Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Linia kolejowa nr 158
linia kolejowa w Polsce Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Linia kolejowa nr 158 Rybnik Towarowy – Chałupki – linia kolejowa w południowo-zachodniej części województwa śląskiego. Linia na całej długości jest zelektryfikowana, odcinek Rybnik Towarowy – Wodzisław Śląski jest dwutorowy, a odcinek Wodzisław Śląski – Chałupki oraz tor w obrębie stacji Rybnik Towarowy są jednotorowe[11].
.jpg)
Linia na całym przebiegu jest linią drugorzędną oraz znaczenia państwowego[11][12]. Przynależy ona do oddziału regionalnego PKP Polskich Linii Kolejowych w Tarnowskich Górach[13].
Remove ads
Przebieg linii
Linia kolejowa nr 158 rozpoczyna się na stacji Rybnik Towarowy w dzielnicy Niedobczyce od odgałęzienia linii kolejowej nr 140. Pomiędzy stacjami Rybnik Towarowy i Wodzisław Śląski linia przeplata się z liniami nr 862, 877 i 876, które łączą powyższe stacje przez bocznicę szlakową przy KWK Marcel. Na południe od stacji Wodzisław Śląski linia biegnie równolegle do nieczynnych linii nr 159 (do Orzesza) i nr 875 (do bocznicy przy KWK 1 Maja). Na stacji Olza łączy się z nieczynną linią nr 176 do Raciborza Markowic. Od przystanku Rudyszwałd biegnie wspólnie z linią kolejową nr 151 aż do końcowej stacji Chałupki[5][6][14][7].
Linia na całym swoim przebiegu biegnie niemalże równolegle do drogi krajowej nr 78, którą kilkukrotnie przecina. Linia przecina się również z DK nr 45 i DW nr 933 oraz rzeką Odrą[15].
Linia przebiega przez miasto Rybnik, powiat wodzisławski (w tym dwa miasta: Radlin i Wodzisław Śląski) oraz powiat raciborski[16].
Linia podzielona jest na 3 odcinki:
- A: Rybnik Towarowy – Radlin Obszary (od -0,291 do 3,020),
- B: Radlin Obszary – Wodzisław Śląski (od 3,02 do 7,828),
- C: Wodzisław Śląski – Olza (od 7,828 do 25,036)[17].
Remove ads
Charakterystyka techniczna
Podsumowanie
Perspektywa
Linia wyposażona jest w SHP[18]. Prędkość konstrukcyjna linii to 100 km/h[1]. Według stanu z 29 listopada 2016 obowiązują następujące prędkości maksymalne dla pociągów[2][3][4]:
Cała linia jest klasy C3[19]. Sieć trakcyjna na całej długości linii jest przystosowana do prędkości maksymalnej 110 km/h, obciążalność prądowa wynosi 1725 A[20].
Pomiędzy Wodzisławiem Śląskim a Olzą występuje wąskie gardło, jednotorowy odcinek o długości 12,686 km. Czas przejazdu z maksymalną dozwoloną prędkością wynosi niespełna 10 minut, tym samym przepustowość tego odcinka wynosi około 6 pociągów na godzinę[2][3][4][5]. Jest to jednak wartość czysto teoretyczna. Dla przykładu pociągi Kolei Śląskich zgodnie z rozkładem z 2023 r. pokonują odcinek Wodzisław-Olza w ciągu 14 minut, pociągi PKP Intercity w około 10 minut, zaś składy towarowe 15 i więcej minut. W 2023 pojawiły się apele o konieczności odbudowy mijanki w Czyżowicach, która skróciłaby najdłuższy odstęp na linii o blisko połowę do około 6 minut[21].
Remove ads
Infrastruktura
Podsumowanie
Perspektywa
Rozgałęzienia
Punkty eksploatacyjne
Na linii znajduje się 11 punktów eksploatacyjnych; na żadnym z nich nie jest prowadzona sprzedaż biletów[23][24].
.JPG)
.jpg)
Mosty i wiadukty
.JPG)
Na linii znajduje się 8 mostów i 2 wiadukty; największym z nich jest most na Odrze. Jest to most jednotorowy, 3-przęsłowy, o konstrukcji stalowej kratownicy i długości 129,85 metrów[8].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Tło powstania
W 1846 roku otwarto pierwszy odcinek Kolei Wilhelma ((niem.) Wilhelmsbahn, obecnie linia kolejowa nr 151) łączącej Racibórz z Koźlem[5]. W Koźlu linia łączyła się z Koleją Górnośląską ((niem.) Oberschlesische Eisenbahn) łączącą Górny Śląsk z Wrocławiem[5]. W 1847 roku Kolej Wilhelma została przedłużona do Bogumina[5]. W latach 1855–1858 otwierano kolejne odcinki Kolei Wilhelma łączące Racibórz z Katowicami przez Rybnik (obecnie linia kolejowa nr 140)[5].
