Honorowi Obywatele Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa

Honorowi Obywatele Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa – osoby, które otrzymały tytuł honorowego obywatelstwa Krakowa, będący najwyższym miejskim wyróżnieniem. Nadaje się go obywatelom Polski i cudzoziemcom za zasługi dla miasta, za całokształt dokonań lub postawę życiową stanowiącą wzór do naśladowania dla Krakowian.

Pierwsze tytułu honorowego obywatelstwa Krakowa przyznane zostały 28 maja 1818 roku przez Senat Rządzący Wolnego Miasta Krakowa, a nie dopiero w 1850 roku, jak powtarza się w literaturze^[1].

W latach 1818–2022 wyróżnienie to przyznano 115 osobom. Ponadto mocą uchwały Rady Miasta Krakowa z 2015 roku do grona honorowych obywateli Krakowa włączonych zostało 31 honorowych obywatele Podgórza, którzy otrzymali to wyróżnienie w latach 1867–1914, tj. przed przyłączeniem Podgórza do Krakowa^[2].

Kandydatów do tego wyróżnienia zgłasza Komisji Głównej Prezydent lub Przewodniczący Rady Miasta z własnej inicjatywy lub na pisemny wniosek grupy co najmniej 5 radnych lub grupy mieszkańców Krakowa liczącej co najmniej 4000 osób. Propozycje rozpatruje Komisja Główna, w przypadku zatwierdzenia przedstawia swój wniosek Radzie Miasta, która po wysłuchaniu uzasadnienia przystępuje do głosowania. Akt nadania Honorowego Obywatelstwa wręczany jest na uroczystej, specjalnie zwołanej sesji Rady Miasta. Kopia aktu przekazywana jest do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Rada Miasta Krakowa może przyznać do czterech tytułów Honorowego Obywatela w ciągu kadencji Rady^[3].

Honorowi Obywatele Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa

Wyróżnienia przyznane w Krakowie

Honorowy Obywatel	Data nadania	Uwagi
Joanis Kapodistrias	28 maja 1818	–
Ignacy Sobolewski		–
Henryk Lubomirski	6 lipca 1818	–
Carl Arnold	17 lipca 1818	–
Józef Sweerts-Spork	12 sierpnia 1818	–
Ignacy Miączyński		–
Ernest Wilhelm von Reibnitz		–
Fryderyk August Filip d'Auvray	17 lutego 1819	–
Adam Bojanowicz		–
Franciszek Koss		–
Klemens Kołaczkowski		–
Jerzy Arnold		–
Marcin Klemensowski		–
Emanuel Lipowski		–
Emmerich von Blagoevich		–
Fryderyk Adolf Boscamp		–
Jan Nepomucen Mettich		–
Franciszek von Hannekart		–
Jan von Rothkirch und Panthen		–
Ferdynand Leo von Pressen		–
Leopold Herbert		–
Adolf Marin		–
Wolfgang von Zollem		–
Józef Hauke	28 września 1819	–
Wilhelm von Pflügl	17 sierpnia 1833	–
August von Forckenbeck		–
Ludwik Tęgoborski		–
Franciszek Lorenz	5 października 1835	–
Otto Emil von Hartmann	14 lipca 1843	–
Andrzej Ettmayer d’Adelsburg	grudzień 1850	–
Henryk Jarosław Clam-Martinic	maj 1857	–
Andrzej Seidler-Wiślański	4 listopada 1858	–
Fryderyk Wukasowicz	3 maja 1860	–
Adam Potocki	18 listopada 1861	–
Józef Dietl		–
Franciszek Jan Smolka		–
Anton Ryger	przed 19 kwietnia 1863
Richard Belcredi	18 października 1866
Agenor Gołuchowski	3 stycznia 1867	–
Ludwik Possinger-Choborski	3 grudnia 1868	–
Ludwik Kajetan Rulikowski	14 października 1869	–
Władysław Czartoryski	7 października 1880	–
Mikołaj Zyblikiewicz	1 lutego 1881	–
Józef Majer	25 maja 1881	–
Jan Matejko	18 października 1882	23 maja 1892 zwrócił dyplom
Oktaw Pietruski	1 kwietnia 1886	–
Henryk Kieszkowski	1 maja 1886	–
Julian Dunajewski	2 czerwca 1887	–
Franciszek Jan Smolka	16 października 1888	Tytuł nadany po raz drugi
Paweł Popiel	6 maja 1890	–
Feliks Szlachtowski	2 lutego 1894	–
Kazimierz Badeni	17 grudnia 1894	–
Maciej Jakubowski	6 lutego 1908	–
Władysław Żeleński	23 listopada 1912	–
Tadeusz Rutowski	18 lutego 1917	–
Władysław Bandurski	28 stycznia 1932	–
Józef Piłsudski	3 października 1933	–
Adam Stefan Sapieha	12 czerwca 1937	–
Ludwik Solski	28 kwietnia 1951	–
Iwan Stiepanowicz Koniew	23 kwietnia 1955	8 maja 1992 uchwałą Rady Miasta tytuł został odebrany
Józef Cyrankiewicz	26 kwietnia 1961	8 maja 1992 uchwałą Rady Miasta tytuł został odebrany
Ludvík Svoboda	2 września 1969	8 maja 1992 uchwałą Rady Miasta tytuł został odebrany
Michał Żymierski	27 kwietnia 1981	8 maja 1992 uchwałą Rady Miasta tytuł został odebrany
Henryk Jabłoński	5 stycznia 1988	8 maja 1992 uchwałą Rady Miasta tytuł został odebrany
Sławomir Mrożek	15 czerwca 1990	–
Lech Wałęsa	24 sierpnia 1990	–
Margaret Thatcher	27 września 1991	–
Edward Raczyński	14 maja 1993	–
Wacław Jędrzejewicz		–
Stanisław Maczek		–
Adam Bień		–
Bror Hansson		–
Czesław Miłosz	15 października 1993	–
Piotr Skrzynecki	22 kwietnia 1994	–
George Bush	27 maja 1994	–
Ronald Reagan		–
Siergiej Kowaliow	24 maja 1995	–
Zdzisław Peszkowski	20 marca 1996	–
Hank Brown	23 października 1996	–
Edward Moskal	9 stycznia 1997	–
Stanisław Lem	29 stycznia 1997	–
Ryszard Kukliński	7 maja 1997	–
Wisława Szymborska	10 listopada 1997	–
Ryszard Kaczorowski	22 października 1999	–
Bohdan Zieliński	13 stycznia 1999	–
Norman Davies	31 marca 1999	–
Adam Studziński	28 kwietnia 1999	–
Jan Nowak-Jeziorański	7 listopada 2001	–
Zbigniew Brzeziński		–
István Kovács	21 maja 2003	–
Tomasz Pawłowski	15 października 2004	–
Albin Małysiak	22 czerwca 2005	–
Friedrich Magirius	3 października 2005	–
Marian Jaworski	8 czerwca 2006	–
Danuta Michałowska	27 lutego 2008	–
Bolesław Nieczuja-Ostrowski	28 maja 2008	–
Stanisław Dziwisz	22 kwietnia 2009	–
Gabriel Turowski	14 września 2011	–
Mieczysław Tomaszewski	11 lipca 2012	–
Władysław Bartoszewski	19 grudnia 2012	–
Krzysztof Penderecki	12 czerwca 2013	–
Władysław Stróżewski	25 września 2013	–
Stanisław Juchnowicz	25 września 2013	–
Ryszard Horowitz	26 marca 2014	–
Leopold Kozłowski-Kleinman	26 marca 2014	–
Jerzy Bryła	21 maja 2014	–
Adam Macedoński	10 września 2014	–
Jerzy Buzek	8 lipca 2015	–
Biserca Rajčić	25 kwietnia 2018	–
Janusz Skalski		–
Antoni Dziatkowiak	8 maja 2019	[4]
Andrzej Mleczko	9 czerwca 2021	–
Olga Tokarczuk		–
Wanda Półtawska	11 maja 2022	[5]
Jerzy Trela
Anna Dymna	22 maja 2024	[6]

