Tenaga Nasional Berhad

Syarikat tenaga kuasa dan elektrik Malaysia From Wikipedia, the free encyclopedia

Tenaga Nasional Berhad
Remove ads
"TNB" dan "Lembaga Letrik Negara" dilencongkan di sini.
Rencana ini mengenai syarikat utiliti Malaysia. Untuk pasukan hoki, sila lihat Tenaga Nasional Berhad HC.

Tenaga Nasional Berhad (disingkatkan sebagai TNB atau didagangkan sebagai Tenaga Nasional; TENA, MYX: 5347) ialah sebuah syarikat bekalan tenaga elektrik Malaysia, yang beribu pejabat di Bangsar, Kuala Lumpur.[2][3] Ditubuhkan pada tahun 1990 melalui Penswastaan Lembaga Letrik Negara (LLN), aset perniagaannya dianggarkan sejumlah RM 99.03 bilion. Bilangan pelanggannya meningkat sebanyak 8.4 juta pelanggan di Semenanjung Malaysia (kecuali Sarawak) dan timur negeri Sabah melalui Sabah Electricity.[4]

Fakta Segera Jenis/bentuk sah, ISIN ...

Perniagaannya terasnya ialah menjana, menghantar dan membahagi tenaga elektrik ke seluruh Malaysia.[5] TNB juga merupakan pengendali Grid Nasional, iaitu talian penghantar elektrik ke seluruh negara. Talian ini terdiri dari talian 132 kV, 275 kV dan 500 kV. TNB melalui anak-anak syarikatnya juga terlibat dalam pembuatan alat ubah, alat suis voltan tinggi dan kabel, sebagai pakar runding di dalam bidang seni bina, awam dan elektrik, menyelenggara dan membaiki peralatan elektrik dan sebagai pakar pengurusan projek.[6][7]

TNB juga menyediakan pendidikan tertinggi menerusi universitinya, iaitu Universiti Tenaga Nasional (UNITEN) dan bekerjasama dengan Suruhanjaya Tenaga (ST) melalui institusi pendidikan Kekompetenan Penjaga Elektrik di Institut Latihan Sultan Ahmad Shah (ILSAS; kini TNB Integrated Learning Solution), Kajang, Selangor. Tenaga Nasional merupakan salah satu daripada 10 syarikat di bawah Khazanah Nasional, dana kekayaan kerajaan Malaysia dan juga merupakan salah satu daripada 13 syarikat Malaysia yang tersenarai di Forbes Global 2000 pada tahun 2018.[8] TNB meraikan ulang tahun ke-70 pada 2019.[9]

Remove ads

Sejarah

Sejarah awal

Elektrik mula diperkenalkan di Tanah Melayu pada penghujung abad ke-20 dan rekod terawal penjanaan kuasa boleh disusur kembali kepada sebuah pekan kecil perlombongan di Rawang, Selangor. Di sini, dua individu yang berdaya usaha iaitu Loke Yew dan K. Thamboosamy Pillay telah memasang satu set penjana elektrik pada tahun 1894 untuk mengusahakan lombong mereka. Mereka berdua merupakan usahawan pertama yang menggunakan pam elektrik untuk perlombongan di Tanah Melayu, dan menandakan permulaan besar kisah elektrik di Malaysia. Pada tahun yang sama, bekalan persendirian untuk tujuan lampu jalan diperluaskan pemasangannya di kawasan bandar Rawang, Selangor. Pada tahun 1895, stesen-stesen keretapi di Kuala Lumpur mendapat bekalan elektrik pertama. Pada tahun 1900, Stesen Janakuasa Hidroelektrik Sempam, Raub, Pahang dibina oleh Syarikat Raub Australian Gold Mining dan menjadi stesen janakuasa elektrik pertama diwujudkan di Tanah Melayu (kini Malaysia).[10][11]

Lembaga Letrik Pusat

Lembaga Letrik Pusat (LLP) telah ditubuhkan dan mula beroperasi pada 1 September 1949. Lembaga Pengarah melalui Jabatan Bekalan Elektrik mempertimbangkan untuk mewujudkan lagi tiga projek utama pada April 1946 antaranya: Stesen Janakuasa Jambatan Connaught, Projek Hidroelektrik Cameron Highlands dan Pembangunan Grid Kebangsaan.

LLP akhirnya menjadi pemilik 34 stesen janakuasa dengan kapasiti penjanaan 39.88 MW, termasuk stesen kuasa wap di Bangsar dengan kapasiti 26.5 MW, stesen kuasa hidroelektrik di Ulu Langat dengan kapasiti 2.28 MW serta pelbagai diesel berkuasa penjana dengan kapasiti 11.1 MW.[12] LLP juga menjadi pemilik kepada sistem penghantaran dan pengagihan di atas dan di bawah tanah yang bernilai hampir RM 30 juta serta dengan kapasiti pengguna di Tanah Melayu pada ketika itu yang seramai 45,495 pengguna bersama kakitangan syarikatnya seramai 2,466.[11]

Lembaga Letrik Negara dan Grid Nasional

Pada 22 Jun 1965, Lembaga Letrik Pusat (LLP) telah dinamakan semula sebagai Lembaga Letrik Negara (LLN). Grid Nasional ialah salah satu rancangan dalam gerakan penuh. Ia merupakan rangkaian penghantaran elektrik utama yang menghubungkan penjanaan, penghantaran, pengedaran dan penggunaan elektrik di Malaysia. Loji penjanaan elektrik terletak di Paka di Terengganu, Temengor, Kenering, Bersia dan Batang Padang di Perak, Jambatan Connaught, Kapar dan Serdang di Selangor, Cameron Highlands di Pahang, Prai di Pulau Pinang, Port Dickson di Negeri Sembilan, Pergau di Kelantan, Pasir Gudang di Johor dan di Melaka.