W 1861 roku mieszkańcy Wodzisławia uzyskali zgodę na budowę szosy łączącej swoje miasto ze stacją w Czernicy (obecnie stacja Rydułtowy)[32]. Budowę ukończono po kilku latach, dzięki czemu Wodzisław uzyskał połączenie z koleją prowadzącą do Raciborza i Katowic[32].
Okres pruski
22 grudnia 1882 został otwarty odcinek Niedobczyce (obecnie Rybnik Towarowy) – Wodzisław Śląski; inwestorem była Kolej Górnośląska ((niem.) Oberschlesische Eisenbahn)[5]. W 1884 roku Kolej Górnośląska wraz z wszystkimi pozostałymi głównymi kolejami została znacjonalizowana i przejęta przez Zarząd Królewskich Pruskich Kolei Żelaznych ((niem.) Königlich Preußische Eisenbahn-Verwaltung)[33]. Linia przedłużona została do Chałupek 1 października 1886[5].
Na przełomie lat 80. i 90. XIX w. funkcjonowała pod nazwą Annaberg-Rybnik. Wybudowana została jako normalnotorowa linią drugorzędna, a składy obsługiwały ją z prędkością 30 km/h. Nachylenie najbardziej stromego podjazdu na tej trasie wynosiło 14‰[34].
W czasie I wojny światowej linia, podobnie jak większość linii Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, nie doznała żadnych zniszczeń, jednakże po zakończeniu wojny Niemcy zaprzestali inwestycji na kolejach Górnego Śląska z obawy o utratę tych terenów[35].
W czasie III powstania śląskiego 23 maja 1921 wzdłuż linii w pobliżu stacji kolejowej Olza doszło do bitwy pod Olzą[36]. Po jej zakończeniu doszło do wysadzenia w powietrze mostu kolejowego w Olzie[37].
Lata 1922–1945
15 maja 1922 zawarto w Genewie Polsko-Niemiecką Konwencją Górnośląską regulującą m.in. funkcjonowanie kolei na Górnym Śląsku. Odcinek Wodzisław Śląski – Chałupki stał się odcinkiem granicznym z granicą na rzece Odrze i kontrolą paszportową w niemieckich Chałupkach[38][39].
W 1924 roku oddano do użytku przystanek kolejowy Czyżowice[31]. Pod koniec lat 20. na potrzeby rosnącego ruchu towarowego rozbudowano stację Wodzisław, przy której wybudowano nową parowozownię wraz z warsztatem pomocniczym[39]. W 1935 zakończono budowę linii kolejowej pomiędzy Moszczenicą a Cieszynem skracającej połączenie Rybnickiego Okręgu Węglowego z Czechami z pominięciem niemieckich Chałupek (linię kolejową pomiędzy Wodzisławiem a Moszczenicą otwarto w 1913 roku)[40].
W 1939 roku podczas kampanii wrześniowej linie kolejowe na Górnym Śląsku ucierpiały w niewielkim stopniu, a od 1 stycznia 1940 zostały objęte niemieckim prawem kolejowym[41].
W styczniu 1945 miał miejsce marsz śmierci więźniów z KL Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego, skąd więźniowie zostali przetransportowani pociągami w głąb Rzeszy, w tym celu hitlerowcy używali m.in. linii nr 158[42]. W ostatnich miesiącach wojny podczas ofensywy Armii Czerwonej zniszczeniu uległ most nad Odrą[43].
Okres po 1945
W 1956 roku odbudowano most na Odrze[8]. W 1964 roku dobudowano drugi tor na odcinku Rybnik Towarowy – Wodzisław Śląski, a 17 listopada 1981 została zakończona elektryfikacja tego odcinka[5]. 21 grudnia 1984 ukończono również elektryfikację odcinka Wodzisław Śląski – Chałupki[5]. W obu przypadkach pierwszym elektrycznym składem, który przejechał dany odcinek, był EN57[44]. W 1984 roku miała miejsce częściowa naprawa główna obu torów[45]. W 1990 roku oddano do użytku przystanek kolejowy Rudyszwałd[31]. W 2007 roku zlikwidowano mijankę w Czyżowicach[46].
