелы кнігі Данііла, якіх няма ў габрэйска-арамэйскім тэксьце. Гэтыя разьдзелы ўключаныя ў канон рыма-каталіцкай, праваслаўнай, усходніх і асырыйскай Бібліяў, аднак большасьць пратэстанцкіх цэркваў лічаць іх апакрыфічнымі.

Зьмест дадаткаў:

• Малітва Азарыі і Сьпеў трох дзяцей у гарачай печы (Данііл 3:24—90). Устаўлены паміж вершамі 23 і 24, калі лічыць паводле пратэстанцкага канону.
• Сюзана і старэйшыны. У раньніх грэцкіх манускрыптах знаходзілася перад Данііла 1:1 (як пралёг), у Вульгаце — 13 разьдзел.
• Бэл і цмок. У грэцкім тэксьце пасьля Данііла 12:13 (эпілёг); у Вульгаце — 14 разьдзел.

Аўтарства

Аўтарам кнігі традыцыйна лічаць прарока Данііла, знанага юдэя (1:3,6), які ў трэці год валадараньня цара Яакіма быў забраны ў Бабілён (1:1,3-6), дзе выхоўваўся пры царскім двары (1:4,17-18). Першая частка, якая распавядае пра жыцьцё Данііла пры бабілёнскім двары (разьдзелы 1—6), датаваная III стагодзьдзем. Другая палова (разьдзелы 7—12) датаваная часам валадараньня Антыёха IV Эпіфана, сэлеўкідзкага цара Сырыі ў 167—163 да н. э. Грэцкія дадаткі да кнігі (ня ўключаныя ў пратэстанцкі і юдэйскі каноны), верагодна, складзеныя да зьяўленьня грэцкага перакладу каля 100 да н. э.^[2]

Выданьне Скарыны

Асноўны артыкул: Біблія Францішка Скарыны

Выданьне Францішка Скарыны кнігі прарока Данііла захавалася ў 10 асобніках. На тытульным аркушы зьмешчаная тэматычная гравюра: «Даниилу, седящему со львы, принесе Аввакум обед». А. 1 адв.— 4 адв. займае прадмова Францішка Скарыны, у канцы якой паўтораная віньетка з кнігі Ёва, а на а. 5 — застаўка з кнігі Ісуса Нававага^[3].

Крыніцы

1. Matthews & Moyer 2012. С. 265—266.
2. Schiffman 1991. С. 123.
3. Скарына Ф.: Творы… С. 171.

Літаратура

• Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — 207 с. — 4250 ас. — ISBN 5-343-00151-3
• Victor H. Matthews, James C. Moyer. The Old Testament: Text and Context. — Baker Books, 2012.
• Lawrence H. Schiffman. From Text to Tradition: A History of Second Temple and Rabbinic Judaism. — KTAV Publishing House, 1991.

Вонкавыя спасылкі

Кніга прарока Данііла — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Кніга прарока Данііла ў перакладзе Васіля Сёмухі