В’лкосел
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
В’лкосел — село во Неврокопско, Пиринска Македонија, денес во општината Сатовча на Благоевградската област, југозападна Бугарија.
Remove ads
Географија и местоположба
Селото Боголин се наоѓа на 18 километри источно од Хаџидимово и на 14 километри јужно од општинскиот центар Сатовча. Селото е планинско кое се наоѓа во подножјето на западните делови на Родопите на надморска висина од 783 метри. Највисоката точка на територијата на селото месните жители ја нарекуваат Побит Камак, сместена во месноста Погорник. Климата е променливо-средоземна, а земјоделството е специјализирано за производство на ориентален тутун. Атарот на селото опфаќа делови од долините на реката Места и Бистритса и селото зафаќа површина од 29.506 км2. Селото се наоѓа во историко-географската област Чеч.
Remove ads
Историја
Османлиско Царство
Според отоманскиот регистар од 24 март 1479 година, во селото живееле 78 немуслимански домаќинства + 9 вдовици и 3 муслимани. Друг документ, изработен помеѓу 2 јули 1524 и 30 март 1537 година, наведува 15 муслимански семејства, од кои 5 го прифатиле исламот и 149 немуслимани + 12 вдовици. Селото се споменува и во друг даночен регистар, изготвен во периодот 1 октомври 1723 година - 19 ноември 1724 година. Ги наведува сите 70 глави на семејства кои живеат во селото, сите муслимани, по титула за работа и земјиште. Наведени се 1 имам, 1 кајамакам, 6 спахии, 19 вдовици, 4 јаничари и други[1].
Селото се споменува и во османлискиот регистар од 1482 година. Во селото биле регистрирани 13 домаќинства си доход од 729 акчиња.[2] Во други османлиски документи селото се среќава под името Вукосил (ووقــوســيــل).[3]
Во текот на 19 век, селото било муслиманско и припаѓало кон Неврокопската каза на Отоманското Царство. Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Велкосел (Velkosel) е село со 120 семејства и 290 помаци[4][5] Според Стефан Верковиќ во 1881 година во селото живееле 384 муслимански машки лиџа во 120 куќи.[6] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година селото имало 800 жители, сите Помаци[7] во 65 куќи.[8]
На крајот на 1912 година, за време на Балканската војна, бугарските трупи и разни групи, вклучително и ВМРО, влегле во селото. Следеле некои обиди за присилна преобразба, цивилни убиства и подметнување пожари. На 22 февруари 1913 година, војската на Хаџи Мервака ги собрал во џамијата мажите кои останале во селото и убиле 95 од нив. Неколкумина успеале да побегнат[9][10].
По т.н. насилно крштевање на крајот на 1912 година и избувнувањето на Втората балканска војна во 1913 година, во селото била организирана војска за да се спротивстави на бугарската армија и бугарските герилски трупи, и со тоа селото придонело во муслиманското востание што избувнало во југоисточниот дел на регионот[11].
Бугарија
По крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Бугарија.
Според податоците од 1926, 1934, 1946 и 1956, населението на селото било 1072, 970, 1125 и 1225 луѓе.[12]
Според Димитар Гаџанов, во 1916 година, 3012 Помаци живееле во В’лкосел, Годешево, Слаштен и Туковишта[13].
Во 1953 година, комунистичкиот режим ја спровел операција „Пасош“ на населението, но во селото имало отпор бидејќи жените морале да бидат фотографирани со отворени лица. Агитаторите биле испратени во селото да разговараат, но тоа не се случило затоа што жените ги нападнале агитаторите, како и сопругата на локален комунистички активист, која претходно се разведила од него. Како одговор на тоа, ДС го уапсил оџата на селото[14].
Remove ads
Население
 |
Наводи
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads