Loading AI tools
polski generał Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Fabrycy (ur. 20 lutego?/3 marca 1888 w Odessie[1], zm. 18 lipca 1958 w Londynie) – generał dywizji Wojska Polskiego.
generał dywizji | |
Data i miejsce urodzenia |
3 marca 1888 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 lipca 1958 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1945 |
Siły zbrojne |
Armia Imperium Rosyjskiego |
Formacja | |
Jednostki |
3 Dywizja Piechoty Legionów |
Stanowiska |
dowódca brygady piechoty |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
|
Kazimierz Fabrycy urodził się 3 marca 1888 w Odessie, w ówczesnej guberni chersońskiej, w rodzinie Antoniego i Marii z domu Żera. Herbu Pelikan. Ukończył gimnazjum w Niemirowie[1], po czym odbył jednoroczną służbę wojskową w armii rosyjskiej. Następnie studiował w Szkole Politechnicznej we Lwowie i na Monachijskim Uniwersytecie Technicznym, gdzie w 1914 otrzymał tytuł inżyniera. Był czynnym członkiem Akademickiego Klubu Turystycznego we Lwowie[2]. W czasie studiów aktywnie uczestniczył w działalności polskich organizacji niepodległościowych. W 1908 był jednym z założycieli Związku Walki Czynnej, a dwa lata później Związku Strzeleckiego. W latach 1909–1913 ukończył Szkołę Oficerską Związku Walki Czynnej i otrzymał znak „Parasola”.
Od sierpnia 1914 walczył w Legionach Polskich[1]. Dowodził kompanią w 1 pułku piechoty[1], następnie był oficerem sztabu Komendy Legionów[1], a później dowódcą batalionu w 2 i 3 pułku piechoty Legionów[1] oraz pełniącym obowiązki dowódcy 1 pułku piechoty Legionów. W lipcu 1917, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Forcie Beniaminów. Od 21 kwietnia 1918 pełnił służbę w Polskiej Sile Zbrojnej. Był dowódcą kursu oficerów piechoty i dowódcą Kadry 4 pułku piechoty w Ostrowi Mazowieckiej, a następnie komendantem garnizonu Dęblin i organizatorem kursu uzupełnień dla oficerów byłego I Korpusu Polskiego w Rosji.
W listopadzie 1918 objął dowództwo 4 pułku piechoty, który 7 grudnia tego roku przemianowany został na 34 pułk piechoty. 18 stycznia 1919 wyznaczony został na stanowisko zastępcy inspektora szkół piechoty. 25 lipca tego roku powierzono mu stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego „Poznań”. W czasie wojny z bolszewikami (od 12 lutego 1920) dowodził kolejno XXXI, XX i XXII Brygadą Piechoty. 21 września 1921 objął dowództwo 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu[3]. 1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski mianował go generałem brygady. W czasie przewrotu majowego 1926 roku opowiedział się po stronie zamachowców[4]. 20 sierpnia 1926 powołany został na stanowisko II wiceministra spraw wojskowych, które 3 sierpnia 1931 przemianowane zostało na urząd I wiceministra spraw wojskowych. 10 listopada 1930 Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki nadał mu stopień generała dywizji ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 3. lokatą w korpusie generałów. Jednocześnie zezwolił mu na nałożenie oznak nowego stopnia przed 1 stycznia 1931[5].
12 czerwca 1934 Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska I wiceministra spraw wojskowych i mianował Inspektorem Armii z siedzibą we Lwowie[6]. Funkcję inspektora armii sprawował do września 1939. Zgodnie z założeniami planu operacyjnego „Wschód” przewidziany był do objęcia stanowiska dowódcy Armii „Podole”. W lutym 1936 polował w Białowieży wraz z ministrem III Rzeszy Hermannem Göringiem[7]. W 1937 był protektorem honorowym klubu sportowego LKS Pogoń Lwów[8].
