Koolstofdioxide
chemische verbinding / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Koolstofdioxide, kooldioxide, ook koolzuurgas, in de 19e eeuw ook koolstofzuurgas genoemd, is een anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO2. In zuivere toestand is het een kleurloos en geurloos gas dat van nature in de aardatmosfeer voorkomt. De molecule bezit een lineaire geometrie en behoort tot de puntgroep D∞h.
| Koolstofdioxide | ||||
|---|---|---|---|---|
| Structuurformule en molecuulmodel | ||||
| ||||
Structuurformule van koolstofdioxide | ||||
 | ||||
Molecuulmodel van koolstofdioxide | ||||
 | ||||
Pellets vast koolstofdioxide (droogijs) sublimeren bij kamertemperatuur | ||||
| Algemeen | ||||
| Molecuulformule | CO2 | |||
| IUPAC-naam | koolstofdioxide | |||
| Andere namen | kooldioxide, koolzuurgas | |||
| Molmassa | 44,0095 g/mol | |||
| SMILES | C(=O)=O | |||
| InChI | 1S/CO2/c2-1-3 | |||
| CAS-nummer | 124-38-9 | |||
| EG-nummer | 204-696-9 | |||
| PubChem | 280 | |||
| Beschrijving | Prikkelend kleurloos gas | |||
| Vergelijkbaar met | koolstofdisulfide | |||
| Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||||
| ||||
| H-zinnen | H280 | |||
| EUH-zinnen | geen | |||
| P-zinnen | P410+P403 | |||
| Opslag | Bij bewaring in een gasfles mag de temperatuur van de gasfles niet boven 50°C uitkomen. | |||
| Fysische eigenschappen | ||||
| Aggregatietoestand | gasvormig | |||
| Kleur | kleurloos | |||
| Dichtheid | 1,98 × 10−3 g/cm³ | |||
| Sublimatiepunt | −78,5[1] °C | |||
| Dampdruk | (bij 20°C) 5,7258 × 106 Pa | |||
| Oplosbaarheid in water | 1,45 g/L | |||
| log(Pow) | 0,83 | |||
| Thermodynamische eigenschappen | ||||
| ΔfH |
−393,5 kJ/mol | |||
| S |
213,8 J/mol·K | |||
| Nutritionele eigenschappen | ||||
| E-nummer | E290 | |||
| Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | ||||
| ||||
Hoewel het gas zelf geurloos is, vormt het samen met waterdamp koolzuur, waardoor bij hogere concentraties een scherpe zure geur waargenomen kan worden. De eigenschappen van kooldioxide werden in de jaren 1750 bestudeerd door de Schotse wetenschapper Joseph Black.[2]
De atmosfeer van de Aarde bevatte in 2020 ongeveer 417 ppm koolstofdioxide.[3] Deze concentratie neemt verder toe.[4] Dit wordt veroorzaakt door menselijk handelen - voornamelijk door verbranding van fossiele brandstoffen - met klimaatverandering als gevolg. Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) houdt zich intensief bezig met de oorzaken en gevolgen daarvan voor de opwarming van de aarde.