Дзіванна цёмна-чырвоная

Дзіванна цёмна-чырвоная^[1], Дзіва́нна фіялетавая^[2] (Verbascum phoeniceum) — від кветкавых раслін з роду Дзіванна (Verbascum) сямейства Залознікавыя (Scrophulariaceae)^[3].

Дзіванна цёмна-чырвоная
Агульны выгляд расліны, Чэхія
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Залознікавыя Трыба:  Scrophularieae Род:  Дзіванна Від:  Дзіванна цёмна-чырвоная
Міжнародная навуковая назва
Verbascum phoeniceum L., 1753
Сінонімы
Celsia rechingeri Murb. Thapsus pheniceum (L.) Raf.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   505652 NCBI   441205 EOL   484418 GRIN   t:41147 IPNI   770051-1 TPL   kew-2453567

Апісанне

Батанічная ілюстрацыя з кнігі Яна Копса «Flora Batava», 1800—1934

Сцябло вышынёй 30—100 см, з яркімі буйнымі кветкамі, сабранымі ў падоўжаную гронку. Сцябло і доўгія кветаножкі тонкія і афарбаваныя ў цёмна-фіялетавы колер. Кветкі пафарбаваны ў чырвона-фіялетавы колер розных адценняў. Вяночак амаль правільны, 5-пялёсткавы, да 25 мм у шырыню. Тычынак 5. Сцябловае лісце нешматлікае, дробнае, сядзячае, ланцэтападобнае, прыкаранёвае — сабрана ў разетку, даўгавата-яйкападобнае, чарашковае, вяліказубчастае па краі. Сцябло простае, уверсе залозіста-валасістае^[4].

Цвіценне пачынаецца ў другой палове мая і працягваецца да ліпеня. Адна расліна квітнее 10—15 дзён. Пялёсткі раскрываюцца раніцай і ўвечары. Толькі ў пахмурнае надвор’е кветкі раскрыты ўвесь дзень. На ніжнім, самым вялікім, пялёстку часта, нібы раса, блішчаць кропелькі вадкасці — нектар. Моцнае, разгалінаванае карэнішча пранікае ў глебу да 1 м глыбіні. Сцябло з’яўляецца толькі праз некалькі гадоў пасля пачатку развіцця расліны, а да таго гэты мнагалетнік знаходзіцца ў стадыі разеткі^[5].

Распаўсюджанне

Від распаўсюджаны ў Цэнтральнай, Паўднёвай і Усходняй Еўропе, Паўночнай Афрыцы, Заходняй і Сярэдняй Азіі. Арэал распасціраецца ад Аўстрыі да Паўднёва-Заходняга Кітая.

Ва Украіне звычайны від у стэпавай зоне, на астатняй тэрыторыі сустракаецца радзей. У Карпатах адсутнічае.

Зноскі

1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 138. — 160 с. — 2 350 экз.
2. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
3. BSBI List 2007 (нявызн.) (xls)(недаступная спасылка). Botanical Society of Britain and Ireland. Архівавана з першакрыніцы 25 студзеня 2015. Праверана 17 кастрычніка 2014.
4. Christopher, Marina (2006). Late Summer Flowers. London: Berry & Co. pp. 191. ISBN 0711224811.
5. Verbascum phoeniceum (нявызн.). Праверана June 30, 2012.