Марыя Дзмітрыеўна Міцкевіч

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Міцкевіч.

Мары́я Дзмі́трыеўна Міцке́віч (у дзявоцтве Каменская, 7 лютага 1891, Ашмяны, Віленская губерня, Расійская імперыя ― 21 мая 1945, Масква, СССР) ― беларуская настаўніца, жонка Якуба Коласа.

Марыя Дзмітрыеўна Міцкевіч
Імя пры нараджэнні	Марыя Каменская
Род дзейнасці	настаўніца, хатняя гаспадыня
Дата нараджэння	7 лютага 1891(1891-02-07)
Месца нараджэння	Ашмяны, Ашмянскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	21 мая 1945(1945-05-21) (54 гады)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Вайсковыя могілкі
Муж	Якуб Колас
Дзеці	Даніла Канстанцінавіч Міцкевіч і Міхась Канстанцінавіч Міцкевіч

Біяграфія

Марыя Каменская нарадзілася ў Ашмянах Віленскай губерні 7 лютага 1891 года ў сям’і псаломніка Дзмітрыя Каменскага, які быў родам з Яраслаўля. Маці Марыі — Марыя Цімафееўна — паходзіла з сям’і памешчыцы Генрыеты Гогенлоэ, якая мела зямельныя ўладанні ў Віленскім краі. У Марыі было пяць братоў і сястра, якая памерла ў маладосці. Марыя навучалася ў духоўным вучылішчы, пасля працавала настаўніцай чыгуначнай школы ў Вільні, потым — у Пінску^[1].

У Пінску пазнаёмілася з Якубам Коласам у 1912 годзе^[2].

3 чэрвеня 1913 Марыя Каменская і Канстанцін Міцкевіч (Якуб Колас) пабраліся шлюбам. Вянчаліся ў Варварынскай царкве ў Пінску, якая з 1906 года належала чыгуначнаму ведамству^[3].

У 1914 годзе нарадзіўся першы сын — Даніла. У 1917 годзе — Юрый, у 1926 годзе — Міхась^[1].

У час Першай сусветнай вайны сям’я знаходзілася ў бежанстве ў Падмаскоўі, пасля ў Пермі і Абаяні. Марыя працягвала настаўнічаць. У 1921 годзе сям’я вярнулася ў Менск. З таго часу Марыя — хатняя гаспадыня^[4].

У гады Другой сусветнай вайны жонка Коласа часта хварэла. Сям’я жыла ў эвакуацыі ў Ташкенце. На фронце прапаў без вестак сярэдні сын Юрка. У канцы 1944 года стан здароўя Марыі істотна пагоршыўся. З пачатку 1945 года яна знаходзілася ў маскоўскіх шпіталях. Памерла ў Маскве 21 мая 1945 года^[3].

Яе перавезлі ў Мінск у труне на самалёце і пахавалі на Ваенных могілках^[4].

Марыя і Якуб Колас

Менавіта з Марыі Якуб Колас «спісваў» Сымонкаву Ганну ў паэме «Сымон-музыка».

…Ён ніколі не забудзе, Покі жыць на свеце будзе, Пары ясненькіх вачок, Тонкіх бровак, тварык ветлы, І на губках такі светлы, Такі добранькі смяшок… Дык то Ганна! Ну й дзяўчынка! І прыўдалая ж яна!..[3]

Яшчэ да вяселля Якуб Колас прысвяціў Марусі цыкл вершаў. З гэтай нізкі захаваўся толькі адзін верш — «Дзяўчыне»^[4].

Марыя была першай слухачкай, чытачкай і нават крытыкам твораў свайго мужа. Ён вельмі паважаў думкі і ацэнкі Марусі^[1].

Руская паводле нацыянальнасці, сведчыць сын Даніла Міцкевіч, Марыя дасканала ведала і любіла беларускую мову, якая стала для яе роднай. Многім даказвала, што беларуская мова захавала больш ад старажытнаславянскай асновы, чым руская. У доме гаварылі па-беларуску, і яна часам папраўляла дзяцей у правільным вымаўленні словаў^[2].