C-3 linea (Bilboko Renfe Aldiriak)

Bilboko Renfe Aldirien C-3 linea ( estilitzatua) sareko lau lineetako bat da. Lineak 22 geltoki eta 40 kilometro ditu guztira eta Bilbo–Abando-Indalecio Prieto geltokia, Bilbo udalerrian dagoena, Urduñako geltokiarekin lotzen ditu, Urduña udalerrian.

Bilbo–Abando ↔ Urduña
Bilboko Renfe Aldirien parte da
c
Lineko tren bat Laudioko geltokian, Urduñako geltokirantz
Datu orokorrak
Garraio mota	Aldiriko trena
Eskualdeak	Bizkaia eta Araba,  Euskal Herria
Geltokiak	22
Bidaiariak	4 670 000 (2019)[1]
Jabea	Bizkaiko Garraio Partzuergoa
Ustiapena
Hasiera	1989
Eragilea	Renfe Operadora
Ibilgailuak	4
Datu teknikoak
Luzera	40,24 km
Abiadura maximoa	120 km/h
Mapa  Estatikoa   Dinamikoa

C-3 linea
Bilbo–Abando 2' Miribilla 2' la Peña 1' Ollargan 3' Bidebieta–Basauri 2' Abaroa–San Migel 1' Basauri 2' Arrigorriaga 4' Ugao-Miraballes 1' Bakiola 1' Arrankudiaga 2' Arbide 2' Arakaldo 2' Areta 2' Laudio 2' Santa Kurutz–Laudio 4' Luiaondo 3' Salbio 2' Amurrio–Iparralde 1' Amurrio 2' Iñarratxu 6' Urduña Guneak: 1. gunea 2. gunea 3. gunea 4. gunea 5. gunea

1989. urtean inauguratu zen, Bilbo–Abando-Indalecio Prieto eta Urduña geltokien artean.

2019. urtean, 4 670 000 bidaiari eraman zituen, sareko 4tik 1.^[1]

Historia

1980an, "Trenbide Aldirien Plana" onartu zen, Renfe Aldiriaken lehen 12 sareak garatzeko, horien artean Bilbo dagoelarik. 1989an, Javier Bustunduy RENFEko "aldiriko" unitate operatiboko lehen zuzendari bihurtu zen, sare horien sorrera sustatuz. Asmoa zen egungo trenbide-zerbitzuak birmoldatzea eta hiri handien inguruan beste zerbitzu berri batzuk sortzea, metropoli-garraio erakargarri eta moderno bat sortuz. Beste helburu bat zen herritarrek autoa etxean uztea eta, horren ordez, trenez joatea. Izan ere, lehen uste zen trenak erdiguneraino baino ez zirela iritsi behar, eta asmoa zen erabiltzaileek "nahierara" aukeratu ahal izatea trenetik jaitsiko ziren tokia, haien helmugaren arabera, eta beste garraiobide batzuk hartu ahal izatea, hala nola metroa.^[2]

Orduan, hiru linea inauguratu ziren: , eta linea. Linea horrek, zehazki, Bilbo–Abando Indalecio Prieto eta Urduña geltokiak arteko ibilbidea egiten zuen.

2005eko urtarrilaren 25ean la Peñako geralekua inauguratu zen, Bilbo–Abando Indalecio Prieto eta Ollargan geltokien artean. Geltokia, mendi-mazela baten gainean dago. Geltokia eraikitzeko lanek eremua berrurbanizatzea ere ekarri zuten, baita geltokiaren ondoan plaza berri bat jartzea ere. Gainera, paisaia berroneratzeko hainbat lan egin dira.^[3]

2008ko abenduaren 18an Miribillako geltokia inauguratu zen, Bilbo–Abando Indalecio Prieto eta la Peña geltokien artean. Igogailu handi batzuek Bilboko auzo berria RENFEk operatutako aldiriko sarearekin lotzea ahalbidetzen dute, geltokia Abandoko terminalarekin bi minututan inguratuz.^[4]

2009ko azaroaren 19an Amurrio–Iparraldeko geralekua inauguratu zen, Salbio eta Amurrioko geltokien artean. Alkinar eta San Jose auzoen artean dago.^[5]

