Котлина
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Котлина — вдлабнатина во Земјината кора во облик на рамнина опкружена со планини, често со отворени делови низ кои минува река.[1]
.JPG)
Поделба на котлините
По настанокот, котлините можат да бидат тектонски (спуштање на Земјината кора), леднички (спустови меѓу моренски ридови), вулкански (калдери, кратери), ероизвни, карстни, вечнозамрзнати (термокарстни), ветрообразувани, налегнати (суфозиони) и од мешано потекло.
Котлините во дното на океанот се нарекуваат океански котлини и можат да бидат рабни или длабокоморски.
Тектонските котлини настануваат со спуштање на земјиштето во релјефот на Земјината површина. Спуштањето може да биде предизвикано од радијални тектонски движења, при што котлините тогаш претставуваат ровови, или со тангенцијални движења, при кои настанатите котлини се синклинали. Сите тие често имаат зарамнето дно, како производ на таложење на материјал.
Ерозивните котлини настануваат со речна ерозија, на местата каде речните долини прават странично разјадување на теренот. Ова поточно се тековноразјадувачки (флувијално-денудациони) проширувања на долината. Најпознат пример за ваква котлина е Мариовската.
Remove ads
Котлини во Македонија
Македонија има 24 котлински целини со поголем број полиња, предели и краеви[2] кои често се сметаат за одделни котлини (на пр. Охридската или Делчевската). Со оглед на староста и начинот на образување, во земјата постојат типични котлини (простори ограничени со водоразделни линии, кои ги сечат речните текови на најпогодни места на клисурите и сатеските); речни ерозивни проширувања, тектонски ровови и полиња. Обично се наоѓаат крај речните долини. За најголема котлина во Македонија се смета Пелагонија (3682 км2), иако обично се смета за сложенка од повеќе делови.[3]
Ова се котлинските целини во Македонија, дадени со површините што ги зафаќаат:
Remove ads
Поврзано
Наводи
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads