Клагенфурт-ам-Вёртерзе

Клагенфурт-ам-Вёртерзе (нем. Klagenfurt am Wörthersee) йәки рәт-рәт Клагенфурт^[31][32][33] (нем. Klagenfurt, бав. Klognfuat, слов. Celovec, бор.-урыҫ. Целовец — Целовец^[34][35], jezeru Celovec ob Vrbskem) — Австрияның ҡалаһы,Австрияның көньяғында урынлашҡан, Каринтия федераль еренең административ үҙәге. Халҡы 97 827 кеше (01.01.2015 й.), шуларҙың 1700 ашыу кешеһе-— каринтий словендары.

Клагенфурт-ам-Вёртерзе
нем. Klagenfurt am Wörthersee
Герб
Рәсми атамаһы	Klagenfurt am Wörthersee
Дәүләт	Австрия[1]
Административ үҙәге	Каринтия[d]
Административ-территориаль берәмек	Каринтия[d]
Сәғәт бүлкәте	UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d]
Хөкүмәт башлығы	Кристиан Шайдер[d]
Ойошма ағзаһы	Climate Alliance of European cities with indigenous rainforest peoples[d][2]
Халыҡ һаны	101 403 кеше (1 ғинуар 2020)[3]
Идари бүлектәре	Innere Stadt[d]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек	451 метр[4]
Туғандаш ҡала	Дахау[d][5][6], Дессау[7][8], Залаэгерсег[9], Венло[d], Нова-Горица[d][10], Гладсаксе[d][11][12], Таррагона[d][13][14], Наньнин[d][15], Жешув[d][16][17], Лаваль[d][18][19], Висбаден[20], Дүшәнбе[21], Черновцы[22][23], Гориция[d][24][25], Назарет[d][26], Сибиу[d][27], Удине[d] һәм Ноф-ха-Галиль[d][28]
Милке	Хипо-Арена[d]
Сиктәш	Крумпендорф-ам-Вёртер-Зе[d], Мариа-Вёрт[d], Койчах-ам-Зе[d], Кёттманнсдорф[d], Мариа-Райн[d], Эбенталь[d], Поггерсдорф[d], Магдаленсберг[d], Мариа-Заль[d], Санкт-Файт-ан-дер-Глан[d], Либенфельс[d], Мосбург[d], Клагенфурт[d] һәм Санкт-Файт-ан-дер-Глан[d]
Туристический центр	Q29682781?
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре	Европейский город Реформации[d]
Майҙан	120,12 км² (1 ғинуар 2018)[29]
Почта индексы	9020[30]
Рәсми сайт	klagenfurt.at
Һәйкәлдәр исемлеге	listed objects in Klagenfurt am Wörthersee[d]
Портал открытых данных	Klagenfurt open data[d]
Ассоциированный кадастровый округ	Blasendorf[d], Ehrenthal[d], Goritschitzen[d], Großbuch[d], Großponfeld[d], Gurlitsch I[d], Hallegg[d], Hörtendorf[d], Klagenfurt[d], Kleinbuch[d], Lendorf[d], Marolla[d], Nagra[d], St. Martin bei Klagenfurt[d], St. Peter am Karlsberg[d], St. Peter bei Ebenthal[d], St. Peter bei Tentschach[d], St. Ruprecht bei Klagenfurt[d], Stein[d], Tentschach[d], Viktring[d], Waidmannsdorf[d], Waltendorf[d] һәм Welzenegg[d]
Иң тәүге яҙма ваҡыты	1193
Урындағы телефон коды	0463
Номер тамғаһы коды	K
Категория для почётных граждан субъекта	Категория:Почётные граждане Клагенфурта-ам-Вёртерзе[d]
Элементтың күренеше өсөн категория	Category:Views of Klagenfurt[d]
Клагенфурт-ам-Вёртерзе Викимилектә

2008 йылдың 1 февраленә тиклем рәсми исеме — Клагенфурт^[36][37][38].

Географияһы

Ҡала Глан йылғаһы буйында, альп Драва үҙәнендә, көнсығышҡа табан 4 км алыҫлыҡта, Вертер-Зе күле буйында, урынлашҡан. Ҙур автомобиль һәм тимер юлдары киