2012 - Wikiwand

2012 (MMXII) pazar günü başlayan yıl. 21. yüzyılın ve 3. milenyumun 12. yılı.

Pratik Bilgiler Binyıllar:, Yüzyıllar: ...

Binyıllar:	3. binyıl
Yüzyıllar:	20. yüzyıl 21. yüzyıl 22. yüzyıl
Onyıllar:	1990'lar 2000'ler 2010'lar 2020'ler 2030'lar
Yıllar:	2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Pratik Bilgiler

Çeşitli takvimlerde 2012
Miladi	2012 MMXII
Ab urbe condita	2765
Asur	6762
Bahâî	168 – 169
Bengal	1419
Berberi	2962
Birmanya	1374
Bizans	7520 – 7521
Budist	2556
Discordian	3178
Ermeni	1461 ԹՎ ՌՆԿԱ
Etiyopya	2004 – 2005
Fransız cumhuriyetçi	220 – 221
Hicrî	1433 – 1434
Hint
- Kali Yuga	5113 – 5114
- Shaka Samvat	1934 – 1935
- Vikram Samvat	2068 – 2069
Holosen takvimi	12012
İbrani	5772 – 5773
İran	1390 – 1 BP – MÖ 1391 BP
Juche	101
Kıpti	1728 – 1729
Kore	4345
Tayland güneş	2555
Unix zaman	1325376000 – 1356998399
g t d

2012; Uluslararası Kooperatifler Yılı^[1] ve Herkes için Uluslararası Sürdürülebilir Enerji Yılı^[2] ilan edilmiştir.

Remove ads

Olaylar

Ocak

6 Ocak - Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 26. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ tutuklandı.^[3]
12 Ocak - Romanya'nın başkenti Bükreş'te, Cumhurbaşkanı Traian Basescu'nun ekonomik kemer sıkma tedbirlerine karşı iki günlük gösteriler devam ederken bir dizi şiddetli protestolar meydana geldi.^[4]
13 Ocak - Costa Concordia yolcu gemisi, kaptanın ihmali sonucu İtalya açıklarında battı. 32 kişi öldü.^[5]
23 Ocak - Avrupa Birliği, devam eden uranyum zenginleştirme çabalarını protesto etmek için İran'a ambargo uyguladı.^[6]
27 Ocak - Spanair, Qatar Airways ile olası bir devralma anlaşmasının başarısızlığa uğraması için yaptığı görüşmelerin ardından operasyonlarını durdurdu.^[7]

Şubat

6 Şubat - II. Elizabeth'in Elmas Jübilesi'nde, Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda tahtlarına çıkışının ve İngiliz Milletler Topluluğu Başkanı olmasının 60. yıldönümü kutlandı.^[8]
19 Şubat - İran, Ocak ayında Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından uygulanan yaptırımların ardından İngiltere ve Fransa'ya petrol ihracatını askıya aldı.^[9]
21 Şubat - Yunan hükûmeti borç krizi: Euro bölgesi maliye bakanları, 130 milyar avroluk ikinci bir Yunanistan kurtarma paketi üzerinde anlaşmaya vardı.^[10]

Mart

2 Mart - İstanbul'un Beyoğlu ilçesine bağlı Sütlüce semtinde bomba yerleştirilmiş bir bisiklet patladı. 15'i polis 16 kişi yaralandı.^[11]
4 Mart - Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti Brazzaville'deki bir mühimmat deposunda bir dizi patlamada gerçekleşti. En az 250 kişinin öldüğü bildirildi.^[12]
13 Mart - Encyclopædia Britannica, ilk yayınından bu yana 246 yıl sonra basılı yayımını sona erdirdi.^[13]
22 Mart
- Mali Devlet başkanı Amadou Toumani Touré, isyancı askerlerin devlet dairelerine saldırmasının ardından askeri bir darbeyle devrildi.^[14]
29 Mart - Oksana Makar cinayeti
Pakistan, 2012 Asya Kupası kriket turnuvasını kazandı.

Nisan

6 Nisan - Azavad Ulusal Kurtuluş Hareketi tek taraflı olarak Azavad'ın Mali'den bağımsızlığını ilan etti.^[15]
12 Nisan - Gine-Bissau'daki isyancı askerler tarafından darbe yapıldı ve başkent Bissau'nun kontrolü ele geçirildi. Geçici Devlet başkanı Raimundo Pereira ve önde gelen başkan adayı Carlos Gomes Júnior, başkanlık seçim kampanyasının ortasında tutuklandı.^[16]
13 Nisan - Kuzey Kore'nin Dünya gözlem uydusu olan Kwangmyŏngsŏng-3, fırlatıldıktan kısa bir süre sonra patladı. Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkeler, fırlatmayı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi taleplerinin ihlali olarak nitelendirmişti.^[17]
20 Nisan - Pakistan'ın Ravalpindi kenti yakınlarında düşen Bhoja Air 213 sefer sayılı uçağında bulunan 127 kişi hayatını kaybetti.^[18]
26 Nisan - Eski Liberya Devlet başkanı Charles Taylor, Sierra Leone İç Savaşı sırasında savaş suçlarına ve insanlığa karşı suçlara yardım ve yataklık etmekten 11 ayrı suçlamadan suçlu bulundu.^[19]