Pada tahun 1980-an, Lembaga Pengarah telah membekalkan seluruh semenanjung dengan elektrik, iaitu satu strategik menggantikan syarikat Perak River Hydro Power Electric (PRHEP) dan anak syarikatnya Kinta Electrical Distribution Co. Ltd (Ked) pada tahun 1982, Perbandaran Pulau Pinang pada tahun 1976, dan kawasan-kawasan yang dibekalkan oleh Huttenbach Ltd. pada tahun 1964, termasuk Alor Setar, Sungai Petani, Kulim, Lunas, Padang Serai, Telok Anson, Langkap, Tampin dan Kuala Pilah.[13]

Gelung ini akhirnya disiapkan dan mengatasi beberapa kawasan yang paling padat di Semenanjung utara, dan Kota Bahru berjaya ditempatkan dalam grid. Grid Nasional juga saling berhubungan dengan rangkaian penghantaran Pihak Berkuasa Penjanaan Elektrik Thailand (EGAT) menerusi 117 MV, 132 kV Single Line Circuit, yang sejak itu telah dinaikkan ke garisan HVCD. Grid disambungkan ke Singapore Power Limited (SP) melalui kapasiti 250 MVA - 230 kV talian penghantaran dan kabel bawah kapal selam. Sambungan penting ini memberikan bukti pertama grid ASEAN yang asas pada peta.[14][11]

Tapak di dalam Grid membentuk satu blok kuasa yang dikawal oleh pakatan teknologi dan pengaturan yang teliti untuk mengukuhkan kebaikan bersama untuk semua. Pusat Dispatch Muatan menjadikan komunikasi aktif mungkin untuk mengenal pasti keperluan masyarakat.[15][11]

Dasar Penswastaan Negara

Dasar baru penswastaan mempunyai empat objektif utama—iaitu bagi meringankan beban pentadbiran dan kewangan kerajaan, meningkatkan keberkesanan dan kualiti perkhidmatan awam, menggalakkan penyebaran keusahawanan swasta dalam sektor awam dan terakhir, namun tidak berkurangan, menyumbang kepada pencapaian matlamat yang ditetapkan untuk Dasar Ekonomi Baru (DEB). DEB ialah sebuah rancangan tindakan afirmatif penyusunan semula ekonomi sosial yang bertujuan untuk memperkuat perpaduan dan kestabilan politik melalui pengagihan kekayaan negara yang sama.[11]

Pada 4 Mei 1988, Perdana Menteri Dato' Seri Dr. Mahathir Mohamad mengumumkan keputusan kerajaan mengenai dasar penswastaan. Dua undang-undang telah diluluskan bagi menggantikan Akta Elektrik yang sedia ada dan mengadakan peruntukan bagi penubuhan sebuah perbadanan baru. Tenaga Nasional Berhad (TNB) telah ditubuhkan pada 1 Februari 1990 di bawah Akta Bekalan Elektrik Syarikat 1990, bagi menggantikan Lembaga Letrik Negara (LLN).[16][17][11]

Pada 1 September 1990, Perdana Menteri Mahathir secara rasminya mengisytiharkan TNB sebagai pewaris dan pengganti kepada LLN. TNB menjadi sebuah syarikat swasta yang dimiliki sepenuhnya oleh kerajaan; Tan Sri Dato Haji (Dr) Ani Arope telah dilantik sebagai Pengerusi.[18][19][20][11]

Berkembang pesat

Pada tahun 2003, Tenaga Nasional merancang untuk memperkenalkan pembacaan meter jarak jauh secara berperingkat untuk anggaran 50,000 pengguna kuasa besar (LPC) dan beberapa pengguna biasa menjelang akhir 2004. Pembacaan jauh ini akan membolehkan TNB menerima data pemeteran waktu sebenar dan corak penggunaan pelanggan, dan memantau kecurian elektrik, semuanya tanpa perlu dilayari.[21]

Pada tahun 2007, Tenaga Nasional melaksanakan sejumlah 51 projek penambahbaikan sistem bernilai RM15.87 juta di Pahang. Ini termasuk 24 projek bernilai RM8.91 juta di Kuantan sahaja, terdapat lima projek penambahbaikan sistem jangka panjang di daerah Kuantan yang melibatkan bandar Kuantan, Gebeng (kawasan perindustrian) dan Bandar Indera Mahkota dengan bekalan 33kV yang dijangka dilaksanakan secara berperingkat. Kos itu adalah RM50 juta dan projek itu akan siap sepenuhnya pada tahun 2012.[22]

Pada tahun 2009, syarikat ini merancang untuk memulakan loji tenaga nuklear pertama menjelang 2025 apabila ia mendapat sambutan daripada kerajaan.[23]

Pada Julai 2011, Tenaga Nasional mempertimbangkan idea bekalan elektrik dari Sarawak untuk Semenanjung Malaysia pada masa akan datang terutamanya dengan rancangan bagi mana-mana loji kuasa nuklear kerana sumber kuasa alternatif tetap tidak menentu.[24]

Syarikat ini bercadang untuk membeli gas untuk penjanaan tenaga pada harga pasaran terbuka apabila terminal regasifikasi gas asli cecair (LNG) di Melaka yang disiapkan menjelang Ogos 2012.[25] TNB berunding dengan beberapa pembekal gas, termasuk ExxonMobil dan Royal Dutch Shell, untuk memperoleh bekalan. Syarikat menyasarkan untuk mengimbangi penjanaan gas dan arang batu dalam penjanaan tenaga menjelang 2015.[26]

Pada Februari 2012, Tenaga Nasional dan Petronas telah melaburkan wang sebanyak RM2 bilion di dalam loji gas 300 MW dan gas asli cecair (LNG) di Sabah. Dua projek itu merupakan loji gas yang dimiliki oleh TNB bersama Petronas mengambil peranan untuk menubuhkan terminal LNG disasarkan untuk disiapkan pada tahun 2015.[27]

Pada Mei 2015, TNB telah mengambil mandat 1Malaysia Development Berhad (1MDB) untuk membina sebuah loji janakuasa arang batu bertebaran 2,000 MW yang telah ditangguhkan. Jurutera dari Toshiba Corp, IHI Corp dan Hyundai Group - konsortium yang memenangi kejuruteraan, perolehan dan kontrak pembinaan untuk projek itu - berada di ibu pejabat TNB sebagai sebahagian daripada penilaian terakhir projek itu. TNB telah diberikan kelulusan untuk mengambil alih projek itu kerana kerja yang diperlukan untuk turun dengan pantas kerana kontrak EPC telah dianugerahkan dan ekuiti perlu bermula dari masa ke masa.[28]

Pada Oktober 2015, Tenaga Nasional mengumumkan telah mengemukakan tawaran bersyarat untuk memperoleh aset kuasa Edra Global Energy Bhd dari 1MDB.[29]

