Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy
lotnisko w Gdańsku, Polska Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy (kod IATA: GDN, kod ICAO: EPGD) – międzynarodowy port lotniczy położony w gdańskiej dzielnicy Matarnia, pierwotnie nazywany Gdańsk Rębiechowo; położony 10 km od centrum Gdańska i Sopotu oraz 23 km od centrum Gdyni. Port położony jest nieopodal trójmiejskiej obwodnicy. W promieniu 100 km od niego mieszka ok. 2,5 mln osób.
 Terminal pasażerski T2 w Gdańsku. Po prawej stary, mniejszy T1 - terminal w dużej mierze wyłączony z użytku. | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Miejscowość | |||
| Typ |
cywilne | ||
| Data otwarcia |
1974 | ||
| Kod IATA |
GDN | ||
| Kod ICAO |
EPGD | ||
| Strefa czasowa |
UTC +1 | ||
| Wysokość |
148,7 m n.p.m. | ||
| Statystyki ruchu (2023[1]) | |||
| Liczba pasażerów |
5 907 280 | ||
| Cargo |
11 483 t | ||
| Liczba operacji |
49 502 | ||
| Drogi startowe | |||
| |||
Położenie na mapie Gdańska  | |||
Położenie na mapie Polski  | |||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |||
 54°22′39″N 18°27′58″E | |||
| Strona internetowa | |||
Liczba odprawianych pasażerów klasyfikuje Port lotniczy w Gdańsku jako port lotniczy regionalny główny i jest to obecnie 3. polski port lotniczy za warszawskim lotniskiem Chopina oraz krakowskimi Balicami.
.JPG)
Gdańsk posiada cywilny port lotniczy od 1919. Pierwszy port powstał na bazie dotychczasowego lotniska wojskowego w Gdańsku-Wrzeszczu, w ówczesnej dzielnicy Danzig-Langfuhr. W okresie międzywojennym obsługiwał on połączenia m.in. z Berlinem, Insterburgiem, Elblągiem, Królewcem, Hamburgiem, Leningradem, Lwowem, Malborkiem, Moskwą, Olsztynem, Słupskiem, Szczecinem i Warszawą; po II wojnie światowej: z Bydgoszczą, Katowicami, Krakowem, Rzeszowem, Szczecinem, Warszawą i Wrocławiem.
W latach 1935–1939 swój port lotniczy miała również Gdynia (Lotnisko w Rumi). W czasie II wojny światowej pełnił on jedynie funkcje wojskowe; obecnie nie istnieje.
W latach 70 XX w. zdecydowano o wyprowadzeniu lotniska w Gdańsku-Wrzeszczu z obszaru otoczonego zabudową mieszkalną i wykorzystaniu odzyskanych terenów pod nowe osiedla mieszkaniowe (Gdańsk-Zaspa). Prace budowlane przy budowie nowego lotniska rozpoczęto w grudniu 1971 roku. Na lotnisko wydzielono obszar 350 ha, w tym 38 ha lasu i terenów zieleni.
1 maja 1974 roku o godzinie 13 na pasie startowym nieotwartego jeszcze lotniska wylądował samolot kursowy z Wrocławia. Uroczyste otwarcie nowego portu lotniczego nastąpiło dzień później (2 maja 1974). Siedziby znalazły tam biura PLL LOT, administracja lotniska, komisariat Milicji Obywatelskiej, urząd celny, urząd pocztowy oraz placówka służby zdrowia[2].
Od 1993 gdański port jest spółką prawa handlowego, której właścicielami są głównie miejscowe władze samorządowe: województwo pomorskie (31,45%), Gdańsk (29,45%), Gdynia (1,14%), Sopot (0,35%) oraz Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” (37,61%). W 1997 oddano do użytku terminal T1.
W 2004 r. nadano mu imię dawnego przewodniczącego NSZZ Solidarność i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy.
W 2006 zarząd lotniska w Gdańsku podpisał z władzami wojskowymi umowę o powierzeniu mu planowanych funkcji cywilnych na wojskowym lotnisku Gdynia-Oksywie we wsi Kosakowo.
19 października 2006 po raz pierwszy gdański port lotniczy osiągnął liczbę miliona pasażerów w ciągu jednego roku.
18 listopada 2010 po raz pierwszy gdański port lotniczy osiągnął liczbę 2 mln pasażerów w ciągu jednego roku.
31 marca 2012 został uroczyście oddany do użytku terminal drugi T2 (koszt budowy – prawie 248 mln zł, w tym dofinansowanie z UE – ponad 87 mln zł), a pierwsi pasażerowie zostali na nim odprawieni 6 kwietnia 2012. W pierwszym etapie budowy terminalu T2 powstał budynek o powierzchni około 39,5 tys. m². Terminal T1 od tamtej pory służył jako grupa 8 bramek dla ruchu Non-Schengen, a także jako tymczasowa hala przylotów do czasu budowy nowej w Terminalu T2.