Mayıs

2 Mayıs - Norveçli ressam Edvard Munch'un Çığlık adlı eserinin pastel versiyonu, New York'ta bir müzayedede 120 milyon ABD dolarına satılarak müzayedede satılan bir sanat eseri için yeni bir dünya rekoru kırdı.^[20]^[21]
7 Mayıs - 2012 Rusya devlet başkanlığı seçimi sonucunda Vladimir Putin yeniden Rusya Devlet Başkanı olarak seçildi.^[22]
12 Mayıs - 12 Ağustos - Expo 2012, Güney Kore'nin Yeosu şehrinde gerçekleşti.
19 Mayıs - Almanya'nın Münih şehrinde düzenlenen 2011-12 UEFA Şampiyonlar Ligi'ni finalde ev sahibi Bayern München'i mağlup eden Chelsea kazandı.^[23]
20 Mayıs - Asya ve Kuzey Amerika'dan halkalı bir güneş tutulması görüldü. Bu, Solar Saros 128'in 73 güneş tutulmasından 58. güneş tutulması oldu.
22 Mayıs - 634 metre yüksekliğiyle dünyanın kendi kendini destekleyen en yüksek kulesi olan Tokyo Skytree açıldı.^[24]
22-26 Mayıs - 2012 Eurovision Şarkı Yarışması, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de gerçekleşti. Yarışmayı "Euphoria" şarkısıyla İsveçli yarışmacı Loreen kazandı.

Haziran

5-6 Haziran - Venüs'ün yüzyılın ikinci ve son güneş geçişi gerçekleşti. Bir sonraki geçişin 2117 ve 2125'te meydana geleceği tahmin edilmektedir.^[25]
6 Haziran - 2012 Orta Doğu solunum sendromu koronavirüs salgını ilk kez tanımlandı.
8 Haziran-1 Temmuz - Polonya ve Ukrayna, İspanya'nın kazandığı UEFA Euro 2012 futbol turnuvasına ortaklaşa ev sahipliği yaptı.
18 Haziran - 3 Çinli astronotu taşıyan Çin'in uzay aracı Shenzhou 9, yörünge modülü Tiangong-1 ile manuel olarak kenetlendi. Bu işlem Çin'i, ABD ve Rusya'dan sonra uzay görevini başarıyla gerçekleştiren üçüncü ülke yaptı.^[26]
21 Haziran - Paraguay Kongresi, Cumhurbaşkanı Fernando Lugo'nun görevden alınmasını onayladı.
22 Haziran - Fernando Lugo'nun görevden alınmasının arından, Cumhurbaşkanı yardımcısı Federico Franco, Paraguay'ın yeni Cumhurbaşkanı oldu.
24 Haziran - Chelonoidis niger abingdonii alt türlerinin bilinen son bireyi olan Lonesome George, Galápagos Ulusal Parkı'nda öldü. Böylece alt türlerin neslinin tükenmesine neden oldu.^[27]
30 Haziran - Müslüman Kardeşler üyesi olan Muhammed Mursi, Mısır'ın 5. Cumhurbaşkanı seçildi, Mısır halkı tarafından seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu ve ülke genelinde karışık tepkilere ve protestolara yol açtı.^[28]

Temmuz

4 Temmuz - CERN, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndaki deneylerden sonra Higgs bozonu ile tutarlı özelliklere sahip yeni bir parçacığın keşfini duyurdu.^[29]^[30]^[31]^[32]^[33]
15 Temmuz - PSY'nin Gangnam Style adlı şarkısı Youtube'de yayınlandı.
20 Temmuz - 2012 Aurora, Colorado saldırıları: Colorado'nun Aurora şehrinde bir sinema salonuna düzenlenen silahlı saldırıda 12 kişi öldü, 58 kişi yaralandı. Saldırgan James Holmes, Kara Şövalye Yükseliyor filminin gösterimi sırasında izleyicilerin üzerine ateş açtı.^[34]
21 Temmuz - Türk maceraperest Erden Eruç, tarihte tek başına insan gücüyle Dünya çevresini dolaşmayı tamamlayan ilk kişi oldu.^[35]
23 Temmuz - 2012 güneş fırtınası, Dünya'yı dokuz gün farkla ıskalayan Güneş tarafından yayılan olağanüstü büyük bir koronal kütle atımıydı. Eğer Dünya'ya isabet etseydi, dünya çapında elektronik cihazlarda 2,6 trilyon ABD dolarına kadar hasara neden olacaktı.^[36]
27 Temmuz - 12 Ağustos - 2012 Yaz Olimpiyatları Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'da düzenlendi.^[37]
30-31 Temmuz - Dünya tarihinin en kötü elektrik kesintisi olan 2012 Hindistan elektrik kesintilerinde 620 milyon insan elektriksiz kaldı.^[38]^[39]^[40]