Pada tahun 2018, TNB melengkapkan 75% kerja di loji janakuasa Jimah East Power di Port Dickson, Negeri Sembilan, yang dianggarkan bernilai RM12 bilion, loji janakuasa itu terdiri daripada dua unit arang batu yang mempunyai kapasiti generik 2,000MW dan dijangka meningkatkan sumbangan TNB kepada grid kuasa Malaysia dari 51.8% kepada 53.2%.[30]

TNB pada Disember 2018 mengumumkan rancangannya untuk memasuki pasaran perkhidmatan jalur lebar menjelang Januari 2019 dengan menggunakan rangkaian gentian optik sedia ada di seluruh negara dan mula sedang menjalankan projek perintis di Melaka.[31] Penglibatan TNB dalam perniagaan jalur lebar berkelajuan tinggi akan menjadi "pengubah permainan" untuk industri telekomunikasi negara.[32]

Remove ads

Pentadbiran korporat

Barisan kepimpinan pengurusan

Maklumat lanjut Jawatan, Nama ...

Lembaga pengarah

Maklumat lanjut Pengerusi Bukan Bebas Bukan Eksekutif, Pengarah Eksekutif Bukan Bebas ...

Senarai pemimpin LLP (CEB)

Maklumat lanjut Pengurus Besar Lembaga Letrik Pusat, Tempoh berkhidmat ...

Senarai pemimpin LLN (NEB)

Maklumat lanjut Pengurus Besar LLN, Tempoh berkhidmat ...

Senarai pemimpin TNB

Maklumat lanjut Pengerusi / Pengerusi Eksekutif, Tempoh berkhidmat ...

Sejak tahun 1996, jawatan Pengerusi dan Ketua Pegawai Eksekutif telah dipisahkan, jawatan Presiden diwujudkan

Maklumat lanjut Pengerusi TNB, Tempoh berkhidmat ...
Maklumat lanjut Presiden / Ketua Pegawai Eksekutif TNB, Tempoh berkhidmat ...
Remove ads

Kewangan

Prestasi Keuntungan Bersih TNB Selepas Cukai (2020–2023)

Tenaga Nasional Berhad (TNB), syarikat utiliti elektrik terbesar di Malaysia, memainkan peranan penting dalam pembangunan ekonomi negara melalui penjanaan, penghantaran, dan pengedaran tenaga elektrik. Sepanjang tempoh empat tahun terakhir (2020 hingga 2023), prestasi kewangan TNB menunjukkan corak yang berubah-ubah, dipengaruhi oleh pelbagai faktor dalaman dan luaran, termasuk persekitaran ekonomi global, dasar kerajaan, serta perubahan harga bahan api dan kadar pertukaran mata wang.

Pada tahun kewangan 2020, TNB mencatatkan keuntungan bersih selepas cukai sebanyak RM3.59 bilion, meskipun berdepan cabaran akibat pandemik COVID-19 yang menjejaskan aktiviti ekonomi dan permintaan tenaga. Keupayaan TNB mengekalkan keuntungan yang stabil mencerminkan keteguhan model perniagaan syarikat, terutama dalam sektor tenaga yang kekal kritikal walaupun dalam keadaan krisis.

Setahun kemudian, pada 2021, TNB berjaya meningkatkan keuntungan bersihnya kepada RM3.66 bilion, didorong oleh pemulihan ekonomi secara beransur-ansur, peningkatan penggunaan elektrik, dan pelaksanaan inisiatif penjimatan kos serta kecekapan operasi. Keuntungan ini mencerminkan keupayaan TNB untuk mengadaptasi cabaran pasca-pandemik dan memaksimumkan pulangan kepada pemegang saham.[33]

Namun, pada tahun 2022, keuntungan bersih TNB menyusut sedikit kepada RM3.46 bilion. Penurunan ini sebahagiannya disebabkan oleh kenaikan kos operasi, termasuk kenaikan harga bahan api global dan kadar pertukaran ringgit yang lemah. Tambahan pula, pelaksanaan Cukai Makmur (Prosperity Tax) oleh kerajaan turut memberi kesan kepada keuntungan bersih syarikat dalam tempoh tersebut.[34]

Trend penurunan ini berterusan pada tahun kewangan 2023, apabila keuntungan bersih TNB menurun dengan lebih ketara kepada RM2.77 bilion. Penurunan ini mencerminkan tekanan berterusan terhadap margin keuntungan syarikat akibat faktor global seperti inflasi kos bahan api, cabaran peralihan tenaga, serta pelaburan modal yang besar dalam infrastruktur tenaga hijau dan transformasi digital. Walaupun begitu, TNB kekal komited dalam melaksanakan pelan strategik jangka panjang yang menumpukan kepada kelestarian dan pendigitalan sistem tenaga.[35]

Secara keseluruhannya, walaupun TNB berdepan penurunan keuntungan dalam dua tahun terakhir, syarikat ini kekal kukuh dari sudut operasi dan terus memainkan peranan utama dalam menyokong pertumbuhan negara. Fokus TNB pada transformasi tenaga dan kelestarian dijangka akan memberi pulangan jangka panjang yang positif, sejajar dengan hala tuju negara ke arah neutral karbon menjelang 2050.[36]

Remove ads

Pemerolehan

Gambaran keseluruhan

Pada Disember 2015, TNB mengumumkan telah menandatangani Perjanjian Jual Saham ("SSA") dan Perjanjian Pemegang Saham ("SHA") untuk melabur dalam 30% kepentingan dalam syarikat kuasa Turki, GAMA Enerji A.S. (GAMA Enerji), pada harga AS$ 243 juta. TNB akan memperolehi pegangan daripada GAMA Holding AS ("GAMA") serta Perbadanan Kewangan Antarabangsa ("IFC"), ahli Kumpulan Bank Dunia yang memberi tumpuan kepada sektor swasta dan GIF Holding I Cooperatief UA ("GIF"), dana yang diuruskan oleh Syarikat Pengurusan Aset IFC.[37] Pemerolehan ini akan membolehkan TNB meneruskan peluang yang belum diterokai dalam sektor O&M di rantau ini serta memanfaatkan kepimpinan serantau GAMA Holding dalam perkhidmatan kejuruteraan, perolehan dan pembinaan.[38] Pemerolehan tersebut telah dimeterai pada April 2016.[39]