W styczniu 2014 rozpoczął się drugi etap budowy, rozbudowa terminalu T2[3], zakończony we wrześniu 2015 roku. W rozbudowanym kosztem 150 mln zł terminalu otwarto nową strefę przylotów z pięcioma karuzelami do odbioru bagażu. Powierzchnia terminala dzięki inwestycji powiększyła się o 15 tys. m kw. Ogółem przepustowość portu wzrosła dzięki inwestycji z 5 do 7 mln pasażerów rocznie. Równocześnie oddano do użytku łącznik komunikacyjny do nowego przystanku kolejowego, nową pętlę autobusową, zmodernizowany układ drogowy.
1 września 2015 uruchomiono linię kolejową z Gdańska Wrzeszcza do Gdańska Osowy (Pomorska Kolej Metropolitalna), dzięki której port lotniczy jako piąty w Polsce (po Krakowie, Warszawie, Szczecinie-Goleniowie i Lublinie) uzyskał pasażerskie połączenie kolejowe.
21 marca 2016 r. w hali przylotów odsłonięto obraz Ostatnia wieczerza Macieja Świeszewskiego. Praca powstawała w latach 1995-2005. W roli apostołów zostali na nim umieszczeni ludzie kultury i sztuki związani z Gdańskiem m.in. pisarze Stefan Chwin oraz Paweł Huelle[4].
Trwa rozbudowa portu lotniczego, w wyniku której przepustowość ma wzrosnąć do 9 mln pasażerów rocznie[5]. 21 marca 2019 ogłoszono przetarg na rozbudowę terminala T2 o dodatkowy pirs przeznaczony dla obsługi ruchu non-Schengen, z czterema klatkami zewnętrznymi wyposażonymi w rękawy, dzięki którym zwiększona zostanie liczba jednocześnie obsługiwanych samolotów z tego kierunku (z 1 do 3)[6]. Do końca 2021 terminal zostanie wydłużony w kierunku zachodnim o 180 m na poziomie parteru i pierwszego piętra w części swojej 46-metrowej szerokości, co powiększy jego powierzchnię użytkową o 16 tys. m kw., do 53 tys. m kw. 16 maja 2019 okazało się, że każda ze złożonych 4 ofert przekroczyła plan finansowy założony na poziomie 177 mln zł netto. W kwotach brutto Budimex zaoferował blisko 383 mln zł i termin realizacji wynoszący 18 miesięcy, Hochtief – 344 mln zł i 18 miesięcy, Doraco – 375 mln zł i 22 miesiące, a spółka NDI 294 mln zł i 21 miesięcy. W tej sytuacji zarząd lotniska podjął decyzję o unieważnieniu przetargu[7]. W kolejnym przetargu najniższą cenę realizacji zaoferowało Doraco (255 mln 229 tys. 228 zł netto), a Hochtief cenę 262 mln 993 tys. 137 zł netto[8]. Z pierwszą z tych firm zarząd lotniska zawarł umowę 15 października 2019[9]. Kamień węgielny wmurowano 5 czerwca 2020[10], a wiechę na nowej części budynku zawieszono już w początku grudnia 2020[11]. 8 lutego 2022 pierwsi pasażerowie skorzystali z nowej strefy przylotów[6].
W 2019 port lotniczy uzyskał przychody w wysokości 200 mln zł oraz zysk netto w wysokości blisko 50 mln zł[12].
Przewiduje się, że w 2025 na lotnisku odprawionych zostanie 6,6 mln pasażerów[13].
Na północ od budynku terminala planowane jest powstanie zespołu siedmiu wielkopowierzchniowych budynków o przeznaczeniu biurowym (Alpha, Bravo, Charlie, Delta, Echo, Foxtrot, Golf, Hotel), tzw. Airport City[14]. 24 października 2019 władze portu zawarły umowę z przedsiębiorstwem Hochtief na realizację pierwszego z biurowców. Koszt inwestycji to 66 mln zł netto[15]. Kamień węgielny pod inwestycję wmurowano 29 czerwca 2020[16], w listopadzie tego roku zawieszono wiechę nad budynkiem Alpha[17], który 12 maja 2022 został oddany do użytku[18][19].
W listopadzie 2021 Polska Agencja Żeglugi Powietrznej podpisała umowę na rozbudowę kosztem 25 mln zł ośrodka kontroli ruchu lotniczego[20].
