Turzyca Buxbauma

Turzyca Buxbauma (Carex buxbaumii Wahlenb.) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych. Jako gatunek rodzimy występuje w strefie umiarkowanej półkuli północnej, jako antropofit także w Australii i na Tasmanii^[3]. W Polsce występuje częściej na południu, na północy na bardzo rozproszonych stanowiskach^[5].

Kwiatostan

Morfologia

Turzyca Buxbauma

Turzyca Buxbauma (2) i t. tęga (1)
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	Turzyca Buxbauma
Nazwa systematyczna
Carex buxbaumii Wahlenb. Kongl. Vetensk. Acad. Nya Handl. 24: 163 (1803)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
najmniejszej troski

Morfologia

Łodyga

Wzniesiona, górą szorstka, o wysokości (wraz z kwiatostanem) 30–60 cm. Czerwonoczarne pochwy u nasady łodygi są sieciowato postrzępione. Roślina wytwarza pełzające rozłogi.

Liście

Sine, krótsze od łodygi, o szerokości 2–3 mm. Najniższa podsadka ma większą długość od całego kwiatostanu. Niesymetryczne przysadki są purpurowoczarne z jasną kreską na grzbiecie.

Kwiaty

Zebrane w kilka kłosów. Wszystkie kłosy wyrastają na szypułkach do 1 cm długości i są wzniesione. Maczugowaty kłos szczytowy ma szerokość 5–10 mm i jest to kłos obupłciowy; w górnej części ma kwiaty żeńskie, u podstawy liczne kwiaty męskie. Pozostałe kłosy, w liczbie 2–3, wyjątkowo 4, to kłosy żeńskie. Są one krótkie i jednakowej wielkości (mają grubość 5–8 mm), co najwyżej dolny jest nieco dłuższy. Pęcherzyki mają długość do 3–4,5 mm i szerokość 2–2,5 mm i zakończone są bardzo krótkim dzióbkiem z dwoma niewyraźnymi ząbkami, Przy dużym powiększeniu na ich powierzchni można dostrzec walcowate brodaweczki. Słupki z trzema znamionami.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit. Kwitnie od maja do czerwca. Nasiona są rozsiewane przez wiatr i wodę. Występuje na łąkach i moczarach. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Magnocaricion i zespołu (Ass.) Caricetum buxbaumii^[6]. Liczba chromosomów 2n= 74, 100^[7].

Zmienność

Tworzy mieszańce z turzycą sztywną (Carex elata)^[7]

Zagrożenia i ochrona

Według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006) jest to gatunek wymierający, krytycznie zagrożony (kategoria zagrożenia E)^[8]. Umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii EN – zagrożony^[9]. Tę samą kategorię posiada na polskiej czerwonej liście (2016)^[10]. Objęty ochroną ścisłą.