Loading AI tools
polski park narodowy utworzony w 1959 roku Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kampinoski Park Narodowy – polski park narodowy utworzony w 1959 roku w województwie warszawskim[3] (obecnie województwo mazowieckie).
park narodowy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Siedziba |
ul. Tetmajera 38, 05-080 Izabelin |
Mezoregion | |
Data utworzenia |
16 stycznia 1959 |
Akt prawny | |
Powierzchnia |
385,4433 km² |
Powierzchnia otuliny |
377,56 km² |
Ochrona |
ścisła 4636 ha |
Odwiedzający |
1 milion rocznie[2] |
Położenie na mapie powiatu warszawskiego zachodniego | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°19′N 20°34′E | |
Strona internetowa |
21 stycznia 2000 KPN został wpisany na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO.
Obejmuje tereny Puszczy Kampinoskiej w pradolinie Wisły, w zachodniej części Kotliny Warszawskiej. W puszczy, która jest pozostałością po Puszczy Mazowieckiej, zaczęto karczowanie polan, uprawę ziemi i budowę osad w XVII w. Osady rozrastały się w miarę powiększania areału rolnego. W XX wieku sytuacja uległa zmianie. Od końca lat 70. ziemia jest wykupowana przez KPN i stopniowo zalesiana, a osadnictwo ograniczane. Na odtworzenie boru potrzeba 150 lat, by powstał najbardziej cenny drzewostan grądowy – 350 do 400 lat. Powierzchnia parku wynosi 38 544,33 ha, z czego 72,40 ha przypada na Ośrodek Hodowli Żubrów w Smardzewicach w województwie łódzkim[4]. Powierzchnia otuliny – 37 756 ha[4].
Wydmy powstałe w pradolinie Wisły i obszary bagienne są najbardziej charakterystycznymi elementami tutejszego krajobrazu. Wydmy Parku uważane są za najlepiej zachowany kompleks wydm śródlądowych w skali Europy. Tak kontrastowe środowiska sprzyjają różnorodności świata roślin i zwierząt. Bagna porośnięte są roślinnością łąkową, turzycami, zaroślami i lasami bagiennymi, do których należą występujące w Parku lasy olsowe i łęgowe. Najczęściej spotykanym w Puszczy Kampinoskiej zespołem leśnym jest kontynentalny bór sosnowy świeży. Z dębów stanowiących tu ważną domieszkę – około 10% – występują trzy gatunki, dwa rodzime: dąb szypułkowy i dąb bezszypułkowy oraz pochodzący z Ameryki dąb czerwony.
Park i dolina nieuregulowanej Wisły ze starorzeczami, piaszczystymi łachami, wyspami i zaroślami stanowią ważne miejsce bytowania wielu zwierząt. Wśród nich znajdują się gatunki przywrócone naturze: łoś – będący symbolem parku, bóbr oraz ryś.
Tereny Parku mają bogatą historię, związaną z walkami o niepodległość. Miały tu miejsce walki powstańcze w 1794 i 1863, walki armii Poznań we wrześniu 1939, a także walki w 1944. Znajdują się tu: mogiły powstańców z 1863, cmentarz partyzantów, jak również cmentarz w Palmirach, na którym spoczywają Polacy rozstrzelani przez Niemców w latach 1939–1944.
Na terenie parku dozwolona jest turystyka piesza, rowerowa i konna. Służą jej znakowane szlaki turystyczne o długości około 360 km oraz Kampinoski Szlak Rowerowy o długości 144,5 km. W okresie wiosenno-letnim bardzo atrakcyjnym środkiem dojazdu na północno-zachodni skraj parku, do Wilczy Tułowskich, jest zabytkowa Sochaczewska Kolej Muzealna.
Obszar parku został uznany przez Parlament Europejski za ostoję ptaków o randze europejskiej. W 2000 KPN wraz z otuliną został wpisany na listę rezerwatów biosfery jako Rezerwat Biosfery „Puszcza Kampinoska”. Strefę centralną rezerwatu tworzą obszary ochrony ścisłej parku, strefę buforową obszary ochrony częściowej i krajobrazowej, zaś strefą przejściową jest otulina. Strefami ochrony ścisłej uznano 22 obszary o łącznej powierzchni 4636 ha (ok. 12% powierzchni Parku)[5].
W latach trzydziestych utworzono w Puszczy Kampinoskiej pierwsze rezerwaty (Granica, Sieraków, Zamczysko) za sprawą badań Romana (badania florystyczno-fitosocjologiczne) i Jadwigi (badania geomorfologiczno-geologiczne) Kobendzów[6].
Park został powołany rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 stycznia 1959 roku[3][6]. Został założony na powierzchni 407 km²[3]. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 25 września 1997 jego powierzchnia została zmieniona na 385,4433 km²[7].
Pierwotnie położony w powiatach nowodworskim, pruszkowskim i sochaczewskim w województwie warszawskim[3]. Rozciąga się na północny zachód od Warszawy. Pokrywa się z terenami Puszczy Kampinoskiej[8].
Na terenie parku występują wydmy (paraboliczne i wały wydmowe) i bagna[6]. Grochalskie Piachy to największy obszar piaszczystych wydm w Polsce, który uważany jest za jedną z najlepiej zachowanych formacji wydm śródlądowych w Europie. Wydmy porośnięte są borem sosnowym, a w części odsłoniętej niską roślinnością: turzyca wiosenna, goździk kartuzek, macierzanka piaskowa, torfowce, borówka bagienna[9]. Wysokość wydm parabolicznych sięga 30 metrów.
Na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego występują zwykle kwaśne i mało żyzne gleby wytworzone z piasków eolicznych: gleby rdzawe i bielicowe oraz gleby gruntowo-glejowe. Można spotkać też: czarne ziemie, mułowe, torfowe, murszowe i murszowate, a czasem mady rzeczne[10].
Ssaki:
Ptaki:
Lasy zajmują 73,1%[13] powierzchni Kampinoskiego Parku Narodowego. Dominującym siedliskiem roślinnym jest bór świeży[6]. Z dotychczas zarejestrowanych na terenie Parku 1442 gatunków roślin naczyniowych wyginęło co najmniej 30 gatunków, z czego 14 to taksony chronione. 103 gatunki uznano za zagrożone. Związane one były głównie z siedliskami i zbiorowiskami wilgotnymi lub mokrymi[13].
Niektóre gatunki flory KPN
element subatlantycki:
gatunki subkontynentalne (oprócz ww. reliktów):
gatunki górskie:
gatunki borealne i borealno-górskie:
Park jest obszarem Natura 2000 („Puszcza Kampinoska” PLC140001) oraz Rezerwatem Biosfery[6].
Na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego znajdują się 22 obszary ochrony ścisłej (dawne rezerwaty ścisłe) o łącznej powierzchni 4636 ha, co stanowi 12% obszaru Parku[14]. Należą do nich[15]:
Eksklawę Kampinoskiego Parku Narodowego stanowi objęty ochroną czynną rezerwat przyrody Ruska Kępa, który bezpośrednio graniczy z Wisłą[15].
Na terenie Parku wyznaczono 10 ścieżek dydaktycznych[16]. Są one oznaczone białym kwadratem z zieloną przekątną .
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.