Halodule

Halodule Endl. – rodzaj traw morskich należący do rodziny bałwanicowatych (Cymodoceaceae), obejmujący 6 gatunków występujących w klimacie zwrotnikowym i podzwrotnikowym.

Halodule

Halodule uninervis
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	bałwanicowate
Rodzaj	Halodule
Nazwa systematyczna
Halodule Endl. Gen. Pl., Suppl. 1: 1368 (1841)
Typ nomenklatoryczny
Halodule tridentata (Steinh.) Endl. ex Unger [= Halodule uninervis (Forssk.) Boiss.]
Synonimy
Diplanthera Thouars[3]
Zasięg

Halodule sp.

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów χαλος (halos – sól) i δούλος (doulos – niewolnik)^[4].

Zasięg geograficzny

Trawy morskie z rodzaju Halodule występują wzdłuż wybrzeży Afryki (od Egiptu do KwaZulu-Natal, Seszeli i Madagaskaru oraz Mauretanii, Senegalu i Angoli), Azji (Izrael, Iran, Zatoka Perska, Półwysep Arabski, Chiny, Riukiu, Tajwan, subkontynent indyjski, Sri Lanka, Andamany, Nikobary, Indochiny, Azja Południowo-Wschodnia, Papua-Nowa Gwinea), Australii (Queensland i Australia Zachodnia), Oceanii (Fidżi, Nowa Kaledonia, Tonga, Karoliny, Mariany), południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych, Meksyku, Karaibów oraz Ameryki Południowej (od Belize i Kostaryki do Wenezueli, a także wschodniej Brazylii)^[3].

Morfologia

Trawy morskie o rozgałęzionych kłączach, ukorzeniających się w węzłach, tworzących wzniesione pędy z 2 łuskami u nasady i 1–4 liśćmi właściwymi, naprzeciwległymi, spłaszczonymi, równowąskimi, trójżyłkowymi o przywierzchołkowo ząbkowanych marginesach, tworzącymi spłaszczone, uszkowate i języczkowate pochwy liściowe. Kwiaty pojedyncze i wierzchołkowe, jednopłciowe. Kwiaty męskie złożone z 2 siedzących główek pręcika, położonych na różnej wysokości. Kwiaty żeńskie niemal siedzące, z bardzo długimi szyjkami słupka. Owoce bocznie spłaszczone, dzióbkowate, niełupkopodobne^[5].

Biologia i ekologia

Rozwój

Wieloletnie, wodne geofity (hydrogeofity)^[3], wodopylne. Kwiaty żeńskie wyrastają w podłożu, jedynie wydłużone szyjki słupka wynoszą znamię ponad powierzchnię wody w czasie odpływu. Owoce pozostają w podłożu aż do czasu dojrzenia^[6].

Siedlisko

Strefy litoralne oceanów i mórz, na różnych podłożach.

Systematyka

Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należy do rodziny bałwanicowatych (Cymodoceaceae Vines), rzędu żabieńcowców (Alismatales Dumort.), w kladzie jednoliściennych (monocots)^[2].

Gatunki^[3]

• Halodule bermudensis Hartog
• Halodule ciliata (Hartog) Hartog
• Halodule emarginata Hartog
• Halodule pinifolia (Miki) Hartog
• Halodule uninervis (Forssk.) Boiss.
• Halodule wrightii Asch.

Zagrożenie i ochrona

Wszystkie gatunki Halodule zostały ujęte w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych ze stasutem LC (mniejszej troski) lub DD (zagrożenie nieoszacowane). Rośliny te są zagrożone, jak inne trawy morskie, przez działalność człowieka w strefie przybrzeżnej oceanów^[7].