Rogownica jednokwiatowa

Rogownica jednokwiatowa^[4] (Cerastium uniflorum Clairv.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych.

Rogownica jednokwiatowa

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	rogownica
Gatunek	rogownica jednokwiatowa
Nazwa systematyczna
Cerastium uniflorum Clairv. Man. Herbor. Suisse 147 1811[3]

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w niektórych górach Europy – w Alpach, które są głównym centrum jej występowania, w Karpatach i na pojedynczych stanowiskach na Półwyspie Bałkańskim. W Polsce jedynym obszarem jej występowania są Tatry Wysokie i występuje tu na nielicznych stanowiskach. W 2002 r. potwierdzone zostało jej występowanie na następujących stanowiskach: Zawrat, Wołowa Turnia, Wielka Buczynowa Turnia, Rysy, Niżnie Rysy, Mięguszowiecki Szczyt Pośredni, Mięguszowiecki Szczyt, Krzyżne, Kozi Wierch, Zadni Granat^[5].

Morfologia

Pokrój

Pokrój

Roślina darniowa lub kępkowa o wysokości 4–10 cm^[6].

Łodyga

Podnosząca się, gęsto owłosiona. Brak pędów płonnych^[6].

Liście

Jajowate lub eliptyczne, o długości 5–15 mm i szerokości 4–6 mm. Pokryte są gęsto dość krótkimi włosami, są miękkie i przeważnie nieogruczolone. Ich długość jest 2-3 razy większa od szerokości. Podsadki mają wąskolancetowaty kształt i nie są obłonione^[7].

Kwiaty

Zazwyczaj występuje pojedynczy, duży kwiat na szczycie łodygi (stąd gatunkowa nazwa rośliny). Czasami zdarzają się 2–3 kwiaty na jednej łodydze. Kwiat 5-krotny o białych, wciętych do 1/3 długości płatkach korony, 10 pręcikach i jednym słupku z 5 szyjkami. Płatki mają długość 8–11 mm, działki kielicha są dwukrotnie mniejsze^[7][6].

Owoc

Zgięte, 10-ząbkowe torebki zawierające brązowe nasiona o długości 1,5–2 mm^[6].

Biologia i ekologia

• Bylina, chamefit. Kwitnie od lipca do września^[6].
• Oreofit, jedna z najbardziej wysokogórskich roślin. W Tatrach występuje jedynie w najwyższych ich partiach – w piętrze halnym i turniowym, przy czym głównym obszarem jej występowania jest najwyższe piętro turniowe. Rośnie na piargach i skałach, wyłącznie na podłożu granitowym^[6].
• W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Androsacetalia alpinae^[8]
• Liczba chromosomów 2n = 36^[5].

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony)^[9]. Tę samą kategorię otrzymał na polskiej czerwonej liście^[10].

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.