Pada 5 November 2016, Tenaga Nasional menyelesaikan pengambilalihan 30% kepentingan dalam syarikat kuasa India, GMR Energy Limited ("GEL"), pada harga AS$ 300 juta menurut perjanjian muktamad yang dilaksanakan pada 9 Mei 2016. Pelaburan strategik di GEL oleh TNB akan dibuat melalui anak syarikat milik penuhnya Power and Energy International (Mauritius) Ltd ("PEIM"). Penyiapan transaksi menandakan kemasukan TNB ke sektor tenaga yang berkembang pesat di India dengan permintaan terhadap peningkatan elektrik antara 6% -7% CAGR, menambah 20GW kapasiti baru setiap tahun, jumlah yang setara dengan kapasiti dipasang semasa Malaysia.[40]

Pada Mei 2017, TNB menyempurnakan pengambilalihan 50 peratus kepentingan dalam salah satu portfolio kuasa suria terbesar di Britain, dengan kapasiti gabungan sebanyak 365 MW. Perjanjian itu dijalankan antara anak syarikat milik penuh Tenaga Nasional, TNB International Sdn Bhd (TNBI) dan Vortex Solar UK Ltd. yang memiliki kepentingan 100 peratus dalam portfolio pelaburan Vortex Solar S.a.r.l.[41]

Pemerolehan Integrax

Lihat juga: Integrax

Pada Januari 2015, Tenaga Nasional mengumumkan pemerolehan Integrax yang ditubuhkan pada 2003, dengan tawaran yang dinaikkan sebanyak RM32.5 sesaham daripada tawaran asal sebanyak RM27.5 sesaham.[42] Menjelang 5 Mac 2015, Harga saham TNB di Bursa Malaysia menyusut dalam dagangan awal selepas jemaah lembaga Integrax mencadangkan agar pemegang saham menolak tawaran disemak semula pada RM3.25 oleh TNB.[43] Pemerolehan Integrax oleh TNB turut disokong oleh EXCO Perak yang yakin bahawa jika rancangan pengambilalihan Integrax Bhd yang menguasai Pelabuhan Lumut diluluskan oleh pemegang sahamnya, ianya akan melonjakkan ekonomi Perak dengan memberi lebih banyak peluang pekerjaan dan perkhidmatan kepada penduduk.[44] Pada 30 Mac, Tenaga Nasional memiliki pegangan sebanyak 50% peratus di dalam Integrax, sekali gus memenuhi syarat yang ditetapkan dalam tawaran semulanya untuk membeli baki semua saham biasa dalam pengendali pelabuhan Lumut itu pada harga RM3.25 sesaham.[45] TNB mengumumkan pada 8 April 2015 bahawa sebahagian besar operasi perniagaan Integrax akan dikekalkan dan tarikh akhir bagi para pemegang saham syarikat itu untuk menerima tawaran semakan semula TNB adalah RM3.25 sesaham pada 13 April.[46] Pemerolehan tersebut telah dimuktamadkan dan Integrax menjadi anak syarikat TNB pada Februari 2016.

Pemerolehan Setia Haruman

Pada 7 Mac 2018, Tenaga Nasional mengumumkan pemerolehan seluruh kepentingan syarikat Setia Haruman Technology Sdn. Bhd., anak syarikat Setia Haruman Sdn. Bhd. pada harga RM28 juta.[47] Kesepakatan tersebut datang selepas semua syarat yang ditetapkan untuk perjanjian jual beli bersyarat yang dimasukkan antara TNB dan Setia Haruman telah dipenuhi. Dengan selesainya pengambilalihan itu, SHTech akan menjadi anak syarikat milik penuh syarikat kuasa dan akan terus menjalankan perniagaan sedia ada sebagai penyedia perkhidmatan berkaitan teknologi maklumat.[48][49][50]

Pembelian syarikat tenaga diperbaharui UK

Pada Mac 2018, Tenaga Nasional melalui anak syarikatnya Tenaga Wind Ventures UK Ltd telah melengkapkan 80 peratus pembelian bagi dua syarikat tenaga boleh diperbaharui dari United Kingdom, iaitu GVO Wind Ltd and Bluemerang Capital Ltd. pada harga £77.37 juta (RM417.75 juta). Kedua-dua syarikat tersebut memiliki portfolio angin Tarif Suapan (FiT) yang terbesar di UK, yang terdiri daripada 53 turbin angin sederhana di dalam operasi dengan kapasiti gabungan sebanyak 26.1MW.[51][52][53]

Reimagining TNB

Tenaga Nasional Berhad (TNB) melaksanakan program transformasi bertemakan 'Reimagining TNB', yang bertujuan mengubah cabaran besar yang menjejaskan utiliti elektrik kepada peluang usaha niaga baharu bagi syarikat. Presiden dan Ketua Pegawai Eksekutif TNB, Datuk Seri Ir. Azman Mohd berkata, 'trilemma' tenaga dan gangguan yang timbul ekoran kewujudan pelbagai teknologi merubah kebiasaan turut mengubah landskap utiliti. Trilemma itu merangkumi cabaran untuk menangani keselamatan tenaga, menyediakan akses kepada perkhidmatan tenaga pada harga berpatutan; serta pengeluaran dan penggunaan tenaga mesra alam. Dalam mengubah cabaran kepada peluang melalui 'Reimagining TNB', ia membabitkan empat teras utama iaitu meneroka sumber generasi masa hadapan secara aktif terutamanya sumber tenaga boleh diperbaharu, dan memberi tumpuan kepada grid masa hadapan termasuk grid pintar. Antara teras utama lain ialah memenangi hati pelanggan dengan pelbagai perkhidmatan dan produk yang dipertingkatkan; serta peraturan, khususnya di bawah Kawal Selia Berdasarkan Insentif (IBR).[54]

Pembaharuan Industri Bekalan Elektrik Malysia (MESI) 2.0

Industri elektrik mengalami transformasi menerusi pelaksanaan Pembaharuan Industri Bekalan Elektrik Malysia (MESI) 2.0 yang bertujuan meningkatkan kecekapan industri dan tenaga. Menteri Tenaga, Teknologi, Sains, Perubahan Iklim dan Alam Sekitar, Yeo Bee Yin, berkata sehubungan itu, bagi melancarkan pelaksanaan pembaharuan berkenaan, pihaknya akan mengaktifkan semula agensi tujuan khas, MyPOWER Corporation bagi menggerak dan melaksanakan inisiatif berkenaan. Pelaksanaan MESI 2.0 juga mampu mencapau tiga (3) objektif iaitu mahu meningkatkan kecekapan industri, mengawalselia struktur industri, peraturan dan proses-proses utama serta memperkasakan pengguna.[55]