Tytułów honorowego obywatela Krakowa pozbawiono: Iwana Koniewa, Józefa Cyrankiewicza, Ludwika Svobodę, Henryka Jabłońskiego i Michała „Rolę” Żymierskiego^[7].

Wyróżnienia przyznane w Podgórzu

Dyplom honorowego obywatelstwa miasta Podgórza dla Leopolda Płazińskiego, 1879

Honorowy Obywatel	Data nadania	Uwagi
Fryderyk Zoll (starszy)	17 stycznia 1867	–
Aleksander Siedlecki	6 września 1867	–
Edward Serscheń	14 marca 1870	–
Piotr Smolarski	11 sierpnia 1871	–
Michał Hofmann	19 kwietnia 1872	–
Ferdynand Seeling von Saulenfels	23 lutego 1875	–
Leopold Płaziński	16 stycznia 1879	–
Paweł Kirschner	20 marca 1882	–
Antoni Nowaczyński	15 listopada 1882	–
Feliks Pino von Friedenthal	28 września 1883	–
Maciej von Pischof		–
Jan Wilhelm Poschacher von Arelshöh	19 listopada 1883	–
Oktaw Pietruski	13 kwietnia 1886	–
Henryk Kronhelm de Nordheim	20 grudnia 1886	–
Agnieszka Jałbrzykowska	1 sierpania 1887	–
Emil Serkowski	20 grudnia 1888	–
Leon Kurykowski	19 stycznia 1893	–
Jan Kostrzewski	26 lipca 1893	–
Józef Kownacki		–
Adam Stanisław Sapieha	22 listopada 1894	–
Kazimierz Badeni	9 maja 1895	–
Wojciech Bednarski	8 października 1896	–
Edward Starzeński	16 lutego 1899	–
Nikodem Garbaczyński	15 lutego 1900	–
Leon Piniński	26 lutego 1903	–
Franciszek Maryewski	3 marca 1910	–
Stanisław Marcin Badeni	27 czerwca 1912	–
Witold Mora-Korytowski	17 marca 1913	–
Juliusz Leo		–
Kazimierz Gałecki