.JPG)
W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji
Zobacz zapytanie i odniesienia źródłowe Wikidata o wartości.
| Rok | Pasażerowie | Cargo (t) | Operacje lotnicze |
|---|---|---|---|
| 1999 | 249 913 | 1 472 | 10 512 |
| 2000 | 269 960 | 1 552 | 11 586 |
| 2001 | 319 174 | 1 953 | 14 052 |
| 2002 | 318 033 | 2 211 | 13 450 |
| 2003 | 365 036 | 2 686 | 14 346 |
| 2004 | 463 840 | 2 742 | 17 500 |
| 2005 | 677 946 | 3 433 | 19 000 |
| 2006 | 1 249 780 | 4 037 | 24 200 |
| 2007 | 1 708 739 | 4 757 | 28 200 |
| 2008 | 1 954 166 | 4 610 | 31 000 |
| 2009 | 1 890 925 | 4 067 | 30 000 |
| 2010 | 2 232 590 | 4 487 | 32 000 |
| 2011 | 2 463 222 | 4 944 | 34 400 |
| 2012 | 2 905 710 | 4 851 | 39 330 |
| 2013 | 2 842 000 | 4 918 | 42 041 |
| 2014 | 3 288 180 | 5 658 | 39 974 |
| 2015 | 3 706 108 | 5 162 | 40 261 |
| 2016 | 4 004 081 | 41 079 | |
| 2017 | 4 611 714 | 43 422 | |
| 2018 | 4 980 647 | 6 213 | 46 482 |
| 2019 | 5 376 120 | 6 887 | 48 882 |
| 2020 | 1 711 281 | 7 028 | 25 558 |
| 2021 | 2 154 563 | 9 171 | 29 298 |
| 2022 | 4 576 705 | 10 189 | 43 987 |
| 2023 | 5 907 280 | 11 482 | 49 502 |
[21][22][21][23][24][25][26][27][28][29]
Najpopularniejsi przewoźnicy (2017)
| Przewoźnik | liczba pasażerów | |
|---|---|---|
| 1 | Wizz Air | 2 037 832 pasażerów |
| 2 | Ryanair | 1 312 084 pasażerów |
| 3 | Polskie Linie Lotnicze LOT | 328 905 pasażerów |
| 4 | Lufthansa | 246 301 pasażerów |
| 5 | SAS | 219 827 pasażerów |
| 6 | Norwegian | 86 668 pasażerów |
| 7 | KLM Cityhopper | 47 826 pasażerów |
Najpopularniejsi przewoźnicy (2021)
Najpopularniejsze trasy (2016)
Najpopularniejsze trasy (2019)
[31] (w nawiasie – miejsce w rankingu za rok 2018)
Również w 2018 najpopularniejszymi kierunkami były Londyn, Oslo i Sztokholm, a z krajowych – Warszawa[25].
Najpopularniejsze trasy (2021)
Obecnie port posiada około 95 połączeń rejsowych z portami w kraju i w Europie oraz stale rosnącą liczbę połączeń czarterowych.
W roku 2010 odprawiono 2 mln 232 tys. podróżnych, co stanowiło wzrost o 16,8% w stosunku do roku 2009. W zakresie przewozów cargo w 2010 na lotnisku przeładowano 4487 ton, co oznacza 11,7% wzrost w porównaniu do 2009 roku[32].
W roku 2011 odprawiono 2 mln 464 tys. podróżnych, czyli o 10% więcej w stosunku do roku 2010. W roku 2011 uruchomiono 21 nowych połączeń, oddano do użytku 6 strategicznych inwestycji.
Rok 2012 był rokiem szczególnym z powodu wielkiego wydarzenia sportowego, a także pojawienie się nowego przewoźnika na polskim rynku lotniczym. Tak duży wzrost był możliwy dzięki znacznie zwiększonemu oferowaniu na rynku krajowym, zarówno przez OLT Express, jak i LOT oraz Eurolot, a także utrzymaniu stabilnych wzrostów w ruchu międzynarodowym oraz czarterowym. W 2012 roku odprawionych zostało 2 mln 906 tys. pasażerów, co stanowi wzrost o 18% w stosunku do poprzedniego roku. Pasażerowie najczęściej podróżowali do Warszawy, Londynu (Luton, Stansted), Oslo, Monachium, Frankfurtu, Kopenhagi, Dortmundu, Sztokholmu (Arlanda, Skavsta) i Krakowa.
W 2019 roku z lotniska skorzystało 5 376 120 pasażerów (w 2018 – 4 980 647; w 2017 – 4 611 714)[33]. W 2018 roku operujące samoloty miały średnie obłożenie na poziomie 81,4 proc. (rekord w historii portu), a zysk netto portu lotniczego wyniósł 38,5 mln zł[24].