Remove ads

Bahagian

Penjanaan

TNB mempunyai keupayaan jana elektrik sebanyak 11,296 MW dan menjana dengan menggunakan loji hidroelektrik dan loji terma.[56][57]

Loji hidroelektrik

Terdapat 3 skim hidroelektrik dengan keupayaan sejumlah 1,911 MW dengan 21 empangan beroperasi:

Skim hidroelektrik Sungai Perak; dengan keupayaan 1,249 MW:

Skim hidroelektrik Terengganu, dengan keupayaan 400 MW:

Skim hidroelektrik Cameron Highlands

  • Stesen Janaelektrik Sultan Yussuf – 4 x 25 MW = 100 MW
  • Empangan Woh – 3 x 50 MW = 150 MW
  • Empangan Odak – 4.2 MW
  • Empangan Habu – 5.5 MW
  • Empangan Kampong Raja – 0.8 MW
  • Empangan Terla – 0.5 MW
  • Empangan Robinson Falls – 0.9 MW (juga dikenali sebagai Empangan Lata Iskandar)
Loji terma
Thumb
Loji Kapar

Terdapat 6 loji terma atau loji bakar dengan keupayaan berjumlah 4,435 MW sedang beroperasi, dan 3 lagi loji bakar dengan keupayaaan berjumlah 4,950 MW yang dikendalikan oleh syarikat jana bebas (IPP) yang juga dimiliki TNB.

  • Loji Paka, Paka, Terengganu – 1,136 MW, bahan api gas asli.
  • Stesen Janaelektrik Jambatan Connaught – Kelang, Selangor – 832 MW, bahan api gas asli. (telah ditutup)
  • Loji Port Dickson, Port Dickson, Negeri Sembilan – 715 MW, bahan api gas asli dan minyak.
  • Stesen Janaelektrik Sultan Iskandar, Pasir Gudang, Johor – 729 MW, bahan api gas asli dan minyak. (telah ditutup)
  • Loji Serdang, Serdang, Selangor – 625 MW, bahan api gas asli.
  • Loji Teluk Ewa, Gelugor, Pulau Pinang – 398 MW, bahan api gas asli.
  • Loji Manjung, Lumut, Perak – 2,295 MW, bahan api arang batu.
  • Loji Kapar, Kapar, Kelang – 2,420 MW, bahan api gas asli, minyak dan arang batu.
  • Loji Liberty Power, Sindh, Pakistan – 235 MW, bahan api gas asli.

Penghantaran

Pada masa ini, TNB mempunyai sistem bekalan kuasa yang lengkap, termasuk Grid Nasional yang bertenaga pada 132, 275 dan 500 kilovolt (kV), dengan tiang elektrik tertinggi di Malaysia dan Asia Tenggara menjadi Kerinchi Pylon terletak berhampiran Menara Telekom, Kerinchi, Kuala Lumpur. Grid Nasional dikaitkan melalui 132 kV HVAC dan 300 kV HVDC sambungan ke Thailand dan 230 kV kabel ke Singapura.

Pengagihan

Bahagian Pengagihan menjalankan operasi rangkaian pengedaran dan operasi elektrik runcit TNB. Pelan-pelan bahagian, membina, mengendalikan, melaksanakan pembaikan dan penyelenggaraan dan menguruskan aset daripada 33 kV, 22 kV, 11 kV, 6.6 kV dan 415/240 volt dalam rangkaian pengedaran Semenanjung Malaysia. Sabah Electricity memberikan fungsi yang sama di Sabah.

Untuk menjalankan perniagaan peruncitan elektrik, ia beroperasi rangkaian pejabat di setiap negeri dan bandar-bandar utama, pasaran dan menjual tenaga elektrik, menyambung bekalan baru, menyediakan perkhidmatan kaunter, perkhidmatan perjangkaan (meter elektrik) bagi memungut hasil bil bulanan, mengendalikan pusat pengurusan panggilan berpusat, menyediakan perkhidmatan pemulihan bekalan, kendalian dan senggaraan, serta melaksanakan perkhidmatan dengan pihak kerajaan dan pihak utiliti yang lain.[58]

Remove ads

Anak syarikat

Perniagaan

  • TNB Engineering Corp. Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Engineers Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Energy Services Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Fuel Services Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Healthcare Centre (100%)
  • TNB Janamanjung Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Power Daharki Ltd (100%)
  • TNB Properties Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Repair and Maintenance Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Research Sdn. Bhd. (100%)
  • Universiti Tenaga Nasional Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Capital (L) Ltd (100%)
  • TNB Ventures Sdn Bhd (100%)
  • TNB Integrated Learning Solution Sdn. Bhd. (100%)
  • Power and Energy International (Mauritius) Ltd. (100%)
  • TNB Kulim Distribution Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB Kulim Generation Sdn. Bhd. (100%)
  • TNB International Sdn. Bhd. (100%)
  • Malaysia Transformer Manufacturing Sdn Bhd. (100%)
  • TNB Coal International Limited. (92.5%)
  • Sabah Electricity Sdn. Bhd. (80%)
  • Sepang Power Sdn. Bhd. (70%)
  • Tenaga Switchgear Sdn. Bhd. (60%)
  • Kapar Energy Ventures Sdn. Bhd. (60%)
  • Southern Power Generation Sdn. Bhd. (51%)

Syarikat bersekutu

  • Integrax Berhad (50%)
  • Fibrecomm Network (M) Sdn Bhd.
  • Teknologi Tenaga Perlis Consortium Sdn. Bhd.
  • Perusahaan Otomobil Elektrik (Malaysia) Sdn. Bhd.
  • GB3 Sdn. Bhd.
  • Labuan Reinsurance (L) Ltd.
  • Federal Power Sdn. Bhd.
  • Bakun Hydro-Electric Corporation Sdn. Bhd.
  • Malaysian Tchnology Development Corporation Sdn. Bhd.
  • Electrostorm Inc.
Remove ads

