Muskovitt

Muskovitt, kaliglimmer eller lys glimmer KAl₂(AlSi₃O₁₀)(F,OH)₂, òg kalla kaliglimmer, er ein lys glimmer i glimmergruppa. Muskovitt blir òg kalla kråkesølv, fordi den er eit glinsande, halvvegs gjennomskineleg mineral som dannar blada, tette aggregat. Det er eit mykje utbreidd mineral, og blir utvunne frå pegmatittgangar, tidlegare òg i Noreg. Det blir òg framstilt kunstig. Det blir nytta som elektrisk isolasjonsmateriale.

Muskovitt
Muskovitt med albitt frå Docedalen i Minas Gerais i Brasil (dimensjonar: 6×5.3×3.9 cm)
Generelt
Kategori	Silikatmineral, fylosilikat
Kjemisk formel	KAl2(AlSi3O10)(F,OH)2
Strunz-klassifisering	09.EC.15
Dana-klassifisering	71.02.02a.01
Krystallsymmetri	2/m – prismatisk
Einingscelle	a = 5,199 Å, b = 9,027 Å, c = 20,106 Å, β = 95,78°; Z = 4
Identifikasjon
Farge	Kvit, grå, sølvaktig
Krystallform	Massiv til plateaktig
Krystallsystem	Monoklin (2/m), Romgruppe C 2/m
Tvilling	Vanleg på [310], mindre vanleg på {001}
Kløyv	perfekt på {001}
Brot	Glimmeraktig
Fastleik	Elastisk
Mohs hardleiksskala	2–2,5 parallell til {001} 4 rettvinkla til {001}
Glans	glasaktig, silkeaktig, perleaktig
Strekfarge	Kvit
Transparens	Gjennomsiktig til gjennomskineleg
Spesifikk vekt	2,76–3
Optiske eigenskapar
Optiske eigenskapar	Toaksa (-)
Brytingsindeks	nα = 1,552–1,576 nβ = 1,582–1,615 nγ = 1,587–1,618
Dobbeltbryting	δ = 0,035–0,042
Pleokroisme	Svak når farga
Dispersjon (spreiing)	r > v svak
Ultrafiolett fluorescens	Ingen
Kjelder	[1][2][3]

På Mohs hardheitskala er muskovitt 2–2,25 parallelt med [001]-planet, 4 perpendikulært på [001]-planet og ein spesifikk gravitet på 2,76–3. Det kan vere fargelaust eller ha eit skin av grått, brunt, grønt, gult, eller meir sjeldsynt fiolett eller raudt, og kan vere transparent eller translusent. Det er anisotropisk og har ei høg dobbeltbryting. Krystallsystemet er monoklinisk. Den grøne, krom-rike varianten går under namnet fuchsitt; maripositt er òg ein krom-riik type av muskovitt.

Muskovitt med beryl (var. morganitt) frå Paprok i Afghanistan (dimensjonar: 5,9×4,8×3,4 cm)

Muskovitt frå ein utvekst på ein pegmatitt, Patapsco River i Baltimore County i Maryland

Muskovitt er det mest vanlege glimmeret. Ein finn det i granitt, pegmatitt, gneis og glimmerskifer, og som kontakt i metamorfiske bergartar eller som eit sekundærmineral som resultat av endring av topas, feltspat, kyanitt, osv. I pegmatitt opptrer det ofte som svære flak som har kommersiell verdi. Muskovitt er etterspurd som brannhemmande materiale og isolasjonsmateriale og i noko grad som smørjemiddel.

Etymologi

Namnet «muskovitt» kjem av engelsk og det latinske ordet Muskovia, som er eit eldre namn på storfyrstedømmet Moskva, der mineralet skal ha blitt nytta som vindaugsglas.