Ibilbidea

Bidea

Trena Abandoko erdiguneko geltokian hasten da, Abando-Indalecio Prieto gaur egun. San Frantzizko auzorantz abiatzen da, eta handik Bilbo-Santurtzi burdinbidetik eta Bilbo-Santander burdinbidea banatzen da. Zabala auzoan sartu, Miribillako geltokian, eta hego-ekialderantz abiatu, Basaurirantz, la Peña eta Ollarganen gelditzen. Basauriko udalerrian, Bidebieta–Basauri, Bilboko metroaren Basauriko geltokitik gertu, Abaroa–San Migel eta Basauriko geralekuak daude. Jarraian, hegoalderantz jarraitzen du eta Arrigorriagara iristen da. Arrigorriagako geltokiaren ondoren, Ugaora iristen da, Ugao-Miraballes geralekura, eta bere bideari jarraitzen dio Nerbioi ibarratik Bakiolako geralekurantz. Gorago, Arrankudiaga, Arbide eta Arakaldoko geralekuak daude, Arrakudiaga eta Arakaldo udalerrietan. Linea orain Arabako lurralde historikoan sartzen da

Arabara Aretako geltokitik sartzen da, Laudioko udalerrian. Ondoren, Laudioko geltokia bera eta Santa Kurutz–Laudio geralekua, Cerámicas de Llodio izen zaharra, daude. Nerbioi ibaiaren harana estutzen hasten da, eta malda handitzen hasten da. Luaiondora iristean, Luaiondoko geltokia dago. Ondoren, burdinbidea Amurrion sartzen da. Erdian, Tapiako geraleku zaharra dago. Salbioko geralekutik egiten du, eta Amurrio–Iparralde geralekutik jarraitzen dio. Amurrioko erdigunea ekialdetik inguratzen du trenak, bertan baitago Amurrioko geltokia. Ondoren, Nerbioi ibarretik jarraitzen du, Iñarratxun geldituz, Arabako azken geltoki kantauriarrean. Ondoren, burdinbidea Bizkaiko Urduña udalerrian sartzen da.

Bizkaian berriz sartzeak Nerbioi ibarreko erosotasunaren amaierara iristea dakar. Hemen iristen da Urduñako geltokira, bere ibilbidearen amaierara.

Geltokiak

					Geltokia	Gunea	Udalerria	Konexioak
		■			Bilbo–Abando-Indalecio Prieto	1. gunea	Bilbo	A2314 A2324 A3115 A3122 A3136 A3137 A3144 A3151 A3223 A3336 A3340 A3514 A3515 A3521 A3911 A3912 A3912 A3917 A3925 01 03 10 28 30 40 56 58 62 71 72 75 77 85 A1 A2 A5 A7 E1 G2 G3 G4 G5 G6 G7 G8
		●			Miribilla	1. gunea	Bilbo	30 57
		●			la Peña	1. gunea	Bilbo
		●			Ollargan	2. gunea	Arrigorriaga
		●			Bidebieta–Basauri	2. gunea	Basauri
		●			Abaroa–San Migel	2. gunea	Basauri
		●			Basauri	2. gunea	Basauri
		●			Arrigorriaga	2. gunea	Arrigorriaga	A2611 A3613 A3622 A3641
		●			Ugao-Miraballes	3. gunea	Ugao	A3613 A3641 A3928
		●			Bakiola	3. gunea	Arrankudiaga
		●			Arrankudiaga	3. gunea	Arrankudiaga
		●			Arbide	3. gunea	Arrankudiaga
		●			Arakaldo	3. gunea	Arakaldo
		●			Areta	4. gunea	Laudio	A3613 A3641
		■			Laudio	4. gunea	Laudio	A3613 A3641
		●			Santa Kurutz–Laudio	4. gunea	Laudio
		●			Luiaondo	4. gunea	Luiaondo	A3641
		●			Salbio	5. gunea	Amurrio
		●			Amurrio–Iparralde	5. gunea	Amurrio	A3641
		●			Amurrio	5. gunea	Amurrio	A3641
		●			Iñarratxu	5. gunea	Amurrio
		■			Urduña	5. gunea	Urduña	A3641

Ustiapena

Gaur egun, Renfe Operadora enpresak ustiatzen du linea.