Pandemia COVID-19 spowodowała załamanie ruchu lotniczego wiosną 2020. Krajowy ruch lotniczy po kilku tygodniach przerwy wznowiono 1 czerwca, a międzynarodowy 16 czerwca. Dopiero na początku lipca w rozkładzie lotów pojawiła się większość połączeń realizowanych przed marcem 2020. W efekcie w czerwcu 2020 lotnisko w Gdańsku obsłużyło 18 tys. pasażerów, w lipcu 154 tys.[34], w sierpniu ponad 233 tys.[35], we wrześniu prawie 178 tys.[36], a w październiku 117 733 pasażerów[37]. W rezultacie w ciągu 2020 roku z portu skorzystało 1,7 mln pasażerów (spadek o 68,2 proc. w porównaniu do rekordowego 2019)[38]. W I kwartale 2021 spadek był jeszcze większy (o ponad 88% w porównaniu z 2020); w ciągu 3 miesięcy obsłużono zaledwie 105 095 pasażerów[39], a od stycznia do czerwca 2021 388 846 (-57,2%), w tym tylko w czerwcu 155 290 (dla porównania w maju 82 937 - spadek roczny o 72 353 osoby, a w kwietniu 45 524 - spadek o 109 766)[40]. Latem 2021 siatka połączeń obejmowała 89 portów lotniczych[41]. Epidemiczny rok 2021 lotnisko zamknęło liczbą 2 154 563 pasażerów (wzrost o 26 proc. względem roku 2020) i 29 298 operacji lotniczych (wzrost o 14,6 proc.). Rekompensaty rządowe z powodu ograniczenia ruchu lotniczego zmalały z 17,5 mln zł w 2020 do 3 mln zł w 2021[27].
Nad każdym samolotem, który podchodzi do lądowania dla kierunku 29 (ze wschodu), od 28 stycznia 2021[42] czuwa system ILS kat. IIIB, wysokość (wysokość na jakiej załoga samolotu musi zobaczyć światła podejścia) względna decyzji do lądowania jest mniejsza niż 15 m (50 stóp), bądź bez wysokości względnej i zasięgu widzialności wzdłuż drogi startowej nie mniejszej niż 75 m.[43]. Dla kierunku 11 (z zachodu) obowiązują systemy RNAV, RNAV/VNAV i LPV.
Obsługą samolotów na lotnisku, w szczególności załadunkiem i rozładunkiem bagażu, wyważaniem samolotów, transportem pasażerów po płycie lotniska, wypychaniem i holowaniem oraz odladzaniem zajmują się dwie firmy, Welcome Airport Services Sp. z o.o. oraz LS Airport Services Sp. z o.o. Posiłki do samolotów dostarcza firma DO&CO Poland, zaś paliwo lotnicze – firma Petrolot. Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy zawarł też umowy o dystrybucji paliwa lotniczego z Shell Polska i Totalfinaelf oraz Grupą Lotos z siedzibą w Gdańsku.
Według stanu na sierpień 2024 port lotniczy w Gdańsku obsługiwany jest przez 11 linii lotniczych, które oferują bezpośrednie połączenia do 75 destynacji w 23 krajach[44]:
| Linia lotnicza | Kierunek |
|---|---|
| Eurowings | Sezonowo: |
| Finnair | |
| Jet2.com | Sezonowo:
|
| KLM | |
| LOT |
Sezonowo:
|
| Lufthansa | |
| Norwegian | |
| Ryanair |
Sezonowo: |
| SAS | |
| Swiss | Sezonowo: |
| Wizz Air |
Sezonowo: |
| Mapy kierunków lotów z portu lotniczego Gdańsk im. Lecha Wałęsy |
|---|
 Kierunki lotów regularnych
|
Cargo
| Linia lotnicza | Kierunek |
|---|---|
| DHL Aviation | |
| Fedex (obsługiwane przez ASL Airlines Belgium) | |
| SprintAir | |
| Razem: 5 kierunków w 3 krajach | |
Kierunki czarterowe
Kierunki lotów czarterowych z lotniska im. Lecha Wałęsy
Wykaz linii czarterowych:
- Smartwings
- Enter Air
- Pegasus Airlines
- Buzz
- Polskie Linie Lotnicze LOT
- Corendon Airlines
- SKY Express (Grecja)
- Bulgarian Air Charter
- Z przystanku kolejowego Gdańsk Port Lotniczy odjeżdżają pociągi kończące bieg w Gdyni Głównej, Gdańsku Wrzeszczu, Kartuzach, Kościerzynie, Pruszczu Gdańskim i Tczewie.
- przystanek autobusowy dla czterech linii dziennych i jednej nocnej. Łączą z dzielnicami Gdańska, jedna z Sopotem. *przystanek lini dalekobieżnych (BUS) do Olsztyn|Białystok][Grudziądz,Toruń,Bydgoszcz
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