W latach 2007–2008 poddany naprawie głównej został tor nr 1 na odcinku Rybnik Towarowy – Wodzisław Śląski, a rok później ponad dwukilometrowy odcinek toru nr 2 pomiędzy Rybnikiem Towarowym a Rybnikiem Rymerem[45]. 11 maja 2012 oddano do użytku część obwodnicy Wodzisławia Śląskiego, w ramach której powstał wiadukt nad linią nr 158 pomiędzy stacją Wodzisław Śląski a przystankiem Wodzisław Śląski Radlin[47].
20 sierpnia 2012 pomiędzy stacjami Rybnik Towarowy i Rybnik Rymer doszło do wykolejenia pociągu wiozącego koks[48]. 9 grudnia 2012 zawieszono ruch pasażerski na odcinku Wodzisław Śląski – Chałupki, a na odcinku Wodzisław Śląski – Rybnik Towarowy pociągi Polregio zostały zastąpione pociągami Kolei Śląskich[49].
Rewitalizacja linii
30 czerwca 2014 PKP PLK podpisały umowę z Centrum Unijnych Projektów Transportowych na dofinansowanie rewitalizacji linii nr 158 wraz z odcinkiem linii nr 140 Rybnik Towarowy – Rybnik w ramach Funduszu Spójności[50]. 30 lipca spółka podpisała drugą umowę z konsorcjum przedsiębiorstw Rubau Polska, Construcciones Rubau i Rover Alcisa na wykonanie prac[51].
Pod koniec października 2014 jednotorowy odcinek Wodzisław Śląski – Chałupki został zamknięty dla ruchu i rozpoczął się na nim demontaż poszczególnych elementów infrastruktury kolejowej[52]. Od 15 marca do 31 października 2015, w związku z pracami na terenie stacji Wodzisław Śląski, wjazd na nią nie był możliwy od strony Rybnika. W związku z tym pociągi pasażerskie Kolei Śląskich z Katowic i Rybnika kończyły bieg na przystanku Wodzisław Śląski Radlin. Stamtąd do dworca w Wodzisławiu uruchomiono autobusową komunikację zastępczą[53][54].
25 marca 2015 miasto Wodzisław Śląski kupiło od PKP dworzec kolejowy przy stacji Wodzisław Śląski. Magistrat planuje dworzec wyremontować i urządzić tam centrum przesiadkowe[55].
W ramach remontu odnowiono 13 peronów, które zostały dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wyposażono je w nowe systemy oświetlenia, wiaty, zegary oraz megafony do zapowiadania pociągów. Wymieniono łącznie 43 rozjazdy oraz urządzenia sterowania ruchem kolejowym, zmodernizowano 24 przejazdy kolejowo-drogowe, zrewitalizowano 30 km linii kolejowych oraz wyremontowano budynki nastawni. W wyniku remontu prędkość maksymalna na linii wzrosła do 80 km/h[56]. Przebudowie został poddany układ torów stacji Wodzisław Śląski (wyremontowano 6 z 14 torów) i stacji Olza (wyremontowano 3 z 6 torów)[57]. Początkowo planowano jeszcze budowę nowej stacji Wodzisław Śląski Centrum w pobliżu dworca autobusowego, jednakże ze względu na brak porozumienia miasta z PKP PLK odnośnie do tego, czy na nowej stacji pociągi będą mogły kończyć bieg, zrezygnowano z tego pomysłu[58]. Nie zrealizowano również odbudowy mijanki w Czyżowicach, której nie ujęto w planach rewitalizacji i nie wiadomo czy w przyszłości zadanie to zostanie zrealizowane[59].
30 października minął wynikający z kontraktu termin zakończenia wszystkich prac, jednakże tak się nie stało[60]. 10 grudnia, na 3 dni przed planowanym powrotem pociągów pomiędzy Wodzisławiem a Chałupkami, PKP PLK poinformowały, że ze względu na nieukończenie wszystkich prac remontowych otwarcie linii odbędzie się dopiero w drugiej połowie stycznia[61]. Z tego powodu 13 grudnia Koleje Śląskie uruchomiły autobusową komunikację zastępczą pomiędzy Wodzisławiem a Chałupkami[62], a PKP Intercity planowane pociągi EIC przekierowały na trasę objazdową przez Zebrzydowice[63] oraz uruchomiły komunikację zastępczą dla podróżnych, którzy zdążyli kupić bilety w przedsprzedaży do lub ze stacji w Mikołowie, Rybniku, Wodzisławiu Śląskim lub Chałupkach[64]. Główną przyczyną niedotrzymania terminu były nieukończone przejazdy kolejowo-drogowe bądź niepodłączone do zasilania urządzenia na tych przejazdach[65]. 8 stycznia 2016 odcinek Wodzisław Śląski – Chałupki został dopuszczony do ruchu[66].
