Французская Грэбля

Францу́зская Грэ́бля^[1] (трансліт.: Francuzskaja Hreblia, руск.: Французская Гребля) — вёска ў Пухавіцкім раёне Мінскай вобласці. Уваходзіць у склад Пухавіцкага сельсавета.

Вёска Французская Грэбля Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Пухавіцкі Сельсавет Пухавіцкі Каардынаты 53°31′26″ пн. ш. 28°28′31″ у. д.HGЯO Насельніцтва ▼4 чал. (2019) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1713 Аўтамабільны код 5 Французская Грэбля Французская Грэбля

Назва

Назва, верагодна, звязана са збудаванай у часы вайны 1812 года грэбляй^[2].

Гісторыя

Ранняя гісторыя

У другой палове XIX стагоддзя шляхецкая ваколіца^[3] ў Пухавіцкай воласці Ігуменскага павета Мінскай губерні. У часы паўстання 1863 года ў ваколіцы Французская Грэбля да атрада Станіслава Ляскоўскага далучылася група з Ігумена (35 чалавек)^[4].

У 1889 годзе землеўладальнікамі ў ваколіцы Французская Грэбля былі: дваранін рыма-каталік Феліцыян Фаміч Аляшкевіч (20 дзесяцін зямлі), праваслаўны мешчанін Андрэй Васілевіч Баранаў (40 дзесяцін), дваранін рыма-каталік Карл Іванавіч Бесман (24 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Адам Банавентуравіч Бузаноўскі (23 дзесяціны), сялянка рыма-каталічка Антаніна Іванаўна Душэўская (20 дзесяцін), дваранін рыма-каталік Міхаіл Іванавіч Жыдовіч (30 дзесяцін), дваранін рыма-каталік Рыгор Восіпавіч Кавецкі (3,5 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Сігізмунд Восіпавіч Кавецкі (3,5 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Канстанцін Восіпавіч Кавецкі (7 і 1/4 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Міхаіл Восіпавіч Кавецкі (3,5 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Вікенцій Іванавіч Малішэўскі (12 і 3/4 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Казімір Іванавіч Малішэўскі (12 і 3/4 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Вікенцій Станіслававіч Малішэўскі (6,5 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Іосіф Сцяпанавіч Малішэўскі (6,5 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Ігнацій Марцінавіч Малішэўскі (6,5 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Вікенцій Станіслававіч Матусевіч (1,5 дзесяціны), селянін рыма-каталік Іван Ануфрыевіч Матусевіч (10 дзесяцін), селянін рыма-каталік Міхаіл Ануфрыевіч Матусевіч (10 дзесяцін), адстаўнік рыма-каталік Іосіф Станіслававіч Матусевіч (17,5 дзесяціны), мешчанін рыма-каталік Адам Іванавіч Матусевіч (1 дзесяціна), праваслаўны мешчанін Палікарп Антонавіч Матусевіч (78 дзесяцін), дваранін рыма-каталік Адольф Юравіч Навіцкі (7,5 дзесяціны), дваранін рыма-каталік Ігнацій Сцяпанавіч Петрашкевіч (40 дзесяцін), праваслаўны дваранін Мікалай Васілевіч Старжынскі (6,5 дзесяціны)^[5].

Паводле перапісу 1897 года былі засценак і аднайменная лясная старожка.

Найноўшы час

З канца лютага 1918 года тэрыторыя акупаваная войскамі Германскай імперыі. 25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. У снежні 1918 года занята Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР. У час польска-савецкай вайны ў жніўні 1919 — ліпені 1920 гадоў пад акупацыяй Польшчы (Мінская акруга ГУУЗ).

З 31 ліпеня 1920 года ў Беларускай ССР.

У Другую сусветную вайну з канца чэрвеня 1941 года да пачатку ліпеня 1944 года пад акупацыяй Германіі. У наваколлі дзейнічала савецкія партызаны 1-й Мінскай брыгады^[6]. У сакавіку 1944 года ў ходзе карнай аперацыі нямецкія войскі спалілі вёску, забілі 28 жыхароў^[7]. Пасля вайны вёска адноўлена.

Да 29 чэрвеня 2006 года вёска ўваходзіла ў склад Краснаакцябрскага сельсавета^[8].

Насельніцтва

• 1897 год — засценак, 14 двароў, 77 жыхароў; лясная старожка, 6 жыхароў
• 1908 год — 22 двары, 124 жыхары
• 1917 год — 28 двароў, 176 жыхароў, усе беларусы^[9]
• 1940 год — 25 двароў, 69 жыхароў
• 2002 год — 9 двароў, 18 жыхароў
• 2009 год — 15 жыхароў
• 2019 год — 4 жыхары^[10]