କ୍ୟାଲ୍ସିଅମ ହେଉଛି ଏକ ରାସାୟନିକ ମୌଳିକ ଯାହାର ପ୍ରତୀକ Ca ଓ ପରମାଣୁ କ୍ରମାଙ୍କ ୨୦ । ଏହା ଭୂପୃଷ୍ଠର ପଞ୍ଚମ ସର୍ବାଧିକ ଉପଲବ୍ଧ ମୌଳିକ ଓ ଏକ ନରମ ଆଲ୍କାଲାଇନ୍ ଧାତୁ । ସମୁଦ୍ର ଜଳରେ ଏହା ଦ୍ରବିଭୁତ ହେଉଥିବା ପଞ୍ଚମ ଆୟନ[୨] ।
Quick facts ସାଧାରଣ ଗୁଣ, ନାମ, ପ୍ରତୀକ ...
Calcium, 20Ca |
 Spectral lines of calcium |
|
| ନାମ, ପ୍ରତୀକ | calcium, Ca |
|---|
| Appearance | dull gray, silver |
|---|
| ଉଚ୍ଚାରଣ | KAL-see-əm |
|---|
|
|
|
| ପରମାଣୁ କ୍ରମାଙ୍କ (Z) | 20 |
|---|
| ଶ୍ରେଣୀ, ବ୍ଳକ | group 2 (alkaline earth metals), s-block |
|---|
| ପର୍ଯ୍ୟାୟ | period 4 |
|---|
| ମୌଳିକ ପ୍ରକାର | alkaline earth metal |
|---|
| ମାନକ ପରମାଣବିକ ଓଜନ (±) (Ar) | 40.078(4) |
|---|
| ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନ୍ ବିନ୍ୟାସ | [Ar] 4s2 |
|---|
per shell | 2, 8, 8, 2 |
|---|
|
| ଅବସ୍ଥା | solid |
|---|
| ଗଳନାଙ୍କ | 1115 K (842 °C, 1548 °F) |
|---|
| ସ୍ଫୁଟନାଙ୍କ | 1757 K (1484 °C, 2703 °F) |
|---|
| Density near r.t. | 1.55 g/cm3 |
|---|
| when liquid, at m.p. | 1.378 g/cm3 |
|---|
| Heat of fusion | 8.54 kJ/mol |
|---|
| Heat of | 154.7 kJ/mol |
|---|
| Molar heat capacity | 25.929 J/(mol·K) |
|---|
pressure
| P (Pa) |
1 |
10 |
100 |
1 k |
10 k |
100 k |
| at T (K) |
864 |
956 |
1071 |
1227 |
1443 |
1755 |
|
|
| Oxidation states | +2, +1[୧] strongly basic oxide |
|---|
| Electronegativity | Pauling scale: 1.00 |
|---|
| energies |
(more) |
|---|
| Atomic radius | empirical: 197 pm |
|---|
| Covalent radius | 176±10 pm |
|---|
| Van der Waals radius | 231 pm |
|---|
|
| Crystal structure | face-centered cubic (fcc) |
|---|
| Speed of sound thin rod | 3810 m/s (at 20 °C) |
|---|
| Thermal expansion | 22.3 µm/(m·K) (at 25 °C) |
|---|
| Thermal conductivity | 201 W/(m·K) |
|---|
| Electrical resistivity | 33.6 n Ω·m (at 20 °C) |
|---|
| Magnetic ordering | diamagnetic |
|---|
| Young's modulus | 20 GPa |
|---|
| Shear modulus | 7.4 GPa |
|---|
| Bulk modulus | 17 GPa |
|---|
| Poisson ratio | 0.31 |
|---|
| Mohs hardness | 1.75 |
|---|
| Brinell hardness | 167 MPa |
|---|
| CAS Number | 7440-70-2 |
|---|
|
| ଆବିଷ୍କାର | Humphry Davy (1808) |
|---|
| First isolation | Humphry Davy (1808) |
|---|
|
| iso |
NA |
half-life |
DM |
DE (MeV) |
DP |
| 40Ca |
96.941% |
>5.9×1021 y |
β+β+ |
0.194 |
40Ar |
| 41Ca |
trace |
1.03×105 y |
ε |
- |
41K |
| 42Ca |
0.647% |
42Ca is stable with 22 neutrons |
| 43Ca |
0.135% |
43Ca is stable with 23 neutrons |
| 44Ca |
2.086% |
44Ca is stable with 24 neutrons |
| 45Ca |
syn |
162.7 d |
β− |
0.258 |
45Sc |
| 46Ca |
0.004% |
>2.8×1015 y |
β−β− |
0.988 |
46Ti |
| 47Ca |
syn |
4.536 d |
β− |
0.694, 1.99 |
47Sc |
| γ |
1.297 |
- |
| 48Ca |
0.187% |
4.3×1019 y |
β−β− |
4.274 |
48Ti |
β−
(not observed) |
0.0058 |
48Sc |
|
| | references |
Close
ସଜୀବ ପ୍ରାଣୀର କୋଷତତ୍ତ୍ୱ ନିମନ୍ତେ ଏହା ଏକ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ପଦାର୍ଥ । ଏହା ଜୀବକୋଷ ଭିତରକୁ ଓ ବାହାରକୁ ଯିବା ଆସିବା କରୁଥାଏ । ହାଡ଼ ଓ ଦାନ୍ତ ଗଠନରେ ଏହା ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରେ । ଶରୀରରେ ଧାତୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ସର୍ବାଧିକ ପରିମାଣରେ ଥାଏ । ଗୃହ ଉପକରଣ ଭାବରେ ଚୂନ ରୁପରେ ଏହା ପ୍ରାଗ ଐତିହାସିକ ଯୁଗରୁ (୭୦୦୦ରୁ ୧୪୦୦୦ ଖ୍ରୀ.ପୂ.) ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଆସୁଅଛି[୩] । ଖାପାଜା ମେସୋପଟାମିଆରେ ( Khafajah mesopotamia) ୨୫୦୦ ଖ୍ରୀ.ପୂରେ ଚୂନ ଭାଟିରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା ପ୍ରମାଣ ଅଛି[୪] । ୯୭୫ ମସିହାରେ ଏହା ପ୍ଲାସ୍ଟର ଅଫ୍ ପ୍ୟାରିସ୍ ଆକାରରେ ହାଡ଼ ଭଙ୍ଗା ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା ।