Rekod alam sekitar

Tenaga hijau

Sebagai syarikat tenaga, Tenaga Nasional juga merupakan pemangkin kepada tenaga hijau bagi beberapa projek yang sedang berjalan di Hulu Terengganu dan Hulu Jelai. Projek biomas TNB di Jengka, Johor, dan Pahang menunjukkan fokus TNB terhadap projek tenaga hijau.[59][60] TNB juga komited untuk memastikan bekalan elektrik yang selamat dan dipercayai dapat terus disalurkan kepada pengguna di Semenanjung walaupun kerajaan mengekalkan tarif elektrik selama tiga tahun bagi tempoh Januari 2018 hingga Disember 2020.[61]

Tenaga boleh diperbaharui

TNB juga memainkan peranan penting dalam sektor tenaga boleh diperbaharui.[62][63] Pada tahun 2019, TNB memperkenalkan sumber tenaga suria yang dinamakan sebagai projek Solar Berskala Besar (LSS) yang kini beroperasi menghasilkan 50MW di Sepang, Selangor. Projek LSS ini diuruskan oleh anak syarikat milik TNB iaitu TNB Renewables Sdn Bhd bersama sebuah lagi anak syarikat milik TRe Sdn Bhd, GSPARX Sdn Bhd.[64][65]

TRe Sdn Bhd dan GSPARX Sdn Bhd juga memperkenalkan satu skim bermula dengan harga RM 13,900.00 merangkumi kos peralatan, kos pemasangan, NEM (Net Energy Metering), pengawasan online, penyenggaraan dan waranti panel solar untuk setiap kediaman yang berminat untuk menggunakannya.

Kapasiti maksimum sistem suria fotovoltaik yang dibenarkan untuk penggunaan pengguna sistem 1 fasa ialah 12kWp dan 72kWp untuk pengguna sistem 3 fasa. Pemasangan bergantung pada jenis rumah dan keluasan bumbung yang dibenarkan.[66]

Cekap tenaga

TNB dengan kerjasama Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air melancarkan Laporan Tenaga Rumah (HER), sebuah program cekap tenaga yang bertujuan untuk melibatkan dan memperkasakan pelanggan untuk menguruskan penggunaan tenaga rumah mereka, sambil mengurangkan bil elektrik bulanan.[67]

Pada April 2019, TNB melancarkan kempen untuk mempromosikan Cekap Tenaga (EE) dengan hasrat untuk mengingatkan dan mendidik rakyat Malaysia tentang kepentingan kelestarian alam sekitar menerusi penjimatan tenaga. Tujuannya ialah untuk mengarahkan transformasi ke arah ekosistem tenaga masa depan yang memberikan keseimbangan antara kelestarian alam sekitar, bekalan tenaga yang selamat dan boleh dipercayai dan pembangunan ekonomi yang optimum.[68]

Remove ads

Isu dan kontroversi

Pengendali Tenaga Bebas

Pada 22 Mei 2014, Bekas Pengerusi Eksekutif TNB, Allahyarham Tan Sri Ani Arope mendedahkan perancangan gangguan bekalan elektrik seluruh negara pada tahun 1992 yang bertujuan bagi mewujudkan Pengendali Tenaga Bebas (IPP) di Malaysia, seperti yang dinyatakan dalam buku beliau Memoir Tan Sri Ani Arope setebal 143 surat yang menceritakan permulaan IPP, di mana Unit Perancang Ekonomi (EPU) yang dikuasai Dr. Mahathir Mohamad ketika itu menyeru TNB agar menyerahkan tanah di Paka, Terengganu dan Pasir Gudang, Johor kepada pihak ketiga bagi pembinaan sebuah loji janakuasa.[69]

Serangan aib oleh Namewee

Penyanyi rap dan pembikin filem Wee Meng Chee (Namewee) mengaku bersalah di Mahkamah Sesyen Muar atas kesalahan beliau mengaibkan seorang kakitangan TNB pada tahun 2009. Beliau didakwa di bawah Kanun Keseksaan kerana menggunakan bahasa lucah terhadap kakitangan TNB, Wan Mohd Faizal Wan Hamat di pejabatnya di Jalan Temenggong Ahmad, Muar, Johor pada jam 10 malam 26 Oktober 2009.[70] Namewee membuat pengakuan itu sejurus pertuduhan dibacakan oleh Ketua Unit Pendakwaan Johor, Saiful Edris Zainuddin.[71] Dalam rakaman video itu, ia menunjukkan Namewee meluahkan ketidakpuasan hatinya kepada TNB kerana kampung halamannya di Muar mengalami gangguan bekalan elektrik dan berlaku pertengakaran antara beliau dengan kakitangan TNB.

Platform Coinzer

Tenaga Nasional dan Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air pada 16 Mac 2018 menafikan mereka tidak bergabung atau dengan sebarang bentuk berhubung dengan platform mata wang kripto yang dipanggil Coinzer. Mereka turut menyatakan penggunaan nama mereka dalam kertas putih dan laman web Coinzer mengelirukan kerana kedua-dua pihak tidak mempunyai kuasa atau mengesahkannya.[72] Menurut kenyataan mereka: "KeTTHA dan TNB juga mahu menasihatkan bahawa nama dan logonya tidak boleh digunakan tanpa kelulusan sewajarnya oleh mana-mana pihak ketiga,".[73] Bank Negara Malaysia (BNM) menyatakan mereka tidak memberi kuasa atau menyokong platform mata wang kripto tersebut.[74][75]

Gangguan perkhidmatan utiliti

TNB memaklumkan terdapat gangguan dalam sistem pengebilan mereka pada 15 hingga 20 Mei 2019 menyebabkan segelintir pengguna menerima bil yang tinggi. TNB pada April dilaporkan menerima sebanyak 5,621 aduan manakala Mei meningkat kepada 9,028 aduan dengan keseluruhan aduan diterima setakat ini berjumlah 14,469. Daripada jumlah itu, 11,331 aduan berjaya diselesaikan manakala 3,318 masih dalam siasatan.[76] TNB dikenakan denda oleh Suruhanjaya Tenaga (ST) selepas didapati melakukan beberapa kesalahan dan ketidakpatuhan menyediakan perkhidmatan utiliti kepada pengguna. Siasatan awal mendapati TNB melakukan kesalahan kerana tidak menepati prestasi perkhidmatan piawai ditetapkan kementerian dalam menyediakan perkhidmatan elektrik.[77]

