Кошино

Кошино — село во Општина Долнени, во околината на градот Прилеп.

Кошино
Поглед на селото
Кошино Местоположба на Кошино во Македонија Кошино на карта
Координати 41°28′6″N 21°17′24″E
Регион	Пелагониски
Општина	Долнени
Население	66 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	7537
Повик. бр.	048
Шифра на КО	20052
Надм. вис.	690 м
Кошино на општинската карта Атарот на Кошино во рамките на општината
Кошино на Ризницата

Географија и местоположба

Поглед во селото

Селото се наоѓа во северозападниот дел на Прилепското Поле, а на крајниот западен дел на територијата на Општина Долнени, чиј атар се допира со подрачјето на Општина Крушево.^[2] Селото е ридско, на надморска височина од 690 метри. Од градот Прилеп е оддалечено 30 километри,^[2] додека од општинското средиште Долнени е оддалечено 18 километри.

Кошино е старо христијанско село, кое се зачувало како такво помеѓу муслиманските села Дебреште, Лажани и Саждево. Во минатото, водата за пиење доаѓала од десет бунари. Покрај бунарите околу селото се наоѓаат изворите Марков Кладенец, Чешма и Грозданов Кладенец.^[3]

Месностите во атарот ги носат следниве имиња: Вис, Млака, Стежје, Лозје, Каменик, Бело Камење, Кутлиште, Горна Црква, Шумјак, Градиште, Чешма, Крс, Петрова Нива, Честак, Карџова Нива, Атанаско Нива, Грозданова Нива, Преслап, Ѓуљеа Нива, Межник и Каља.^[3]

Селото има збиен тип, составено од Долно и Горно Маало, кои незначително се оддалечени едно од друго.^[3]

Историја

Југозападно од селото се наоѓа месноста Градиште, каде што мештаните ископувале ќерамиди и земјени ќупови. Оваа месноста се наоѓа во подножјето на возвишението Каља, кое припаѓа на соседното Саждево. Северно од селото на падините на Бушева Планина, исто така се наоѓа месност Каља, каде се познаваат слаби остатоци на заштитен бедем. Во близина на оваа месност Каља извира Марков Кладенец (наречен по Крале Марко). Остатоци на старини има и на месноста Млаки, близу Соколовец. Таму на простор од 500 метри квадратни се изорале ќерамиди, стари бакарни пари, земјени лопати и темели на градби. Селаните претпоставуваат дека таму имало стара населба.^[3]

Во Кошино има зачувани стари македонски родови, поради што тоа е старо село. За време на отоманскиот период, мештаните имале свои куќи и малку ниви на планината, додека плодната почва во понискиот дел припаѓале на чифлиците, чии сопственици биле од соседното Лажани (Аџи Џемо, Бајрам Туре, Мите Османов) и некогашното село С’лп кај Кичево (Зек-ман Сопјанец). На овие ниви, Македонците работеле како аргати, а истите ги купиле дури по 1912 година.^[3]

Поранешната земјоделска задруга во селото

Животот на христијаните во селото бил особено тежок до 1912 година затоа што од сите страни биле опколени од муслимански села (населени со Албанци и Торбеши). Муслиманите често ги убивале кога оделе во шума, на нивите или на пат за Крушево и Прилеп. Многу штета трпеле од Торбешите во соседното Лажани.^[3]

До 1912 година, исто така, Македонците најмувале Арбанаси за да ги чуваат од зулуми на другите муслимани. Долг период (30 години) селото го чувале браќата Али и Елмаз од областа Мат во Северна Албанија, кои подоцна присвоиле земја, направиле чифлиги и се населиле со семејствата во соседното Лажани.^[3]

Стопанство

Атарот зафаќа простор од 11,2 км². На него преовладуваат шумите на површина од 663 хектари, на обработливото земјиште отпаѓаат 238 хектари, додека на пасиштата отпаѓаат 139 хектари.^[2]

Селото, во основа, има полјоделско-шумарска функција. Во селото имало земјоделска задруга и услужни објекти.^[2]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 389 —     1953 439 +12.9% 1961 471 +7.3% 1971 402 −14.6% 1981 248 −38.3%	Година Нас. ±% 1991 141 −43.1% 1994 135 −4.3% 2002 92 −31.9% 2021 66 −28.3%

Во османлиските пописни дефтери од 1467/68 година, во Кошино имало 24 семејства и 2 неженети; во 1481/82 – 30 семејства и 3 вдовици; во 1544/45 – 49 семејства и 13 неженети; во 1568/69 – 49 семејства и 22 неженети.

