Таццяна Піліпаўна Сцяшковіч

Таццяна Піліпаўна Сцяшко́віч^[3] (25 снежня 1904 — 6 лістапада 1986) — настаўнік, мовазнавец, кандыдат філалагічных навук (1956), Заслужаны настаўнік Беларускай ССР (1947).

Таццяна Піліпаўна Сцяшковіч
Дата нараджэння	25 снежня 1904(1904-12-25)[1]
Месца нараджэння	Ігумен, Ігуменскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя[1]
Дата смерці	6 лістапада 1986(1986-11-06)[1] (81 год)
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	вучоная, выкладчыца ўніверсітэта
Месца працы	Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы
Навуковая ступень	кандыдат філалагічных навук[1][2] (1956)
Навуковае званне	дацэнт (1961)[2]
Альма-матар	педагагічны факультэт БДУ (1930)[2] Менскі педагагічны тэхнікум (1925)
Узнагароды	Ганаровая грамата Міністэрства асветы БССР[d]

Біяграфія

Нарадзілася ў горадзе Ігумен (сучасны горад Чэрвень, адміністрацыйны цэнтр Чэрвеньскага раёна Мінскай вобласці Беларусі). Скончыла прыходскую школу і два класы вышэйшага пачатковага вучылішча^[4]. Вучылася ў школе другой ступені^[4]. У 1921 годзе паступіла ў Чэрвеньскі педагагічны тэхнікум, а пасля яго закрыцця перавялася ў Мінскі педагагічны тэхнікум, які скончыла яго ў 1925 годзе^[4]. Працавала настаўнікам у Віцебскай вобласці^[4]. У 1927 годзе паступіла на 2 курс^[4] літаратурна-лінгвістычнага аддзялення педагагічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта і скончыла яго ў 1930 годзе. Да пачатку Вялікай Айчыннай вайны працавала настаўнікам у школах Беларускай ССР, у тым ліку ў Магілёве^[4]. У ліпені 1941 года эваукіравалася ў Арлоўскую вобласць, дзе прабыла да лістапада 1941 года, потым пераехала ў Саратаўскую вобласць, паступіла на курсы шафёраў у Пятроўску, а пасля сканчэння іх працавала па 1943 год шафёрам Макраускаўскай МТС Фёдараўскага раёна^[4]. З 1943 па 1945 год працавала завучам, выкладчыкам мовы і літаратуры ў школе^[4]. У 1945 годзе па выкліку Міністэрства асветы БССР вярнулася на радзіму, працавала інспектарам Гродзенскага аблана^[4]. З 1947 года і да выхаду на пенсію Т. П. Сцяшковіч у Гродзенскім дзяржаўным педагагічным інстытуце. Займала пасады старшага выкладчыка, дацэнта (з 1961 года), выконваючага абавязкі прафесара, загадчыка кафедры рускай і беларускай моў, беларускай мовы (1957—1974).

Навуковая дзейнасць

Т. П. Сцяшковіч даследавала марфалогію, дыялекталогію і гісторыю беларускай мовы; дыялектную лексіку, мову і стылістыку твораў Кандрата Крапівы і Міхася Лынькова.

Сярод апублікаванга:

• Говоры Волковыского района Гродненской области: автореферат диссертации … кандидата филологических наук / Т. Ф. Стешкович. — Минск, 1954;
• Слоўнік Гродзенскай вобласці / Таццяна Сцяшковіч. — 2-е выд. папраўленае. — Смаленск : Інбелкульт, 2018. — 398, [1] с. : ил.; 22 см. 500 экз. — ISBN 978-5-00076-044-4;
• Местоимения в белорусском языке : Автореф. дис. на соиск. учен. степ. д-ра филол. наук : (10.02.02) — Мн.: б.и., 1979. — 48 с.;
• З назіранняў над мовай К. Крапівы (1961);
• Мова эпапеі Міхася Лынькова «Векапомныя дні» (1965);
• Матэрыялы да слоўніка Гродзенскай вобласці (1972);
• Займеннік у беларускай мове (1977).

Імя Т. П. Сцяшковіч значыцца ў спісе збіральнікаў фактычнага матэрыялу фундаментальных прац «Дыялекталагічны атлас беларускай мовы» (1963), «Лексічны атлас беларускіх народных гаворак: У 5 т.» (1993—1998)^[4].

Узнагароды

• Заслужаны настаўнік Беларускай ССР (1947)
• Ордэн «Знак Пашаны» (1962)
• Медаль «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»^[5]
• Медаль «За працоўную адзнаку»^[5]
• Залаты ганаровы знак польска-савецкай дружбы^[4]
• Ганаровыя граматы Вярхоўнага Савета БССР, Міністэрства асветы БССР^[4]