တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်

တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (အင်္ဂလိပ်: Ta’ang National Liberation Army; အတိုကောက် TNLA) သည် ပလောင်ပြည်နယ် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (Palaung State Liberation Front; PSLF) ၏ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ^{[၆] [၇][၈][၉][၁၀][၁၁]}

တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်
ခေါင်းဆောင်များ	တာအိုက်ပေါင်း တာဘုန်းကျော် Tar Hod Plarng
စတင်လှုပ်ရှားခြင်း	ဇန်နဝါရီ ၁၉၉၂ (၁၉၉၂-၀၁)–လက်ရှိ
ဌာနချုပ်	နမ့်ဆန်မြို့၊ ရှမ်းပြည်နယ်
လှုပ်ရှားနယ်မြေ	Tawngpeng, ရှမ်းပြည်နယ်
နိုင်ငံရေးအယူဝါဒ	တအာင်းအမျိုးသားရေး ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ်[၁]
Part of	ပလောင်ပြည်နယ် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး
မဟာမိတ်	မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့[၂] AA KIA MNDAA အခြား မဟာမိတ်များ SSA-N[၃] PLA PDF[၄] KNDF
ပြိုင်ဘက်များ	State opponents  မြန်မာ တပ်မတော် ရဲ Non-state opponents ပန်ဆေးပြည်သူ့စစ်[၅] SSA-S[ကိုးကားချက်လိုသည်]
စစ်ပွဲနှင့် တိုက်ပွဲများ	ပြည်တွင်းပဋိပက္ခ ပြည်သူ့ခုခံတော်လှန်စစ် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး
အလံ
ဝဘ်ဆိုဒ်	pslftnla.org

သမိုင်းကြောင်း

TNLA ကို ပလောင်ပြည်နယ် လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့/တပ်မတော် (Palaung State Liberation Organization/Army; PSLO/A) အနေဖြင့် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် အစိုးရနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကာ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် လက်နက်စွန့်ခဲ့သည်။ PSLO/A ပြိုကွဲပြီးနောက် တအာင်းခေါင်းဆောင် တာအိုက်ပေါင်းနှင့် တာဘုန်းကျော်တို့သည် တအာင်းလူမျိုး ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်ရရှိရေးအတွက် တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်ကို ပလောင်ပြည်နယ် လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦးနှင့်အတူ ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ TNLA သည် ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် နှင့် ရှမ်းပြည်တပ်မတော်-မြောက်ပိုင်းတို့နှင့် မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားပြီး ရှမ်းပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကို ပူးတွဲဆောင်ရွက်သည်။^[၁၂]

၂၀၁၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ၂၀၁၁-၂၀၁၅ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု ပြီးနောက် အစိုးရက တအောင်းလူမျိုးများအတွက် အထူးကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသအဖြစ် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် ပလောင်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထိုဒေသသည် စာသင်ကျောင်းနှင့် ဆေးရုံအနည်းငယ်သာရှိသည့် နိုင်ငံ၏ မတိုးတက်သေးသော ဒေသတစ်ခု ဖြစ်သည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင် TNLA သည် မဟာမိတ်များဖြစ်သော ရက္ခိုင့်တပ်တော်၊ မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော်တို့နှင့် အတူ တပ်မတော်အား တိုက်ခိုက်မှုများ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။^[၁၃] TNLA နှင့် MNDAA တို့သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလ ၄ ရက်နေ့နှင့် ၅ ရက်နေ့တို့တွင် ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၌ စစ်ကောင်စီ၏ နေရာအတော်များများကို တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။^[၁၄]

TNLA နှင့် SSPP ပူးပေါင်းအဖွဲ့သည် RCSS နှင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် မတ်လနှင့် ဧပြီလများတွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အရပ်သားများစွာ ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သလို နေရပ်စွန့်ခွာမှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။^{[၁၅][၁၆]}

TNLA ၏ ဒုတိယစစ်ဦးစီးချုပ် တာဘုန်းကျော်က စစ်ကောင်စီကို ဆန့်ကျင်သည့်အနေဖြင့် ဖွဲ့စည်းခဲ့သော အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရကို ထောက်ခံကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။^[၁၇]

လက်ရှိ

၂၀၂၁ ခုနှစ် တွင် စစ်တပ် မှ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင်မူ စစ်တပ်နှင့် TNLA ကြား တိုက်ပွဲများ ပြန်လည် ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။^{[၁၈] [၁၉]}တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA) သည် မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA)နှင့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) တို့နှင့် ပူးပေါင်းပြီး ဆင်နွဲခဲ့သည့် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးသည် အထူးထင်ရှားခဲ့ပြီး မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ် ၏ အခြေအနေသည် မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများအထိ ပိုမိုပြင်းထန်ကျယ်ပြန့်လာခဲ့သည်။

တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် သည် ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး အပိုင်း(၁) နှင့် (၂) အတွင်း မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းရှိ မိုးကုတ်မြို့ အပါအဝင် ရှမ်းပြည်နယ်၊မြောက်ပိုင်း ရှိ နောင်ချို၊ ကျောက်မဲ၊ မန်တုံ၊ နမ္မတူ၊ နမ့်ခမ်း၊ နမ့်ဆန်၊ သီပေါ၊ ကွတ်ခိုင်၊ မိုးမိတ်၊ မိုင်းလုံ၊ မိုင်းငေါ့ အစရှိသည့် မြို့ ၁၂ မြို့ကို သိမ်းပိုက် အုပ်ချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၆ ရက်၊ မွန်းတည့် ၁၂ နာရီချိန်ခန့်တွင် နောင်ချိုမြို့ တစ်မြို့လုံးအား တပ်မတော်က တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်ထံမှ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်သိမ်းယူခဲ့သည်။

အကြမ်းဖက်အုပ်စုအဖြစ် ကြေညာခံထားရခြင်း

၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာ ၂ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီလက်အောက်ခံ အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးဗဟိုအဖွဲ့က အမိန့်အမှတ် ၁/၂/၂၀၂၄ ဖြင့် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA) ကို မြန်မာအမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA)နှင့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) တို့နှင့်အတူ အကြမ်းဖက်အုပ်စုအဖြစ် ကြေညာခဲ့သည်။^[၂၀]