ତମ୍ବା

ତମ୍ବା ([Copper; କପର୍] Error: {{Lang-xx}}: text has italic markup (help)) ହେଉଛି ଏକ ରାସାୟନିକ ମୌଳିକ ଯାହାର ପ୍ରତୀକ Cu ([cuprum; କ୍ୟୁପ୍ରମ୍] Error: {{Lang-xx}}: text has italic markup (help)ରୁ ଅସିଛି) ଓ ପରମାଣୁ କ୍ରମାଙ୍କ ୨୯ ।

Copper,  ₂₉Cu

Native copper (~4 cm in size)
ସାଧାରଣ ଗୁଣ
ନାମ, ପ୍ରତୀକ	copper, Cu
Appearance	red-orange metallic luster
ଉଚ୍ଚାରଣ	/ˈkɒpər/ KOP-ər
Copper in the periodic table
- ↑ Cu ↓ Ag nickel ← copper → zinc
ପରମାଣୁ କ୍ରମାଙ୍କ (Z)	29
ଶ୍ରେଣୀ, ବ୍ଳକ	group 11, d-block
ପର୍ଯ୍ୟାୟ	period 4
ମୌଳିକ ପ୍ରକାର	transition metal
ମାନକ ପରମାଣବିକ ଓଜନ (±) (Ar)	63.546(3)
ଇଲେକ୍‌ଟ୍ରୋନ୍ ବିନ୍ୟାସ	[Ar] 3d10 4s1
per shell	2, 8, 18, 1
ଭୌତିକ ଗୁଣ
ଅବସ୍ଥା	solid
ଗଳନାଙ୍କ	1357.77 K ​(1084.62 °C, ​1984.32 °F)
ସ୍ଫୁଟନାଙ୍କ	2835 K ​(2562 °C, ​4643 °F)
Density near r.t.	8.96 g/cm3
when liquid, at m.p.	8.02 g/cm3
Heat of fusion	13.26 kJ/mol
Heat of	300.4 kJ/mol
Molar heat capacity	24.440 J/(mol·K)
pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1509 1661 1850 2089 2404 2834
Atomic properties
Oxidation states	+1, +2, +3, +4 ​mildly basic oxide
Electronegativity	Pauling scale: 1.90
energies	(more)
Atomic radius	empirical: 128 pm
Covalent radius	132±4 pm
Van der Waals radius	140 pm
Miscellanea
Crystal structure	​face-centered cubic (fcc)
Speed of sound thin rod	(annealed) 3810 m/s (at r.t.)
Thermal expansion	16.5 µm/(m·K) (at 25 °C)
Thermal conductivity	401 W/(m·K)
Electrical resistivity	16.78 n Ω·m (at 20 °C)
Magnetic ordering	diamagnetic[୧]
Young's modulus	110–128 GPa
Shear modulus	48 GPa
Bulk modulus	140 GPa
Poisson ratio	0.34
Mohs hardness	3.0
Vickers hardness	369 MPa
Brinell hardness	874 MPa
CAS Number	7440-50-8
ଇତିହାସ
ଆବିଷ୍କାର	Middle Easterns (9000 BC)
Most stable isotopes of copper
iso NA half-life DM DE (MeV) DP 63Cu 69.15% 63Cu is stable with 34 neutrons 64Cu syn 12.700 h ε - 64Ni β− - 64Zn 65Cu 30.85% 65Cu is stable with 36 neutrons 67Cu syn 61.83 h β− - 67Zn
view talk edit | references

ଧର୍ମ

ଉପସ୍ଥିତି

ଗଠନ

ଉତ୍ପାଦନ

ସମସ୍ଥାନିକ

ବ୍ୟବହାର