Гајре

Гајре — село во Општина Тетово, во околината на градот Тетово.

Гајре
Гајре Местоположба на Гајре во Македонија Гајре на карта
Координати 42°0′44″N 20°56′39″E
Општина	Тетово
Население	633 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	28013
Надм. вис.	700 м
Гајре на општинската карта Атарот на Гајре во рамките на општината
Гајре на Ризницата

Географија и местоположба

Селото се наоѓа 3 километри северозападно од градот Тетово. Куќите се издигаат на надморска височина од 700 метри, па и повисоко. Атарот зафаќа простор од 7,3 км².^[2]

Историја

На 5 јуни 2001 во близина на Гајре, на патот Тетово-Попова Шапка, албанските терористи од заседа убиле петмина припадници на Армијата на Република Македонија. При престрелката биле повредени и шестмина припадници на безбедносните сили.

Стопанство

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 732 —     1953 766 +4.6% 1961 774 +1.0% 1971 804 +3.9% 1981 729 −9.3%	Година Нас. ±% 1991 3 −99.6% 1994 802 +26633.3% 2002 1.020 +27.2% 2021 633 −37.9%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Гајре живееле 85 жители, сите Албанци.^[3]

Според Афанасиј Селишчев, во 1929 година Гајре — село во Селечка општина со центар во Шипковица и има 110 куќи со 548 жители, сите Албанци.^[4]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 550 Албанци.^[5]

На пописот од 2002 година, селото имало 1.020 жители, од кои 1.009 Албанци, 6 Македонци, 1 Србин и 4 останати.^[6]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 633 жители, од кои 607 Албанци, 1 останат и 25 лица без податоци.^[7]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	85	—	732	766	774	804	729	3	802	1.020	633

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]

Родови:

Најстарите албански родови во селото се Данчове (16 куќи) и Кутине (11 куќи). Потекнуваат од племето Красниќ, во северна Албанија, а се доселиле кон крајот на XVIII век.^[12]

Според истражувањата од 1947 година, родови во селото се:

• Доселеници: Кутице (11 к.), Ѓермазе (11 к.) и Шике (14 к.) доселени се во различен период од северна Албанија, не знаат точно од кое место. Во последниот род се знае следното родословие: Ресим (жив на 40 г. во 1947 година) Џемаил-Сејди-Саид-Беадин-Алим-Беџед, кој се доселил. Од последниот род има иселеници во Тетово (едно семејство); Данчове (16 к.) потекнуваат од фисот Красниќи, доселени се од северна Албанија. Се доселиле пред повеќе од 200 години. Имаат иселеници во Тетово и Голема Речица; Аљијалар и Веље (44 к.) доселени се од селото Топојани во Љума, северна Албанија. Доселени се во исто време кога и претходниот род. Имаат иселеници во Тетово (десет семејства) и во Голема Речица; Касе (17 к.) доселени се од околината на Пешкокеја од областа Долен Дебар, северна Албанија. Овде се доселени кон крајот на XVIII век. Имаат иселеници во Романија (две семејства) и во Тетово (едно семејство).^[13]

Општествени установи

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 2084 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.^[14]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 743 гласачи.^[15]

Културни и природни знаменитости

Редовни настани

Личности

Родени

• Мурат Исаку (р. 15 април 1928 - 24 август 2005), македонски поет и писател
• Абдулазис Ислами (р. 29 јули 1930) - поет, раскажувач, романописец, драмски автор.
• Џемаил Вејсели (р. 15 ноември 1927) - македонски политичар.
• Хусни Вела (р. 1926) - македонски учител и политички деец
• Сервет Салиу (20 декември 1928 - Тетово, 1994) - македонски политичар.

Починати

• Влатко Миленковски (1972 - 2001), македонски бранител од конфликтот во 2001^[16]
• Благојче Силјанов (1969 - 2001), македонски бранител од конфликтот во 2001^[16]
• Пеце Матичевски (1978 - 2001), македонски бранител од конфликтот во 2001^[16]

Култура и спорт

Иселеништво