മെർക്കുറി സയനൈഡ്

നൈൈട്രജൻ, കാർബൺ, മെർക്കുറി എന്നിവയടങ്ങിയ കോർഡിനേഷൻ കോംപ്ലക്സ് ആണ് മെർക്കുറി സയനൈഡ് (Mercury(II) cyanide). നിറവും മണവുമില്ലാത്ത പൊടിരൂപത്തിലുള്ള ഈ സംയുക്തം കയ്പുള്ള ലോഹീയ രുചിയോടുകൂടിയ വിഷവസ്തുവാണ്.^[1] ഇതിന്റെ ദ്രവണാങ്കം 320 °C (608 °F) ആണ്. ഈ താപനിലയിൽ സംയുക്തം വിഘടിച്ച് വിഷമായ മെർക്കുറി വാതകം പുറത്തുവരുന്നു. ജലത്തിലും ലായകങ്ങളായ as എഥനോൾ, അമോണിയ എന്നിവയിലും നല്ല ലേയത്വമുണ്ട്.^[4] ആസിഡിൽ ഉടൻ വിഘടിച്ച് ഹൈഡ്രജൻ സയനൈഡ് പുറത്തുവിടുന്നു. ^[5]

മെർക്കുറി സയനൈഡ്

Names
IUPAC name dicyanomercury
Other names mercuric cyanide; cyanomercury; mercury cyanide; mercury dicyanide; hydrargyri cyanidum[1]
Identifiers
CAS Number	592-04-1 Y
3D model (JSmol)	Interactive image
ChemSpider	11103
ECHA InfoCard	100.008.857
PubChem CID	11591
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID3060457
InChI
SMILES
Properties
Chemical formula	Hg(CN)2
Molar mass	252.63 g/mol
Appearance	colorless crystals or white powder
Odor	odorless
സാന്ദ്രത	3.996 g/cm3
ദ്രവണാങ്കം
Solubility in water	9.3 g/100 mL (14 °C) 53.9 g/100 mL (100 °C)[2]
Solubility	25 g/100 mL (methanol, 19.5 °C) soluble in ethanol, ammonia, glycerin slightly soluble in ether insoluble in benzene
Magnetic susceptibility (χ)	−67.0·10−6 cm3/mol
Refractive index (nD)	1.645
Hazards
NFPA 704 (fire diamond)	4 0 0
Lethal dose or concentration (LD, LC):
LD50 (median dose)	26 mg/kg
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | colspan=2 |  Y verify (what is: Y/N?) Infobox references

ഘടന

Hg(CN)₂ , സാധാരണ താപനിലയിലും  മർദ്ധത്തിലും, ടെട്രാഗൊണൽ ക്രിസ്റ്റൽ ഘടനയിലാണ് കാണപ്പെടുക^{[4] [2]} [[^[6]

നിർമ്മാണം

മെർക്കുറി ഓക്സൈഡ്  ഹോഡ്രോസൈനിക് ആസിഡുമായി പ്രവർത്തിപ്പിച്ച്  മെർക്കുറിക് സൈനൈഡ് നിർമ്മിക്കാം. ^[2] HCN വാതകം ജലത്തിലുള്ള HgO യിൽക്കൂടി കടത്തിവിട്ടാണ് പൊതുവേ നിർമ്മാണം. ഇങ്ങനെ ലഭിക്കുന്ന Hg(CN)₂ലായനി ബാഷ്പീകരിച്ച്  ക്രിസ്റ്റലീകരണം നടത്തുന്നു.^[1]

HgO + 2 HCN → Hg(CN)₂ + H₂O

ഉപയോഗങ്ങൾ

മുൻകാലങ്ങളിൽ മെർക്കുറിക് സയനൈഡ് ഒരു  ആന്റിസെപ്റ്റിക് ആയി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. വിഷമായതിനാൽ ഇത്തരം ഉപയോഗം ഇപ്പോഴില്ല.^[7] ഫോട്ടോഗ്രാഫിയിലാണ് ഇതിന്റെ മറ്റൊരു ഉപയോഗം. ^[8]

വിഷം

മെർക്കുറിക് സയനൈഡ് ഒരു വിഷവസ്തുവാണ്.^[9] ഇതിലടങ്ങിയിരിക്കുന്ന  മെർക്കുറിയും രണ്ട്  സയനൈഡ് ഗ്രൂപ്പും ആണ് ഇതിനെ കടുത്ത വിഷമാക്കി മാറ്റുന്നത്. ജലത്തിൽ, കൂടിയതോതിലുള്ള ലേയത്വമുള്ളതിനാൽ, ത്വക്കിലൂടെ ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടാം. ശ്വസന വാതകത്തിലൂടെയും ശരീരത്തിലെത്തി മരണം സംഭവിക്കാം. ശരീരത്തിലെത്തിയാൽ ഇത് സയനൈൈഡും മെർക്കുറിയുമായി വിഘടിക്കുന്നു. ഇവ രണ്ടും മാരകമാണ്. ഈ രണ്ട് വിഷപദർത്ഥങ്ങളുടെ വിഷസാന്നിദ്ധ്യവും അപകടത്തിൽപ്പെട്ടവരുടെ ശരീരത്തിൽ കാണപ്പെടും.