Шмуэль Шнеерсон

Шмуэль Шнеерсон (альбо рабін Шмуэль з Любавічаў, альбо Рэбе Махараш) (29 красавіка 1834 (2 іяра 5594 года) — 14 верасня 1882 года) — артадаксальны рабін і чацвёрты рэбе (духоўны лідар) хасідскага руху Хабад-Любавічы.

Шмуэль Шнеерсон
ідыш: שמואל שניאורסאהן
Род дзейнасці	філосаф, рабін, Rebbe
Дата нараджэння	17 (29) сакавіка 1834
Месца нараджэння	Любавічы, Бабінавіцкі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	14 (26) верасня 1882 (48 гадоў)
Месца смерці	Любавічы, Аршанскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Месца пахавання	Любавіцкія могілкі[d][1]
Грамадзянства	Расійская імперыя
Веравызнанне	іўдаізм
Бацька	Менахем Мендэль Шнеерсон
Маці	Хая Мушка Шнеерсон[d]
Жонка	Штэрна Шнеерсон[d] і Рыўка Шнеерсон[d]
Дзеці	Шалом Доў-Бер Шнеерсон і Шнеўр Залман Аарон Шнеерсон[d]
Узнагароды і прэміі	ганаровыя грамадзяне
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Некралог Шмуэля Шнеерсона. Ха-Меліц. 10 кастрычніка 1882 г. П8.

Біяграфія

Дзяцінства

Шмуэль Шнеерсон нарадзіўся ў Любавічах 2 іяра 5594 года (29 красавіка 1834 года) і быў сёмым сынам Менахема Мендэля Шнеерсона.

Дом Цэмах-Цэдэка не пацярпеў ад пажару 5592 года. Тым не менш, пасля гэтага пажару ён вырашыў купіць участак зямлі, на якім пабудаваў вялікі дом і таксама «бэйт хамедраш». Граф Любамірскі даручыў кіраўніку сваіх маёнткаў ахвяраваць — са сваіх лясоў — любыя дошкі і брусы, неабходныя для будаўніцтва дома Любавіцкага Рэбе. Сяляне мусілі даставіць піламатэрыялы, а будаўнікі мусілі будаваць бясплатна.

Першапачаткова Менахем Мендэль планаваў асвяціць новы дом толькі падчас свята Шавуот, але яго жонка, рэбецн Хая Мушка, вельмі хацела нараджаць у іх новым доме. Таму яна пайшла туды, як толькі пачаліся роды. Пакоі дома ніколі не выкарыстоўваліся, і таму велікодныя рэчы захоўваліся менавіта там. Сярод іх быў драўляны ложак, на якім прасейвалася мука для мацы («шмура»). У тыя часы было прынята купляць новы ложак з белага дрэва. Каля ўзгалоўя і падножжа прымацоўваліся дзве доўгія жэрдкі, на якіх пампавалі сіта ўзад і ўперад. Прасеяная мука затым падала на прасціну, якая была разаслала ўнізе. Пасля Песаха ложак выкарыстоўваўся ў звычайных хатніх мэтах. На ложак прынеслі і расклалі салому і сена, і рэбецн Хая Мушка лягла там. Калі Цэмах Цэдэк даведаўся, што адбываецца, ён хутка прыйшоў і стаяў у пакоі, тварам да сцяны, падчас усіх родаў, маліўся. Ён даручыў сваім тром старэйшым сынам — Баруху Шалому, Іехудзе Лейбу і Хаіму Шнеўру Залману — пайсці ў другі пакой і чытаць «Тэгілім». Акушэрцы даручыў спачатку пагрузіцца ў рытуальную ванну («мікву»), для ачышчэння, і потым прыняць дзіця ў рытуальнай белай ільняной тканіне, якую ён прынёс. На восьмы дзень пасля нараджэння здзейснілі абрад абразання — «брыт-міла». На гэтую падзею з’ехаліся ўсе члены сям’і на чале з рабінам Хаімам Аўраамам, сынам Альтэр Рэбэ.

Быў названы ў гонар мудраца Шмуэля з Полацка, які быў ваданосам^[2].

Хасіды падкрэслівалі, што дзень яго нараджэння — гэта дзень Сфіра Тыферэт шэ-бэ Тыферэт («Выдатнае ў выдатным»)^[3]

Калі Шмуэлю было сем гадоў, ён вучыўся ў другога меламеда свайго бацькі, рабіна Песаха. Ён ужо быў добра знаёмы з Хумашам і вялікай часткай Наха, і ўжо вывучаў Гемару з каментарамі Рашы і ўрыўкамі з Тасафосу. Гуляючы з сябрамі, ён паўтараў на памяць Танах.

У Цэмах-Цэдэка быў звычай экзаменаваць вучняў пачатковай школы раз на месяц. Пасля іспыту ён дарыў ім сярэбраныя манеты. Шмуэль дадаваў гэтыя манеты да свайго забеспячэння ў адзін папяровы рубель кожную пятніцу, і на гэтыя грошы купляў сефарым — рэлігійныя кнігі па духоўнаму развіццю.

