Марыа Маліна

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Маліна (значэнні).

Мáрыа Маліна (ісп.: José Mario Molina-Pasquel y Henríquez; 19 сакавіка 1943, Мехіка, Мексіка — 7 кастрычніка 2020, Мехіка, Мексіка) — мексіканскі хімік, адзін з найбольш вядомых даследчыкаў азонавых дзірак, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі за работы аб ролі газападобных галагенаалканаў у памяншэнні азонавага пласта Зямлі. Ён падзяліў прэмію з Шэрвудам Роўландам і Паўлем Крутцэнам. Ён — адзін з трох лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі з Мексікі, разам з Альфонса Гарсіяй Роблесам і Актавіа Пасам.

Марыа Маліна
ісп.: Mario Molina
Дата нараджэння	19 сакавіка 1943(1943-03-19)[1][2][…]
Месца нараджэння	Мехіка, Мексіка[3]
Дата смерці	7 кастрычніка 2020(2020-10-07)[4] (77 гадоў)
Месца смерці	Мехіка, Мексіка
Грамадзянства	Мексіка  ЗША
Жонка	Luisa T Molina[d][5][6]
Род дзейнасці	хімік, інжынер, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	хімія
Месца працы	Каліфарнійскі ўніверсітэт у Сан-Дыега Каліфарнійскі ўніверсітэт у Ірвайне Лабараторыя рэактыўнага руху Масачусецкі тэхналагічны інстытут
Навуковая ступень	доктарская ступень[d][7]
Альма-матар	Нацыянальны аўтаномны ўніверсітэт Мексікі Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі (1972) Універсітэт Фрайбурга
Навуковы кіраўнік	Джордж Клод Пайментэл
Член у	Папская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Мексіканская акадэмія навук[d] Colegio Nacional[d] Нацыянальная медыцынская акадэмія ЗША Амерыканская асацыяцыя садзейнічання развіццю навукі[8]
Узнагароды	прэмія Уіларда Гібса[d] (1998) Tyler Prize for Environmental Achievement[d] (1983) Volvo Environment Prize[d] (2004) прэмія Макса Планка[d] (1994) член Амерыканскага фізічнага таварыства[d] прэмія Гейнца[d] (2003) honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru[d] ганаровы доктар Мадрыдскага ўніверсітэта Камплутэнсэ[d] (2012) Newcomb Cleveland Prize[d] ганаровы доктар Універсітэта Маямі[d] (11 мая 2001) Polanyi Medal[d] (2012) Great Immigrants Award[d] (2009) Camille Dreyfus Teacher-Scholar Awards[d]
Цытаты ў Вікіцытатніку
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Марыа Маліна скончыў прыватную школу Institut auf dem Rosenberg у Швейцарыі, затым Нацыянальны аўтаномны ўніверсітэт Мексікі ў 1965 годзе са ступенню бакалаўра ў хімічнай інжынерыі, далей да 1967 года вучыўся ва Універсітэце Фрайбурга (Фрайбург), а ў 1972-м скончыў дысертацыю па хіміі ў Каліфарнійскім універсітэце ў Берклі. Працуючы ў Каліфарнійскім універсітэце ў Ірвайне, Маліна і Шэрвуд Роўланд паказалі небяспеку ўздзеяння галагеналканаў на азонавы пласт у стратасферы. З 2004 года Маліна працуе ў Каліфарнійскім універсітэце ў Сан-Дыега.

Зноскі

1. Mario Molina // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. Mario José Molina // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #1029801800 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 10 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. https://centromariomolina.org/wp-content/uploads/2020/10/Comunicado-de-prensa-CMM-7oct-2020.pdf — 2020.
5. https://news.mit.edu/2003/mexico-0402
6. https://www.nytimes.com/2020/10/13/science/mario-molina-dead.html
7. Deutsche Nationalbibliothek Record #1029801800 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 2 красавіка 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
8. NNDB — 2002.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513'></a>