15 marca 1939 marszałek Edward Śmigły-Rydz powierzył mu dowództwo południowego odcinka granicznego, a w dniu 11 lipca 1939 mianował dowódcą Armii „Karpaty”. W czasie kampanii wrześniowej podejmował szereg błędnych decyzji, których rezultaty przekreśliły rachuby związane z możliwością obrony Polski południowo-wschodniej. Na przykład w wyniku przedwczesnego wycofania 6 września 24 DP z linii Dunajca i oddania Tarnowa, nastąpił kryzys położenia znajdującej się jeszcze na wschodnim brzegu rzeki GO Boruta, która w efekcie musiała walczyć o możliwość przejścia przez Dunajec. Przy okazji spowodowano tym samym trudności paliwowe 10 BK, która właśnie w Tarnowie zamierzała zaopatrzyć się w materiały pędne. Nade wszystko jednak doszło do zejścia wielkich polskich jednostek z głównych szlaków komunikacyjnych (Kraków – Rzeszów – Lwów i Nowy Sącz – Sanok), którymi poruszały się niemieckie jednostki szybkie (XXII Korpus Pancerny: 4 Dywizja Lekka i 2 Dywizja Pancerna), przeciwko którym pozostawiona została 10 BK. Zamiast nakazać 11 DP wsparcie ogniem posiadanej artylerii działań słabych brygad górskich, Fabrycy nakazał dowódcy tej dywizji oszczędzać się aż do osiągnięcia linii Sanu, chociaż przyniosło to w efekcie zmarnowanie wysiłków postawionych przed niewykonalnymi zadaniami 2 i 3 BG, ich rozproszenie i umożliwiło przeciwnikowi osiągnięcie wielkich sukcesów relatywnie niewielkimi siłami. Podobnie nie przekazał do gen. Łukoskiego wydanego 11 września rozkazu dowódcy Frontu Południowego gen. Sosnkowskiego, aby 11 DP uderzając z flanki na niemiecką 2 DG wsparł ciężko walczącą 24 DP. Pomimo tego z woli marszałka Rydza-Śmigłego Fabrycy objął dowództwo nowej Armii „Małopolska” i przeniósł się ze sztabem do Lwowa. 12 września odmówił powrotu do swojej Armii, co zmusiło dowódcę Frontu Południowego gen. Sosnkowskiego do objęcia osobistego dowodzenia nad zgrupowaniem 11, 24 i 38 DP. Pomimo tego Fabrycy mianowany został następnie dowódcą przedmościa rumuńskiego. 18 września, po agresji ZSRR na Polskę, przekroczył granicę z Rumunią. Internowany w Rumunii w obozie w Băile Herculane[9]. Resztę wojny spędził na Bliskim Wschodzie, najpierw w Ośrodku Zapasowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, później w innych formacjach tyłowych w Palestynie.
Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii. Zakupił i prowadził gospodarstwo rolne, co pozwalało mu na uzyskanie środków utrzymania[10].
Generał Fabrycy, pomimo dowodzenia na odległość wielu kilometrów od linii frontu (8 września 1939 był już w Siedliskach pod Przemyślem, a 10 września, po uzyskaniu wiadomości, że Niemcy są w Sanoku i Radymnie, wbrew woli gen. Sosnkowskiego podjął decyzję o przeniesieniu swojej kwatery do Lwowa), sam żądał od podkomendnych stosowania jak najostrzejszych środków dyscyplinujących. Co gorsza, nie orientując się w sytuacji swojej armii, dezorientował swoimi meldunkami Naczelnego Wodza (8 września zameldował o rozbiciu 24 DP i zdziesiątkowaniu 10 BK, co nie odpowiadało rzeczywistości), a podległe sobie oddziały wręcz oczerniał określając je jako zdemoralizowane[11].
18 lutego 1958 Prezydent RP August Zaleski powołał go na członka Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[12]. 30 kwietnia 1958 w Londynie został wybrany kanclerzem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski[13]. Funkcję pełnił do śmierci[14].
21 listopada 1911 we Lwowie jego żoną została Jadwiga Pawlewska (1888–1971), z którą miał córkę Jadwigę (ur. 1916–1951, po mężu Horoch) i syna (1919–2004)[15][16].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.