Penalti oleh Suruhanjaya Tenaga (ST)

Suruhanjaya Tenaga (ST) telah mengeluarkan 36 kompaun berjumlah RM3.6 juta kepada Tenaga Nasional Berhad (TNB) pada bulan Disember 2019. Menurut ST, tindakan tersebut diambil setelah mereka menyiasat aduan bil elektrik tinggi pada bulan Mei dan Jun tahun 2019, yang diterima daripada pihak pengguna. Hasil siasatan mendapati syarikat tersebut gagal mematuhi arahan ST berhubung piawaian prestasi Minimum Service Level (MSL), berkaitan tempoh penyerahan bil-bil elektrik kepada pihak pengguna. Dari aspek dan pengurusan yang lain, TNB berjaya mematuhi piawaian prestasi Guarantee Service Level (GSL 1) dan akan maju ke fasa jaminan kedua (GSL 2) menjelang tahun 2020. Berdasarkan keputusan kegagalan (MSL) pembilan tersebut, TNB perlu memastikan setiap pengguna menerima bil elektrik secara bulanan tepat pada masanya.[78]

Isu dan Kontroversi TNB bagi Tempoh 2020 hingga 2024

Tenaga Nasional Berhad (TNB), sebagai pembekal elektrik terbesar di Malaysia, memainkan peranan penting dalam kehidupan seharian rakyat dan pembangunan ekonomi negara. Walaupun syarikat ini kekal sebagai institusi yang stabil dan strategik, tempoh antara tahun 2020 hingga 2024 menyaksikan beberapa isu dan kontroversi yang mencabar integriti, ketelusan dan kepercayaan awam terhadap organisasi ini.

Salah satu isu utama yang menarik perhatian awam dan pelabur adalah pertikaian cukai antara TNB dan Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN). Pada tahun 2020, LHDN mengenakan penilaian cukai tambahan sebanyak RM1.8 bilion terhadap TNB atas alasan bahawa syarikat tidak layak mendapat elaun pelaburan semula (Reinvestment Allowance). TNB bagaimanapun mencabar tindakan ini di mahkamah, dengan berhujah bahawa aktiviti penjanaan tenaga elektrik merupakan sebahagian daripada aktiviti pembuatan yang layak mendapat elaun tersebut. Kes ini berlarutan selama beberapa tahun dan akhirnya pada 2022 dan 2023, Mahkamah Tinggi serta Mahkamah Rayuan memihak kepada TNB. Walaupun keputusan ini memberi kelegaan kepada syarikat, kes tersebut mendedahkan kelemahan dalam ketelusan percukaian korporat serta risiko kewangan yang besar kepada syarikat berkaitan kerajaan (GLC).

Selain itu, isu berkaitan meter pintar dan tuduhan penipuan meter (meter tampering) turut mencetuskan kebimbangan awam. Sejumlah pengguna mendakwa mereka dikenakan bayaran tidak munasabah atau dituduh secara automatik melakukan penipuan meter selepas pemasangan meter pintar. Kes paling ketara berlaku pada tahun 2024, apabila seorang pekerja kilang berjaya memenangi kes mahkamah terhadap TNB dan memperoleh pampasan RM40,000. Kes ini menunjukkan keperluan untuk ketelusan dalam proses siasatan dalaman dan pentingnya bukti sahih sebelum tindakan diambil terhadap pengguna.

TNB juga dikaitkan dengan beberapa insiden berkaitan rasuah dan salah guna kuasa oleh pihak ketiga. Pada tahun 2023, seorang ahli perniagaan dijatuhkan hukuman denda RM20,000 kerana cuba merasuah seorang jurutera TNB bagi mengelakkan pemotongan bekalan elektrik. Walaupun kes tersebut tidak melibatkan pengurusan atasan TNB, ia menimbulkan persoalan tentang sistem kawalan dalaman syarikat dan keberkesanan amalan tadbir urus korporat.

Satu lagi kontroversi besar tercetus pada penghujung tahun 2024, apabila TNB mengumumkan kenaikan tarif elektrik sebanyak 14%, dan menyatakan bahawa kenaikan itu telah diluluskan oleh Suruhanjaya Tenaga (ST). Namun begitu, kenyataan ini kemudian dinafikan oleh pihak ST dan Kementerian Tenaga, mencetuskan kekeliruan serta kemarahan dalam kalangan pengguna dan pelabur. Isu ini memperlihatkan kegagalan komunikasi antara agensi kerajaan dan syarikat GLC, serta menimbulkan keraguan terhadap ketelusan TNB dalam membuat pengumuman penting kepada Bursa Malaysia.

Akhir sekali, TNB juga menghadapi cabaran dalam bentuk tuntutan ganti rugi oleh pelanggan industri. Sebagai contoh, pada tahun 2023, Southern Steel menuntut ganti rugi RM4 juta atas kerugian yang didakwa berpunca daripada gangguan bekalan elektrik. Walaupun Mahkamah Rayuan memutuskan bahawa TNB tidak bertanggungjawab dalam kes tersebut, tuntutan sebegini mencerminkan tekanan dan risiko yang dihadapi oleh TNB dalam mengekalkan mutu perkhidmatan yang konsisten kepada pengguna besar industri.

Secara keseluruhannya, tempoh 2020 hingga 2024 merupakan fasa yang mencabar bagi TNB. Walaupun syarikat ini masih mengekalkan kedudukan dominan dalam industri tenaga, beberapa isu yang timbul menuntut TNB untuk memperkukuhkan aspek tadbir urus, komunikasi awam, serta kebertanggungjawaban sosial. Untuk masa depan yang lebih mapan dan dipercayai, TNB perlu terus memperbaiki dasar dalaman, mengutamakan ketelusan, serta memastikan keadilan dalam hubungannya dengan pengguna dan pihak berkuasa.[79][80][81][82]