Maiztasunak

C-3 lineko maiztasunak, 2021eko maiatzaren 18an[6]
	Astelehendik Ostiralera												Larunbatak				Igandeak
	05:00	06:00		07:00		09:00		12:30		20:30		23:00	04:00	06:00		23:00	04:00	06:00		23:00
Bilbotik Laudiora	30'		15'		10'		15'		10'		15'		60'		30'		60'		30'
Laudiotik Urduñara	30'				15'		30'		15'		30'		60'				60'

Batez besteko denborak

Ibilbideko batez besteko denborak adierazgarriak dira, eta trafikoaren edo beste ezusteko batzuen arabera alda daitezke.

lineak Bilbo–Abando-Indalecio Prieto geltokia honako hauekin komunikatzeko aukera ematen du:^[7]

• Bidebieta–Basauri -rekin 8 minutuan
• Arrigorriaga -rekin 13 minutuan
• Arrankudiaga -rekin 19 minutuan
• Laudio -rekin 27 minutuan
• Luiaondo -rekin 33 minutuan
• Amurrio -rekin 39 minutuan
• Urduña -rekin 47 minutuan

Flota

Artikulu nagusia: «Bilboko Renfe Aldirietako flota»

Linean 4 ibilgailuk egiten dute lan guztira.^[8]

Eraikitzailea	Eredua	Zenbakia	Urtea	Luzera (m)	Garaiera (m)	Edukiera	Ateak
Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles	Renfe 446	4	1989	75,93	4,185	759	9

Tarifak

Artikulu nagusia: «Bilboko Renfe Aldirietako tarifak»

Linea honek Bilboko Renfe Aldiriak sareko tarifak aplikatzen ditu.^[9]

2020ko Bilboko Renfe Aldirietako tarifak
Txartela	1 gune	2 gune	3 gune	4 gune	5 gune
Joango txartela	1,80 €	1,95 €	2,05 €	2,60 €	3,35 €
BARIK edo Credirenfe	1,06 €	1,41 €	1,56 €	1,92 €	2,46 €
Hileko abonamendu mugatua	32,40 €	35,20 €	39,60 €	57,10 €	67,55 €
Hileko abonamendu mugagabea	49,10 €	53,30 €	55,65 €	65,30 €	74,40 €
Deskontuak: haurrak (6 urtetik beherakoak, plaza bete gabe) – doan taldeak (10 pertsona baino gehiago, ibilbide bera) – 30% (joan) / 40% (joan-etorri) Dorada Txartela – 40% Familia ugaria – 20% (kategoria orokorra) / 50% (kategoria berezia)

Guneak

Lineak Bizkaiko Garraio Partzuergoaren 5 gune zeharkatzen ditu:^[10]

• 1. gunea (Bilbo–Abando Indalecio Prietotik la Peñara)
• 2. gunea (Ollargandik Arrigorriagara)
• 3. gunea (Ugao-Miraballesetik Arakaldora)
• 4. gunea (Aretatik Luiaondora)
• 5. gunea (Salbiotik Urduñara)

Bidaiariak

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Azkeneko bi hamarkadetan bidaiari gehieneko urtea 2006 izan zen, 8 720 000 balioztapen egin zirela.

2003tik 2004ra bidaiarien beherakada nabaria gertatu zen, Bizkaiko Garraio Partzuergoaren hitzetan lan-gatazkek zerbitzuan eragindako gertakarien kausaz.^[11]

Bilboko Renfe Aldiriak sareko gainerako lineak ez bezala, linea horretako bidaiariak beti egon dira konstante edo konstante 2008 baino lehen, ez baitzen linea hori ordeztuko zuen linearik sortu.

2007an lineak milioiko bidaiarien beherakada jasan zuen. Urte horretatik aurrerako jaitsierak txikiagoak izan dira, baina garrantzitsuak, urtero 800 000 bidaiari inguru galdu direla. Urteroko beherakaden zergatien artean Renfe Creditrans sarera sartu ez izana identifikatu zen. 2010ean, lehenbiziko aldiz, 6 milioi bidaiari baino gutxiago ibili ziren linean zehar. Urte horretan Creditrans sistemara sartu zen, eta jaitsiera gelditu egin zen, bidaiari kopuruak apur bat gora egin baitzuen. Urte horretan, lineak 5,5 milioi bidaiari berreskuratu zituen.^[12]

Hala ere, urte bete geroago bidaiarien beherakadak aurrera jarraitu du, 4 580 000 eta 2013an 3 960 000 bidaiari garraiatuz.^[13]

2013an hondoa jo eta hurrengo bi urteetan bidaiarien igoera gertatu da, nahiz eta oso ahula izan, 2016an 4 080 000 bidaiari zenbatu zirela.^[14]

2016 eta 2019 artean, bidaiari kopurua handitzen hasi zen gutxienez, 2016an 4 080 000 izatetik 2019an 4 670 000 izatera.^[1]

Etorkizuna

Ez dago aurreikusitako etorkizuneko jarduerarik