Omieg

Omieg (Doronicum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje 29 gatunków^[4]. Zasięg rodzaju obejmuje Eurazję i północno-zachodnią Afrykę^[4]. W polskiej florze dwa gatunki występują jako rodzime (omieg górski D. austriacum i omieg kozłowiec D. clusii)^[5]. Rosną w lasach, na górskich łąkach i piargach^[6].

Omieg

Morfologia (D. pardalianches)
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	omieg
Nazwa systematyczna
Doronicum L. Sp. Pl. 885. 1753
Typ nomenklatoryczny
Doronicum pardalianches L.[3]
Synonimy
Arnica Boehmer in C. G. Ludwig[3] Aronicum Neck. ex Rchb. Fullartonia DC. Grammarthron Cass.[4]

Omieg górski

Omieg wschodni

Niektóre omiegi są uprawiane jako rośliny ozdobne, cenione dla okazałych, żółtych kwiatostanów i wiosennego terminu kwitnienia^[6]. Jako takie zawleczone i zdziczałe występują też w Ameryce Północnej^[7]. Najczęściej w uprawie spotykane są: omieg wschodni D. caucasicum, omieg zachodni D. pardalianches i omieg babkolistny D. plantagineum^[6].

Morfologia

Organy podziemne

Kłącza, czasem z rozłogami^[7] i bulwiasto zgrubiałymi korzeniami^[6].

Łodyga

Zwykle pojedyncza, wyprostowana, osiągająca wysokość od 10 do 90 cm, rzadko do 150 cm^[7].

Liście

Odziomkowe i łodygowe, skrętoległe, siedzące lub ogonkowe (u nasady ogonek często rozszerzony, otulający uszkami łodygę). Blaszka liściowa jajowata, eliptyczna lub lancetowata. Brzeg liścia cały lub ząbkowany. Powierzchnia liścia gładka lub owłosiona, u niektórych gatunków owłosiona gruczołowato (zwłaszcza na nerwach)^[7].

Kwiaty

Zebrane w koszyczki ustawione pojedynczo na szczycie łodygi lub skupione w większej liczbie w formie baldachogrona. Szypułki pod koszyczkami często gruczołowato owłosione. Okrywa dzwonkowata, półkulista lub szersza o średnicy 22–40 mm. Listki okrywy trwałe i liczne, w 2–3 szeregach, wzniesione lub rozpostarte, lancetowate lub równowąskie, jednakowej długości, na skraju czasem błoniaste, często orzęsione, na powierzchni owłosione. Dno koszyczka wypukłe lub półkoliste, gładkie lub z drobnymi zagłębieniami. Kwiaty języczkowe w liczbie od 13 do ponad 40 (u odmian ogrodowych często liczniejsze), płodne, z koroną żółtą. Kwiatów rurkowatych jest w koszyczku od 50 do ponad 250, są obupłciowe, płodne, z żółtą, rurkowatą koroną zakończoną pięcioma płatkami wyprostowanymi lub odgiętymi. Puch kielichowy trwały zwykle z 40–60 włosków, czasem brak w kwiatach języczkowatych^[7].

Owoce

Spłaszczone, jajowate, opatrzone 5 lub 10 żebrami, gładkie lub owłosione^[7].

Biologia

Byliny. Liczba chromosomów 2n = 60^[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny astrowatych (Asteraceae) zaliczany w jej obrębie do podrodziny Asteroideae i do plemienia Senecioneae^[8] lub wyodrębniany we własnym, monotypowym plemieniu Doroniceae^[9][10].

Wykaz gatunków^[4][5][11]

• Doronicum altaicum Pall.
• Doronicum austriacum Jacq. – omieg górski
• Doronicum cacaliifolium Boiss. & Heldr.
• Doronicum calotum (Diels) Q.Yuan
• Doronicum carpaticum (Griseb. & Schenk) Nyman – omieg karpacki
• Doronicum carpetanum Boiss. & Reut. ex Willk. & Lange
• Doronicum cataractarum Widder
• Doronicum caucasicum M.Bieb. – omieg wschodni
• Doronicum clusii (All.) Tausch – omieg kozłowiec
• Doronicum columnae Ten. – omieg sercowaty, o. sercolistny
• Doronicum conaense Y.L.Chen
• Doronicum corsicum (Loisel.) Poir.
• Doronicum dolichotrichum Cavill.
• Doronicum × excelsum (N.E.Br.) Stace
• Doronicum falconeri C.B.Clarke ex Hook.f.
• Doronicum × fritschii Widder
• Doronicum glaciale (Wulfen) Nyman – omieg lodnikowy
• Doronicum × grafii Widder
• Doronicum grandiflorum Lam. – omieg wielkokwiatowy
• Doronicum × halacsyi Eichenf.
• Doronicum haussknechtii Cavill.
• Doronicum hungaricum Rchb.f. – omieg węgierski
• Doronicum kamaonense (DC.) Alv.Fern.
• Doronicum macrophyllum Fisch.
• Doronicum maximum Boiss. & A.Huet
• Doronicum × minutilloi Peruzzi
• Doronicum oblongifolium DC.
• Doronicum pardalianches L. – omieg zachodni
• Doronicum × pardalianchoides Bornm. & Koch
• Doronicum plantagineum L. – omieg babkolistny
• Doronicum × prennii Widder
• Doronicum pyrenaicum (J.Gay ex Gren. & Godr.) Rivas Mart.
• Doronicum reticulatum Boiss.
• Doronicum stenoglossum Maxim.
• Doronicum turkestanicum Cavill.
• Doronicum wendelboi J.R.Edm.