Remove ads

Kelab Hoki Tenaga Nasional

Rencana utama: Tenaga Nasional Berhad HC

Pada tahun 1987, TNB menubuhkan sebuah kelab hoki yang diberi nama Kelab Hoki Tenaga Nasional Berhad yang pada mulanya dinamakan Kelab Kilat. Kelab ini bermain di peringkat teratas Liga Hoki Malaysia (MHL) dan dianggap sebagai kelab paling berjaya di Liga Hoki Malaysia, serta memenangi liga ini sebanyak lima kali pada 1990, 1991-1992 (sebagai Kilat Club), 2000-2001, 2002 & 2003 (sebagai TNB HC).[83] TNB juga mengadakan kempen untuk menyokong pasukan hoki Malaysia. yang bertujuan untuk mendidik rakyat Malaysia mengenai sukan hoki. Selain menyokong pasukan melalui filem, radio dan acara di lapangan, TNB telah mencipta laman mikro Hokita (hoki kami) serta kehadiran di platform media sosial seperti Facebook, Twitter dan Instagram.[84]

Yayasan Tenaga Nasional

Lihat juga: Yayasan Tenaga Nasional

Yayasan Tenaga Nasional (YTN) ialah yayasan di bawah Tenaga Nasional yang ditubuhkan pada 5 Julai 1993.[85] Matlamat penubuhan YTN ialah bagi menyediakan kemudahan pendidikan terjamin untuk rakyat Malaysia. YTN telah membantu 11,000 pelajar bagi menyambung pendidikan tertiari, tempatan dan luar negara.[86] Pada tahun 2018, YTN menawarkan dermasiswa khusus untuk penuntut daripada keluarga berpendapatan terendah melanjutkan pelajaran di institusi pengajian tinggi awam (IPTA) yang dikenali sebagai My Brighter Future. Yayasan ini memperuntukkan RM10 juta untuk tujuan berkenaan bagi terus memperkasa pendidikan di Malaysia dan membangunkan modal insan cemerlang.[87]

Remove ads

Tanggungjawab sosial korporat

TNB telah mengambil peranan 'Penggerak Kemajuan Negara' dan ini merupakan teras dasar tanggungjawab korporat Syarikat [CR]. Bagaimanapun, CR di TNB melangkaui misi terasnya. Peranan penting Tenaga Nasional dalam aktiviti CSR termasuk memperkasakan komuniti, menghijaukan Negara, memupuk tempat kerja yang bersemangat serta menetapkan piawaian di pasaran.[88]

Projek Baiti Jannati (PBJ) dan Projek Mesra Rakyat (PMR)

Pada tahun 2020, TNB membiayai dua (2) projek bagi membuktikan komitmen berterusan meringankan beban golongan kurang berkemampuan dalam persekitaran ekonomi dan perniagaan yang agak mencabar ekoran pandemik COVID-19. Melalui PBJ, 901 buah rumah sudah dibaik pulih, dibina baharu dan dibiayai pembeliannya di seluruh Semenanjung Malaysia dengan kos lebih RM 40.32 juta sejak dari tahun 2007. Sebanyak 218 keluarga bukan Islam menerima PMR dengan biayaan lebih RM 7.54 juta sejak dari tahun 2013. Manakala di Wilayah Persekutuan, (mulai 2014), PBJ membantu 228 keluarga memiliki kediaman selesa dengan kos lebih RM 8.92 juta manakala 30 keluarga lagi menerima PMR dengan kos RM 1.26 juta. Yang di-Pertuan Agong berkenan mengurniakan kediaman kepada para penerima yang terpilih pada 10 September 2020 bersama-sama dengan iringan Raja Permaisuri Agong, Menteri Wilayah Persekutuan, Tan Sri Annuar Musa, Pengerusi TNB, Datuk Seri Mahdzir Khalid dan Ketua Pegawai Eksekutif TNB, Datuk Seri Amir Hamzah Azizan.

Program memelihara habitat kelip-kelip

Pada Julai 2018, TNB terlibat dalam projek memulihara habi­tat dan kepelbagaian kelip-kelip.[89] Projek itu dilaksanakan melalui anak syarikat milik penuhnya, TNB Research Sdn. Bhd. (TNB Research) untuk tempoh tiga tahun sejak Mei 2017. Ia melibatkan ka­jian menyeluruh me­­ngenai serangga yang menarik minat ramai itu terutamanya para pelancong di empat lokasi utama iaitu Kampung Su­ngai Timun dekat sini, Kampung Kuantan, Kuala Selangor; Kampung Yak Yah di Kemaman, Terengganu dan Kampung Dew di Tai­ping, Perak.[90]

Program penanaman pokok bagi memelihara alam sekitar

Sebagai sebahagian daripada aktiviti CSR syarikat, Tenaga Nasional mengadakan program penanaman 660 pokok berdekatan Taman Cahaya Negeri di Port Dickson, Negeri Sembilan pada 12 November 2016 sebagai usaha bagi memelihara alam sekitar.[91]

Remove ads

Anugerah dan penghargaan

Pada tahun 2014, Tenaga Nasional telah memenangi anugerah "Jenama Terbaik" di bawah kategori kuasa pemenang kebangsaan untuk Malaysia, di Anugerah Penjenamaan Sedunia (World Branding Awards) di London. Sebanyak 68 jenama daripada 25 negara menyertai anugerah ini—termasuk Ferrari, Mercedes-Benz, Shell, Samsung, Apple, Lego dan Louis Vuitton, yang merupakan antara pemenang global.[92] Syarikat ini memenangi anugerah “Brand of the Year” buat kali kedua untuk 2018-2019, di bawah kategori tenaga bagi pemenang kebangsaan untuk Malaysia di anugerah sama.[93]

Pada tahun 2016, TNB menerima anugerah platinum di acara Sidang Kemuncak dan Penganugerahan Tanggungjawab Sosial Korporat (CSR) Global 2016 Kali Kelapan, di Bali, Indonesia.[94] Anugerah lain yang dimenangi oleh TNB termasuk Anugerah Iklan Terbaik untuk penyertaan 'Rumah Epik Fantastik' pada acara tahunan YouTube Ads Awards Malaysia, selain anugerah ini, TNB juga berjaya membawa pulang anugerah untuk kategori ‘Iklan Penceritaan Format Panjang Terbaik’.[95] Projek Sistem Maklumat Geospasial (GIS), bahagian pengagihan TNB dianugerahkan Anugerah Kecemerlangan Geospatial pada Simposium Maklumat Geospatial Kebangsaan ke- pada Julai 2018.[96]

Lihat juga

Rujukan

Pautan luar

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads