1 декабрь

1 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның беренче көне. Ел ахырына кадәр 30 көн кала.

← декабрь →
Дш	Сш	Чш	Пҗ	Җм	Шм	Як
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31
2025 ел

	Тарих порталы
	Вакыт порталы
	Бәйрәмнәр порталы

Дөнья тарихында бу көн:

Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар

Халыкара

• СПИД белән керәшүнең халыкара көне^{[1][2][3][4][5][6][7][8][9]}.

Милли

• Исландия — Үз-идарә көне (Fullveldisdagurinn).^[1][10]
• Казакъстан Казакъстан — Беренче Президент көне (Тұңғыш Президент күні).^{[1][7][11][12]}
• Коста-Рика — Гәскәрләрне тарату көне/ Día de la Abolición del Ejército (1948).^{[1][2][3][13]}
• Панама — Укытучылар көне^[1][2][14]
• Португалия — бәйсезлек көне.^{[1][2][3][5][6][7][15]}
• Румыния — берләшү көне (Ziua Marii Uniri, 1918).^{[1][2][3][4][5][6][7][16]}
• Таиланд — Дамроң Рачануфап көне (วันดำรงราชานุภาพ/Wan Damrong Rachanuphap)^[1][3][17]
• Чад — Ирек һәм демократия көне (Freedom and Democracy Day).^{[1][5][18][19]}
• Үзәк Африка Җөмһүрияте — Республика көне.^{[1][3][5][20]}

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Пан-американ химик, биохимик һәм фармацевтлар көне.^[2][21][22]
• Бразилия:^[6][23]
  • Нумизматлар көне.
  • Иммигрантлар көне.
• Украина — прокуратура хезмәткәрләре көне.^[7][8][24]
• Огайо штаты ( АКШ)— Роза Паркс көне (Rosa Parks Day).^[1][25]

Вакыйгалар

• 1887 — Шерлок Холмс турында беренче детектив-роман бастырыла.
• 1907 — Казанның «Болгар» кунакханәсендә беренче тапкыр Шәрык клубы җыелышы оештырыла.
• 1959 — Антарктика килешүе имзаланды. Аңа күрә Антарктиданы хәрби максатлар белән куллану тыела.
• 2009 — Европа Берлегендә үз көченә Лиссабон килешүе керә.

Туулар

Шулай ук карагыз: Төркем:1 декабрь көнне туганнар

• 1751 — Юхан Чельгрен, швед шагыйре, драматург.
• 1792 — Николай Лобачевский, рус математигы.
• 1827 — Павел Аникин,
• 1834 — Николай Манасеин,
• 1860 — Николай Ефремов,
• 1865 — Александер Әхмәтович,
• 1874 — Рафаэль Зон,
• 1875 — Лоллий,
• 1890 — Василий Блюхер, Совет Берлеге хәрбие, маршал.
• 1892 — Аркадий Воловик,
• 1892 — Борис Жуков,
• 1895 — Павел Самарин,
• 1896 — Георгий Жуков, совет хәрби башлыгы.
• 1898 — Шириншаһ Шаһтимер, таҗик совет фирка, дәүләт һәм сәяси эшлеклесе.
• 1902 — Хөсәен Рахманов, азәри совет дәүләт эшлеклесе.
• 1903 — Җәгъфәр Булат, рәссам һәм педагог.
• 1903 — Михаил Царёв,
• 1921 — Әсгать Исхаков, Шеңҗан азатлык хәрәкәте юлбашчысы.
• 1921 — Юныс Әминов, татар драматургы.
• 1924 — Петр Агейкин,
• 1927 — Дуйсен Каипов,
• 1928 — Николай Жуков,
• 1929 — Альфред Мойсиу,
• 1930 — Вәсигъ Зәһриев,
• 1930 — Мөхәммәт Мәһдиев, татар язучысы.
• 1932 — Әсгать Шәйхетдинов, татарча көрәш остасы, тренер.
• 1935 — Вуди Аллен, АКШ актёр, продюсер, кинорежиссёр.
• 1936 — Фәһимә Хисамова, татар тел белгече, мөгаллим.
• 1937 — Азат Камалов,
• 1937 — Альберт Хәсәнов,
• 1937 — Владислав Ануфриев,
• 1940 — Мәлик Хәйруллин,
• 1943 — Исламия Мәхмүтова, Тинчурин театры актрисасы, РСФСР атказанган, ТАССР халык артисты.
• 1943 — Финн Кидланд,
• 1949 — Сәлимхан Әхмәтханов,
• 1950 — Уэли Маурер,
• 1951 — Владимир Курашов,
• 1952 — Фидания Камалова,
• 1960 — Рәис Борһанов, татар икътисадчысы, мөгаллим.
• 1961 — Ильяс Сәлахов,
• 1972 — Минвәли Габдуллин,
• 1975 — Роман Кухтинов,
• 1983 — Альбина Гайзуллина, татар артисткасы.
• 1987 — Гедрүс Арлаускис,
• 1998 — Марта Мартьянова,

Вафатлар

Шулай ук карагыз: Төркем:1 декабрь көнне вафатлар

• 1729 — Жак Маральди, француз астрономы, математик.
• 1825 — Александр I, Россия императоры.
• 1866 — Джордж Эверест (ингл. George Everest), инглиз геодезисты.
• 1900 — Сергей Коржинский,
• 1901 — Борис,
• 1934 — Сергей Киров, совет дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе.
• 1973 — Давид Бен-Гурион,
• 1973 — Иван Маточкин,
• 1978 — Петро Панч,
• 1980 — Владимир Алексеев,
• 1989 — Николай Патоличев, совет дәүләт эшлеклесе.
• 1997 — Павел Пронягин,
• 2001 —
  • Әнәс Халидов, шәркыятче галим, профессор.
  • Павел Садырин,
• 2004 — Нәүфәл Адылов,
• 2007 — Петр Агейкин,
• 2008 — Галина Ишкова,
• 2009 — Мөхәммәт Әсәдуллин,
• 2012 — Шамил Мостаев, ССРБ дәүләт эшлеклесе, ТАССР Югары шурасы президиумы рәисе.
• 2018 — Игорь Кантеров,
• 2021 — Евгений Любарский,

Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар

Исем бәйрәмнәре

Шулай ук карагыз

Commons

Викиҗыентыкта бу тема буенча

медиафайллар тупланмасы