Шарсцін

Шарсці́н^[1] (трансліт.: Šarscin, руск.: Шерстин) — аграгарадок у Веткаўскім раёне Гомельскай вобласці. Уваходзіць у склад Прыснянскага сельсавета. Насельніцтва 528 чал. (2004).

Аграгарадок Шарсцін Краіна Беларусь Вобласць Гомельская Раён Веткаўскі Сельсавет Прыснянскі Каардынаты 52°39′15″ пн. ш. 31°03′24″ у. д.HGЯO Насельніцтва ▼444 чал. (2019) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2330 Аўтамабільны код 3 СААТА 3208876066 Шарсцін Шарсцін

Геаграфія

Знаходзіцца за за 18 км на паўночны захад ад Веткі, за 15 км ад чыгуначнай станцыі Касцюкоўка (лінія Жлобін — Гомель), за 38^[2] км у напрамку на поўнач ад Гомеля, каля ракі Сож. Палявая дарога злучае вёску з шашой Данілавічы — Ветка.

Гісторыя

Выяўленыя археолагамі гарадзішча VII—III стагоддзяў да н.э. (1 км на паўночны захад ад Шарсціна, ва ўрочышчы Гарадзішча), селішча культуры верхняга пласта Банцараўшчыны — VI—VIII стагоддзяў н. э. і эпохі Русі (0,4 км на паўночны захад ад вёскі), селішча ранняга жалезнага веку (0,5 км на поўнач ад заходняй ускраіны), селішча ранняга жалезнага веку і эпохі Русі (на паўночна-ўсходняй ускраіне) і селішча эпохі неаліту (0,3 км на ўсход ад вёскі) сведчаць пра засяленне гэтай мясцовасці ў глыбокай старажытнасці. Упершыню Шарсцін згадваецца ў XV ст. У 1471 годзе ён знаходзіўся ў валоданні Ю. Дранішчы, у 1560 — ротмістра Гомельскага замка К. Ленскага, на гасцінцы Рагачоў — Гомель. У 1640-х гг. Шарсцін значыцца ў інвентары Гомельскага староства. У 1752 годзе згадваецца ў актах Галоўнага Трыбунала.

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Шарсцін апынуўся ў складзе Расійскай імперыі, у Рагачоўскім павеце Магілёўскай губерні. У 1785 г. мястэчка знаходзілася ў валоданні Дзерналовічаў. У 1797 годзе тут адкрылася гута. Станам на 1845 год у Шарсціне было 85 двароў. На 1848 г. існавалі аднайменныя мястэчка, 3 фальваркі і 2 вёскі. На 1860 г. — 85 двароў, драўляная праваслаўная царква Раства Багародзіцы (у 1865 г. рамантавалася). На 1881 год — 180 двароў, хлебазапасны магазін, народнае вучылішча (у 1889 — 33 навучэнцы). Паводле вынікаў перапісу 1897 г. існавалі аднайменныя мястэчка (15 двароў, школа, прыстань, цагельня, 6 крамаў, карчма), сяло (192 двары, царква, народнае вучылішча, хлебазапасны магазін, 2 ветракі, крупадзёрка, 3 кузні) і фальварак (6 двароў, капліца, вятрак, кузня). У 1899 годзе пачаў працаваць веласіпедны завод. На 1909 год — 215 двароў. 23 жніўня 1911 г. згарэлі 67 двароў, 36 гумнаў, скарбовая вінная крама і 2 дзіцяці. У 1911 годзе адкрылася пошта.

1 студзеня 1919 г. згодна з пастановай I з’езда КП(б) Беларусі Шарсцін увайшоў у склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала мястэчка разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У 1926 годзе Шарсцін вярнулі БССР, дзе ён стаў цэнтрам Шарсцінскага сельсавета. У гэты час тут было 285 двароў, пошта, хата-чытальня, пачатковая школа, аддзяленне спажывецкай кааперацыі, лекарскі пункт. У 1929 годзе працавалі 4 вятракі, 2 кузні, сталярная і шорная майстэрні. У 1930 годзе пачала працаваць цагельня. Станам на 1940 год у вёсцы было 293 двары, на 2004 — 230 гаспадарак. З 28 сакавіка 2023 года ў складзе Прыснянскага сельсавета^[3].

Насельніцтва

• XIX стагоддзе: 1860 — 896 чал.; 1897 — 118 чал. у мястэчку Шарсцін, 1149 чал. у сяле Шарсцін і 34. у фальварку Шарсцін
• XX стагоддзе: 1926 — 1460 чал.; 1959 — 1240 чал.
• XXI стагоддзе: 2003 — 513^[2] чал.; 2004 — 528 чал.^[4]

Інфраструктура

У Шарсціне працуюць школа, фельчарска-акушэрскі пункт, дом культуры, бібліятэка, пошта.

Забудова

Планіроўка складаецца з доўгай простай вуліцы амаль шыротнай арыентацыі, да цэнтру якой з поўдня далучаецца кароткая простая вуліца. Забудова пераважна драўляная сядзібнага тыпу.

Вядомыя ўраджэнцы

• Міхаіл Іванавіч Гашкевіч (1864—1936) — дэпутат Дзяржаўнай думы Расійскай імперыі II склікання ад Магілёўскай губерні.
• Якаў Кірэевіч Мінін (1922—1965) — Герой Савецкага Саюза^[5].

Турыстычная інфармацыя

Славутасці

• Сядзібна-паркавы комплекс (XIX ст.)

Страчаная спадчына

• Капліца Нараджэння Прасвятой Багародзіцы

Памятныя мясціны

• Брацкая магіла савецкіх воінаў.
• Помнік землякам, загінуўшым у Вялікую айчынную вайну.