Штурмавыя атрады

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Штурмавы атрад.

Штурмавыя атрады (ням.: Sturmabteilung), скарочана СА, штурмавікі; таксама вядомыя як «карычневакашульнікі» (па аналогіі з італьянскімі «чорнакашульнікамі») — ваенізаваныя фарміраванні Нацыянал-сацыялістычнай нямецкай рабочай партыі (НСДАП).

Штурмавыя атрады
ням.: Sturmabteilung
Эмблема СА
Іншыя назвы	Карычневакашульнікі
З'яўляецца часткай	НСДАП
Ідэалогія	Нацыянал-сацыялізм
Лідары	Эрнст Юліус Ром Франц Пфефер фон Заламан Герман Герынг Віктар Лютцэ Вільгельм Шэпман
Штаб-кватэра	Мюнхен
Актыўная ў	Германія
Сфарміравана	1921
Расфарміравана	10 кастрычніка 1945
Саюзнікі	СС
Колькасць членаў	каля 3 мільёнаў (1934)[1]
Удзел у канфліктах	Ноч доўгіх нажоў

Створаны 3 жніўня 1921 года на базе некаторых падраздзяленняў «Добраахвотніцкага корпуса». 4 лістапада 1921 года атрымалі назву «Штурмавых атрадаў». Пасля «піўнога путчу» ў 1923 годзе былі забаронены, але працягвалі дзейнічаць пад іншай назвай. Ізноў легалізаваны ў 1925 годзе. Кіраўнікі СА на месцах увесь час уступалі ў канфлікт з кіраўніцтвам НСДАП, што ў 1930 годзе вылілася ў «мяцеж Штэнеса», пасля якога Гітлер асабіста ўзначаліў штурмавыя атрады, стаўшы Вярхоўным фюрарам СА (заставаўся ім да 1945 года).

Эрнст Ром, начальнік штаба СА, 1934

Нацыянал-сацыялізм

Асноўныя паняцці

Дыктатура • Правадырызм • Правая ідэалогія • Шавінізм • Расавая палітыка • Мілітарызм • Антыдэмакратызм

Ідэалогія

Фёлькішэ бевегунг • «25 пунктаў» • «Мая барацьба» • Унтэрменш • Нюрнбергскія расавыя законы • Расавая тэорыя Гюнтэра • Расавая палітыка • «Міф дваццатага стагоддзя»

Гісторыя

Трэці рэйх • Ноч доўгіх нажоў • Крыштальная ноч • Другая сусветная вайна • Вырашэнне чэшскага пытання / яўрэйскага пытання • Катастрофа еўрапейскага яўрэйства • Халакост • Нюрнбергскі працэс

Асобы

Адольф Гітлер • Відкун Квіслінг • Войцех Тука • Генрых Гімлер • Герман Герынг • Рудольф Гес

Арганізацыі

НСДАП • СА • СС • Гітлерюгенд • Вервольф • Саюз нямецкіх дзяўчат • Юнгфольк • Саюз дзяўчынак • Зімовая дапамога • Германскі працоўны фронт • Сіла праз радасць • Вера і прыгажосць • Нацыянал-сацыялістычныя (мехкорпус • авіякорпус • народная дабрачыннасць • жаночая арганізацыя • саюз студэнтаў • саюз урачоў • саюз настаўнікаў • саюз юрыстаў • саюз дапамогі ахвярам вайны)

Нацысцкія партыі і рухі

Венгрыя • Паўночны Каўказ • Бельгія • Нідэрланды • Чачня • Нарвегія • Латвія • Беларусь

Роднасныя паняцці

Фашызм • Антыкамунізм • Неанацызм • Інтэгральны нацыяналізм • Нацысцкі акультызм

Партал:Нацысцкая Германія · Праект «Фашызм»

Штурмавыя атрады адыгралі вырашальную ролю пры ўздыме нацыянал-сацыялістаў. Пасля прыходу НСДАП да ўлады штурмавыя атрады кароткі час мелі статус дапаможнай паліцыі, але пасля лета 1934 года (так званая «ноч доўгіх нажоў», калі кіраўніцтва СА на чале з Эрнстам Рома было знішчана) яны страцілі значэнне, і галоўнай баявой арганізацыяй НСДАП стала СС.

Атрады СА, якія значна скараціліся колькасна, праіснавалі да 1945 года, прычым да 1943 года іх узначальваў Віктар Лютцэ, які быў прызначаны Гітлерам і ўдзельнічаў у чыстцы, а пасля яго гібелі ў аўтамабільнай катастрофе — Вільгельм Шэпман. Але да гэтага часу штурмавікі ўжо не адыгрывалі ніякай ролі ў палітыцы. Магчыма, менавіта таму Нюрнбергскі працэс не прызнаў членаў СА (у адрозненне ад членаў СС) злачыннай групай. З членаў СА фарміраваліся часткі СС «Мёртвая галава» (займаліся аховай канцлагераў), а таксама дывізія СС «Хорст Весель» (на яе пятліцах быў намаляваны сімвал СА). Акрамя таго, грамадзянская адміністрацыя на акупаваных тэрыторыях фарміравалася галоўным чынам з членаў СА. СА былі асноўнай ударнай сілай пагромаў «Крыштальнай ночы».

Асноўнымі функцыямі СА пасля 1934 года былі:

• правядзенне парадаў падчас партыйных з'ездаў;
• дапрызыўная і пасляпрызыўная падрыхтоўка;
• грамадзянская абарона і ліквідацыя наступстваў надзвычайных сітуацый;
• барацьба з партызанскім рухам у Польшчы і Югаславіі.

Законам саюзніцкага Кантрольнага савета ў Германіі № 2 ад 10 кастрычніка 1945 года СА разам з НСДАП і іншымі звязанымі з гэтай партыяй арганізацыямі былі забаронены, іх маёмасць канфіскавана.

Чыны і знакі адрознення СА

Пасля Першай сусветнай вайны Германія страціла свае афрыканскія калоніі і на складах заляжалася вялікая колькасць трапічнай уніформы, якую і павыкупляў па бесцані Герынг для створаных штурмавых атрадаў.^[2] З тых часоў карычневы колер формы СА трывала асацыюецца з нацызмам.

Спецыяльныя і вайсковыя званні СС (групенфюрар, штурмбанфюрар, штандартэнфюрар і да т.п.) першапачаткова з'явіліся ў СА і ў некалькі мадыфікаваным выглядзе былі запазычаны эсэсаўцамі.

У адрозненне ад СС, знакі адрознення мелі розныя колеры (жоўты, чорны, блакітны і г.д.) у залежнасці ад рэгіёна. На пятліцах малодшага складу змяшчаўся таксама нумар падраздзялення. Члены Галоўнага штаба насілі чырвоныя знакі адрознення. На пятліцах Начальніка штаба Рома была намалявана шасціканцовая зорка ў вянку (пасля яго забойства заменена на тры дубовыя лісты ў вянку).

Зноскі

1. Ричард Эванс Третий рейх. Дни триумфа: 1933-1939 — Астрель, У-Фактория, 2010. — С. 28.
2. Брэнды Трэцяга Рэйха. Паваенны лёс