Кондово

Кондово — село во Општина Сарај, во околината на градот Скопје. До 2004 година, селото претставувало административно седиште на поранешната истоимена општина, која била споена со Општина Сарај.

Кондово
Кондово Местоположба на Кондово во Македонија Кондово на карта
Координати 42°0′42″N 21°18′48″E
Општина	Сарај
Население	3.626 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	1064
Шифра на КО	25074, 25574
Надм. вис.	275 м. м
Кондово на општинската карта Атарот на Кондово во рамките на општината
Кондово на Ризницата

Географија и местоположба

Кондово се наоѓа во западните предели на Скопската Котлина, во близина на Скопје. Селото е северно од Вардар и Сарај.

Историја

Во XIX век, селото е дел од нахијата Кара Даг во Скопската каза во Отоманското Царство.

Како село со албанско население било означено од страна на Леонард Шулце Јена во 1927 година.^[2] Исто така, слични податоци дава и Афанасиј Селишчев во 1929 година.^[3]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 331 —     1953 368 +11.2% 1961 451 +22.6% 1971 797 +76.7% 1981 1.857 +133.0%	Година Нас. ±% 1991 137 −92.6% 1994 2.890 +2009.5% 2002 3.384 +17.1% 2021 3.626 +7.2%

Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било муслиманско, со 6 муслимански домаќинства. На овој попис биле забележани 25 мажи муслимани, со 3 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 56 жители.^[4]

Стефан Верковиќ во 1857 го бележи со 164 жители.^[5]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Кондово живееле 85 жители, сите Албанци.^[6]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија во 1931 година, селото имало 250 Албанци.^[7]

Пописот од 1991 година не бил целосно одржан во Кондово, бидејќи дел од неговото население одбило да учествува, односно го бојкотирало неговото одржување, поради што за таа пописна година, во селото нема целосни податоци.

На пописот во 1994 биле попишани 2.890 жители, а на пописот од 2002 година селото има 3.384 жители и претставува едно од најголемите албански села во околината на Скопје. Во селото тогаш живееле 15 Македонци, 3.222 Албанци, 23 Турци, 1 Србин, 81 Бошњак и 42 останати.^[8]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 3.626 жители, од кои 18 Македонци, 3.353 Албанци, 9 Турци, 2 Срби, 66 Бошњаци, 1 останат и 177 лица без податоци.^[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	85	—	331	368	451	797	1.857	137	2.890	3.384	3.626

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]

Родови

Кондово е албанско-бошњачко село. Сите се доселеници.

Според истражувањата од 1963 година, родови во селото се:

Албански

• Албански родови: Љутвиовци (7 к.) и Асаноски (10 к.) тие се најстари родови во селото. доселени се од Љума во северна Албанија. Жителите од првиот род го знаат следното родословие: Реџеп (жив на 58 г. во 1963 година) Ќазим-Сулејман-Реџеп-Љутвија, основачот на родот кој се доселил; Врескало (6 к.) и Гаџалар (9 к.) доселени се од селото Грчец. Таму имаат роднини. Уште подалечно потекло имаат од Горна Река. Врескало потекнуваат од селото Кракорница. Го знаат следното родословие: Муарем (жив на 50 г. во 1963 година) Хајредин-Бафти-Бајрам-Хајдин, основачот на родот кој се доселил.
• Поалбанчени Помаци: Оџалари (4 к.) доселени се во 1878 година од околината на Пловдив во Бугарија. Основачот на родот дошол како оџа. Во каква било и да е расправија останатите албански родови на членовите од овој род им се обратуваат со Помаци.

Бошњачки

• Бошњачки родови: Паламари (2 к.), Скендеровиќи (2 к.), Дураковиќи (1 к.) и Лисина (1 к.) доселени се од околината на Беране во Црна Гора. Првите од селото Годочеља, вторите и третите од Трпеза, а четвртиот од Крушица; Хадровиќи (1 к.) и Реброња (1 к.) доселени се од околината на Бијело Поље во Црна Гора. Првите од селото Врха, а вторите од Црнча; Смаил (1 к.) доселени се од околината на Тутин во Србија.^[14]

Личности

• Адем Имери - поранешен член на ОНА^[15]
• Агим Фазлиу (р. 1957) - пратеник во Македонското Собрание;^[16]

Иселеништво

Од старите македонски родови кои живееле некогаш во селото се знае за родот Миланчеи кои се иселиле во тетовското село Доброште.

Од албанскиот род Љутвиовци има иселеници во Турција (шест семејства). исто така иселен е и родот Кондовали во селото Глумово.^[14]

Поврзано

• Општина Сарај
• Скопје