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Кошино живееле 266 жители, сите Македонци.^[4] Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Кошино имало 120 Македонци, под врховенството на Бугарската егзархија.^[5]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Кошино се води како чисто македонско село во Прилепската каза на Битолскиот санџак со 15 куќи.^[6]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 250 Македонци.^[7]

Во однос на населението, Кошино преминалоод средно во мало село. Така, во 1961 година селото имало 471 жител, а во 1994 година 135 жители, македонско население.^[2]

Според пописот од 2002 година, во селото Кошино живееле 92 жители, сите Македонци.^[8]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 66 жители, од кои 60 Македонци, 2 Албанци, 1 останат и 3 лица без податоци.^[9]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	266	120	389	439	471	402	248	141	135	92	66

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]

Родови

Кошино e село во целост населенo со Македонци од православна христијанска вероисповед.^[3]

Според истражувањата на Јован Трифуноски во 1952 година родови во селото се:

• Староседелски родови: Ѓулевци (7 к.), Милевци (6 к.), Стојчевци (2 к.), Костевци (16 к.), Ѓоревци (8 к.) и Веселиновци (2 к.), овие родови се староседелски;
• Доселеници: Долгачевци (12 к.) доселени се на почетокот од XIX век од сега раселеното поречкото село Барбарос, се знае следното родословие: Цветко (жив на 48 г. во 1950-тите) Војне-Цветко-Јанкула, се доселил таткото на Јанкула; Малковци (2 к.) доселени се од соседното македонско муслиманско (торбешко) село Дебреште; Наумчевци (1 к.) доселени се од селото Селце, таму припаѓале на родот Секуловци, подалечно потекло од околината на Корча (денес во Албанија).

Иселеништво

Се знае за следните постари иселени родови и семејства од ова село. Родот Блажевци иселени се во Средорек. Од родот Милевци има иселеници во Крушево (две семејства), Софија (едно семејство) и во Романија (едно семејство). Од Долгачевци има иселеници во Белград. Целосно се иселиле Ќиразовци, биле доселени од селото Барбарос во Порече, а од Кошино се иселиле во селото Прибилци во Железник. Изумреле Филиповци, биле староседелци во селото. Изумреле и Саздановци, биле гранка од родот Веселиновци.^[3]

Општествени установи

Поглед на основното училиште

• Основно училиште „Мирче Ацев“, подрачно петгодишно основно училиште во состав на ОУ „Мирче Ацев“ - Лажани

Самоуправа и политика

Во XIX век, Кошино било село во Прилепската каза на Отоманското Царство.

Селото влегува во рамките на Општина Долнени, на која ѝ била додадена поранешната Општина Житоше по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото припаѓало на тогашната Општина Долнени.

Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Прилеп. Во периодот 1955-1965, селото се наоѓало во општина Долнени.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Дебреште, во која покрај селото Кошино, се наоѓале и селата Борино, Дебреште, Дабјани, Јакреново, Крапа, Лажани, Ропотово и Саждево. Општината Дебреште постоела и во периодот 1950-1952, кога во нејзе се наоѓале селата Дебреште, Јакреново, Крапа, Кошино и Саждево.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 1474 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на основното училиште.^[14]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 63 гласачи.^[15] На локалните избори во 2021 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 63 гласачи.^[16]

Културни и природни знаменитости

Археолошки наоѓалишта^[3]

• Градиште — неопределено наоѓалиште од непознат период;
• Каља — неопределено наоѓалиште од непознат период;
• Млаки — неопределено наоѓалиште од непознат период; и
• Горна Црква — црква од непознат период.

Цркви^[17]

• Црква „Св. Никола“ — главната селска црква, од XVII век;
• Црква „Св. Атанасиј“ — манастирска црква; и
• Црква „Св. Димитриј“ — селска црква.

Манастири

• Кошински манастир — обновен манастир во близина на селото.

Друго

• Дупен Камен — ритуално место^[18]

• 
  Манастирската црква „Св. Атанасиј“
• 
  Главната селска црква „Св. Никола“
• 
  Кошинскиот манастир

Личности

Родени во или по потекло од Кошино

• Ѓорѓи Кошинчето — четник во четата на Веле Марков, загинал во Ракитница во 1902 година^[19]
• Змејко Долгач — војвода на ВМОРО;

Галерија

• 
  Куќи во селото
• 
  Панорамски поглед
• 
  Куќи во селото
• 
  Долно Маало