Летам 5601 года Шмуэль пачаў слухаць «маамарым» па хасідызме. Калі яму было каля дзесяці гадоў, у якасці яго меламеда быў наняты праніклівы і глыбокі навуковец Рэбэ Шалом з Кейданаў. Таксама двойчы на тыдзень ягоны старэйшы брат, Ісраэль Ноах Шнеерсон, займаўся з ім, па чатыры гадзіны за сеанс.

У 5603 годзе рабіны Давід Лурыя з Быхава, Нэхемія з Дуброўна, Іцхак Айзік з Віцебска, Рабін Перац з Бешанковіч і другія прыбылі ў Любавічы, каб параіцца па пытаннях грамадскіх спраў. Рэбе Давід Лурыя ўцягнуў Шмуэля ў складаныя дэбаты аб тым, што ён вывучаў, і Шмуэль выйграў дэбаты.

Калі яму было дванаццаць гадоў, ён пачаў вывучаць Мішнаёт  (руск.). Калі вывучыў пяць парадкаў і некалькі трактатаў Сёдэр Тахарос, бацька, Цэмах-Цэдэк, казаў што да часу бар-міцвы  (руск.) трэба ведаць на памяць усе шэсць парадкаў Мішны, а таксама Танах і Танію, у дасканаласці, да апошняй літары. Адначасова ён вывучаў з бацькам тры разы на тыдзень Кесувім, а старэйшы брат Барух Шалом навучыў яго літургічным нотам для пенія Невіім і Кесувім. Гэта было ў дадатак да яго заняткаў з рабінам Шаломам з Кейданаў.

Сталасць

У 1848 годзе Шнеерсон ажаніўся з дачкой свайго брата, Хаіма Шнеўра Залмана Шнеерсона. Праз некалькі месяцаў яна памерла, і ён ажаніўся з Рыўкай, унучкай свайго дзеда Доў-Бера Шнеўры.

У яго было тры сыны, Залман Аарон, Шалом Доў-Бер (1860) і Менахем Мендэль, а таксама адна дачка, Двора Лея.^{[крыніца?]}

Акрамя грамадскай актыўнасці, ён меў шырокія інтэлектуальныя інтарэсы. Ён валодаў некалькімі мовамі, у тым ліку лацінскай^[4]. Ён шмат пісаў на розныя рэлігійныя і свецкія тэмы, і значная частка яго твораў ніколі не публікавалася і засталася толькі ў рукапісным выглядзе^[4]. Ягоныя прамовы пачалі ўпершыню публікавацца пад назвай «Лікутэй Торат Шмуэль» у 1945 годзе выдавецтвам «Кехот», і да гэтага часу выйшла 12 тамоў^[4].

Маці Шмуэля, рэбэцн Хая Мушка, памерла 8 тэвета 5621 (1861) года.

Пасля смерці бацькі, Цэмах-Цэдэка, ва ўзросце 77 гадоў, якая адбылася 13 нісана 5626 года (17 [29] сакавіка 1866), Шмуэль Шнеерсон узначаліў рух Хабад, нягледзячы на ​​тое, што яго старэйшыя браты заснавалі ўласныя хасідскія цэнтры — Іегуда Лейб Шнеерсон у Копысі, іншыя браты — у Лядах, Нежыне і Оўручы.

Шмуэль Шнеерсон працягваў барацьбу свайго бацькі Цэмах-Цэдэка супраць намераў улады змяніць традыцыйны лад жыцця габрэйскай супольнасці. У 1880 годзе быў падвергнуты хатняму арышту^[5].

Памёр у Любавічах 13 тышрэя 5643 года (1882), пакінуўшы трох сыноў і дзвюх дачок, а яго пераемнікам стаў сын Шалом Доў-Бер^[4].

Шнеерсон заклікаў да вывучэння Кабалы як перадумовы для чалавечнасці:

Чалавек, здольны зразумець седэр хішталшэлус (кабалістычныя таямніцы, якія тычацца ўзнікнення ўсяго існавання ў кожны момант) — і не робіць гэтага, — не можа лічыцца чалавекам. У кожны момант і час чалавек павінен ведаць, дзе знаходзіцца яго душа. Веданне правілаў седэр-гіштальшэлус — гэта міцва (запаведзь) і абавязак.

Творы

• «Лікутэй Тора Л’Шалош Паршыёс» — разважанні, заснаваныя на першых трох паршыёс у Торы Ор Альтэр Рэбе
• «Лікутэй Тора — Тора Шмуэль 5626—5642» (35 тамоў) — разважанні па парадку паршыяў і святаў, Вільня, 1884^[6]
• «Сэфер хасіхот Торас Шмуэль»
• «Ігрос Кодэш» — зборнік з больш чым 70 захаваных лістоў і галахічных адказаў.

Афарызмы

"Свет кажа: «Калі не можаш падпаўзці, пералезь». Але я кажу, Лехатхіла Арыбер: «Спачатку трэба пералезці»^[7].

«Бога нельга падмануць; у рэшце рэшт, іншых таксама нельга падмануць. Адзіны, каго можна падмануць, — гэта самога сябе. А падмануць дурня — гэта не вялікае дасягненне»^[8].

«Чаму ты патрабуеш ад мяне? Патрабуй ад сябе! Калі будзеш працаваць і напаўняць свой розум Торай, не застанецца месца для старонніх думак! Зламай свае жаданні, і ты адчуеш вялікую асалоду ад малітвы!»^[9]