Ağustos

1 Ağustos ‐ Microsoft, Windows 8'i piyasaya sürdü.

6 Ağustos - Mars Bilim Laboratuvarı görevinin gezgini Curiosity, başarılı bir şekilde Mars'a indi.^[41]
31 Ağustos - Ermenistan, 2004 yılında Macaristan'da bir Ermeni askerini öldürmekten hüküm giyen Ramil Seferov'un Azerbaycan'a iade edilmesinin ve affedilmesinin ardından Macaristan ile diplomatik ilişkilerini kesti.^[42]

Eylül

7 Eylül - Kanada, Tahran'daki büyükelçiliğini kapatarak İran ile diplomatik ilişkilerini resmen kesti ve Suriye'ye destek, nükleer planlar ve insan hakları ihlalleri nedeniyle İranlı diplomatların Ottawa'dan sınır dışı edilmesini emretti.^[43]
11-27 Eylül - Amerika Birleşik Devletleri'nin dünya çapındaki diplomatik misyonlarının yanı sıra Almanya, İsviçre ve Birleşik Krallık'taki diplomatik misyonlarına yönelik bir dizi terör saldırısı düzenlendi. ABD'de, saldırıların Innocence of Muslims filminin YouTube fragmanına bir tepki olup olmadığı konusunda görüşler ayrılığı yaşandı. Libya'da ölenler arasında ABD büyükelçisi Christopher Stevens da bulunuyordu.^[44]^[45]^[46]^[47]^[48]
22 Eylül - Birleşik Krallık, Suudi Arabistan kaynaklı yeni bir koronavirüs vakası hakkında Dünya Sağlık Örgütü'nü bilgilendirdi.^[49]

Ekim

14 Ekim - Avusturyalı paraşütçü Felix Baumgartner, New Mexico üzerinde 39 km'den rekor bir uzay dalışı sırasında herhangi bir makine yardımı olmadan ses bariyerini aşan ilk kişi oldu.^[50]^[51]^[52]
16 Ekim - Hollanda'nın Rotterdam kentindeki Kunsthal'dan 25 milyon dolar değerinde yedi tablo çalındı.^[53]^[54]^[55]^[56]
22 Ekim - 2 Kasım - Kaydedilmiş en büyük Atlantik kasırgası olan Sandy Kasırgası (tropik fırtına kuvvetli rüzgarların 900 mil (1400 km) boyunca yayıldığı çap olarak ölçülmüştür), toplam 233 ölüme ve 68.7 milyar $ (2012 ABD Doları) hasara neden oldu.^[57]

Kasım

6 Kasım - Barack Obama, Cumhuriyetçi rakibi Mitt Romney'i mağlup ederek yeniden Amerika Birleşik Devletleri Başkanı seçildi.
13 Kasım - Avustralya ve Güney Pasifik'in bazı bölgelerinde tam güneş tutulması meydana geldi. Bu, Solar Saros 133'ün 72 güneş tutulmasının 45'incisiydi.
14-21 Kasım - İsrail, Filistin yönetimindeki Gazze Şeridi'ne karşı Bulut Sütunu Operasyonunu başlattı ve Hamas'ın askeri şefi Ahmet Cabari'yi öldürdü. Takip eden hafta, 140 Filistinli ve beş İsrailli öldürüldü. Mısır Dışişleri Bakanı Mohamed Kamel Amr ve ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İsrail ile Hamas arasında Güney İsrail ve Gazze Şeridi'nde bir haftadır tırmanan düşmanlıkların ardından ateşkes ilan edildiğini duyurdu.^[58]^[59]^[60]^[61]^[62]
25 Kasım-9 Aralık - Filipinler'de "Pablo" olarak bilinen Bopha Tayfununda en az 1.067 öldü, yaklaşık 838 kişi kayboldu. Ayrıca Mindanao adasında da büyük hasara meydana geldi.^[63]^[64]^[65]
29 Kasım - Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Filistin'e üye olmayan gözlemci devlet statüsü veren bir önergeyi onayladı.^[66]

Aralık

6 Aralık - ABD'nin Washington eyaleti, modern dünyada kişisel kullanım için esrar bulundurmayı resmî olarak yasallaştıran ilk bölge oldu.^[67]
8 Aralık - Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı, Katar'da Kyoto Protokolü'nü 2020'ye kadar uzatmayı kabul etti.^[68]
12 Aralık - Kuzey Kore, Kwangmyongsong-3 Unit 2 uydusunu başarıyla fırlattı.
14 Aralık - Sandy Hook İlkokulu saldırısı: Connecticut'taki Sandy Hook kasabasındaki bir ilkokula yapılan silahlı saldırıda saldırgan dahil olmak üzere 28 kişi öldü.^[69]

Remove ads

Doğumlar