Przywrócenie linii do ruchu i dalsze prace
12 stycznia rozpoczęły się jazdy testowo-zapoznawcze pociągów Kolei Śląskich i PKP Intercity[67]. Jazdy testowe rozpoczęły się, pomimo iż stacja Wodzisław Śląski i Olza nie były jeszcze w pełni oddane do użytku[68]. Ostatecznie, 18 stycznia pomiędzy Wodzisławiem a Chałupkami został wznowiony ruch pociągów pasażerskich[69], jednakże ze względu na nadal toczące się prace pociągi nie były w stanie dotrzymać zaplanowanych czasów przejazdu[70]. Problemy istnieją również w przejazdach pociągów towarowych, gdyż niedokończone stacje Wodzisław Śląski i Olza ograniczają przepustowość linii. Rozkład jazdy był układany tak, aby te utrudnienia minimalizować[71].
Pomimo tego, że linia nie osiągnęła jeszcze pełnej przepustowości, od 11 do 15 lutego 2016 linią kolejową 158 jeździły dodatkowo pociągi międzynarodowe „Polonia”, „Sobieski” i „Varsovia” (3 pary), omijając stację w Boguminie i Zebrzydowicach. Objazd linią 158 spowodowany był pożarem, jaki wybuchł na stacji w Boguminie i wyłączeniem z ruchu tego węzła[72][73].
Na początku marca 2016 nadal trwały prace związane z poprawkami w infrastrukturze SRK i na przejazdach kolejowo-drogowych[74]. W czerwcu zakończono prace na stacjach Wodzisław Śląski i Olza i rozpoczęły się ich odbiory[75]. Podczas odbiorów wykryto szereg usterek, których poprawianie trwało jeszcze w sierpniu[76]. Ostatecznie urządzenie sterowania ruchem na stacji Olza zostały odebrane 31 sierpnia, a tory dodatkowe 7 września[77]. W grudniu rozpoczęły się odbiory sygnalizacji na ostatnich siedmiu przejazdach[78].
W marcu 2017 wyburzony został dworzec przy stacji Rybnik Towarowy[79]. W lipcu rozpoczęły się remont torów nr 4 i 6 na stacji Wodzisław Śląski oraz nr 2 i 4 na stacji Olza w ramach programu „Poprawa bezpieczeństwa i likwidacja zagrożeń eksploatacyjnych na sieci kolejowej”[80].
7 czerwca 2018 prezydenci Rybnika i Wodzisławia Śląskiego oraz marszałek województwa śląskiego podpisali porozumienie odnośnie do znacznego zwiększenia częstotliwości połączeń na odcinku Rybnik – Wodzisław Śląski na okres 4,5 roku[81]. 10 czerwca liczba połączeń osobowych na odcinku Rybnik – Wodzisław wzrosła z 9 do 27 par[82].
12 maja 2019 na odcinku Wodzisław Śląski – Olza doszło do podmycia toru, w wyniku czego do 17 maja całkowicie wstrzymano ruch pociągów[83][84].
W styczniu 2023 podpisana została umowa na budowę przystanku Wodzisław Śląski Centrum[85], a 10 grudnia zatrzymał się na nim pierwszy pociąg rozkładowy[86].
Remove ads
Ruch pociągów
Na linii uruchamiane są pociągi Kolei Śląskich linii S71 relacji Katowice – Bogumin[87] oraz PKP Intercity (EIC „Comenius” (Warszawa – Ostrawa), „Porta Moravica” i „Praha" (Warszawa – Praga))[88][69].
Po linii prowadzony jest również ruch pociągów towarowych[49].
Uwagi
- Linia nr 159 jest nieczynna na odcinku Wodzisław Śląski – Pawłowice, czynna na odcinku Pawłowice – Żory i nieczynna na odcinku Żory – Orzesze
- Krawędzie peronowe są wspólne dla linii 140 i 158.
- Na przystanku znajdują się 3 krawędzie peronowe – dwie dla linii 151 oraz jedna dla linii 158.
- Krawędzie peronowe są wspólne dla linii 151, 158 i 679.
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads