munio

Latine

Appellatio pronuntiatusque

API: /ˈmuːni.oː/

(classice)

Syllabificatio phonetica: mū·ni·ō — morphologica: mun-io

Notatio

Latine

Verbum temporale

mūn|ĭō, -īre, -īvī vel -iī, -ītum ^{[1][2][3][4][5]}

1. (Transitīvē) vallis vel muro circumdare, aedificare, facer, firmare, fulcire, defendere, tueri.^[1]
2. (Intransitivē) moeniis, seu muris quodammodo cingere.^[1]

Coniugatio

Verbum finitum

­

Thema	Vox activa
mūn-	Tempus praesens			imperfectum		futurum
Persona	indicativ.	coniunct.	imperat.	indicativ.	coniunct.	indicativ.	imperat.
I. sing.	mūniō	mūniam		mūniēbam	mūnīrem	mūniam
II. sing.	mūnīs	mūniās	mūnī!	mūniēbās	mūnīrēs	mūniēs	mūnītō!
III. sing.	mūnit	mūniat		mūniēbat	mūnīret	mūniet	mūnītō!
I. plur.	mūnīmus	mūniāmus		mūniēbāmus	mūnīrēmus	mūniēmus
II. plur.	mūnītis	mūniātis	mūnīte!	mūniēbātis	mūnīrētis	mūniētis	mūnītōte!
III. plur.	mūniunt	mūniant		mūniēbant	mūnīrent	mūnient	mūniuntō!
Thema	Vox passiva
mūn-	Tempus praesens			imperfectum		futurum
Persona	indicativ.	coniunct.	imperat.	indicativ.	coniunct.	indicativ.	imperat.
I. sing.	mūnior	mūniar		mūniēbar	mūnīrer	mūniar
II. sing.	mūnīris	mūniāris	mūnīre!	mūniēbāris	mūnīrēris	mūniēris	mūnītor!
III. sing.	mūnītur	mūniātur		mūniēbātur	mūnīrētur	mūniētur	mūnītor!
I. plur.	mūnīmur	mūniāmur		mūniēbāmur	mūnīrēmur	mūniēmur
II. plur.	mūnīminī	mūniāminī	mūnīminī!	mūniēbāminī	mūnīrēminī	mūniēminī	—
III. plur.	mūniuntur	mūniantur		mūniēbantur	mūnīrentur	mūnientur	mūniuntor!

Thema	Vox activa
mūnīv-	Tempus perfectum		plusquam perfectum		futurum exactum
Persona	indicativ.	coniunct.	indicativ.	coniunct.
I. sing.	mūnīvī	mūnīverim	mūnīveram	mūnīvissem	mūnīverō
II. sing.	mūnīvistī	mūnīveris	mūnīverās	mūnīvissēs	mūnīveris
III. sing.	mūnīvit	mūnīverit	mūnīverat	mūnīvisset	mūnīverit
I. plur.	mūnīvimus	mūnīverimus	mūnīverāmus	mūnīvissēmus	mūnīverimus
II. plur.	mūnīvistis	mūnīveritis	mūnīverātis	mūnīvissētis	mūnīveritis
III. plur.	mūnīvērunt	mūnīverint	mūnīverant	mūnīvissent	mūnīverint

Verbum infinitum

Modus	infinitivus			participium
Tempus	praesens	perfectum	futurum	praesens	perfectum	futurum
Vox activa	mūnīre	mūnīvisse	mūnītūrum, -am, -um esse	mūniēns		mūnītūrus, -a, -um­
Vox passiva	mūnīrī	mūnītum, -am, -um esse	mūnītum īrī		mūnītus, -a, -um
Gerundium		Gerundivum			Supinum
mūniendī		mūniendus, -a, -um			mūnītum	mūnītū

Dictiones collatae

Synonyma

1. fortificō, fortificāre
2. obvāllō, obvāllāre

Dictiones derivatae

• mūnīmen
• mūnīmentum
• mūnītiō
• mūnītiuncula
• mūnītō, mūnītāre
• mūnītor, mūnītrīx
• mūnītūra
• mūnītus, mūnītē

Translationes

Aedificare, fortificare	dilatare ▼

Aedificare, fortificare	collabi ▲

Anglice: build (en), fortify (en) Francogallice: fortifier (fr) Germanice: bauen (de), anlegen (de), befestigen (de) Italice: edificare (it), fortificare (de)

Moeniis, seu muris quodammodo cingere	dilatare ▼

Moeniis, seu muris quodammodo cingere	collabi ▲

Anglice: enclose with walls (en) Francogallice: bâtir un mur (fr) Germanice: mauern (de), schanzen (de) Italice: innalzare un muro (it)

Loci

M. Tullius Cicero -106…-43

antiq.

class.

I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

XIII

XIV

XV

XVI

XVII

XVIII

XIX

XX

XXI

Latinitas Romana

class.  (46 a.C.n. / 708 a.u.)

• Cum essem otiosus in Tusculano, propterea quod discipulos obviam miseram, ut eadem me quam maxime conciliarent familiari suo, accepi tuas litteras plenissimas suavitatis, ex quibus intellexi probari tibi meum consilium, quod, ut Dionysius tyrannus, cum Syracusis pulsus esset, Corinthi dicitur ludum aperuisse, sic ego sublatis iudiciis amisso regno forensi ludum quasi habere coeperim. Quid quaeris? me quoque delectat consilium; multa enim consequor: primum, id quod maxime nunc opus est, munio me ad haec tempora. —Epistolae ad Familiares Ciceronis ^[6][7]

Fontes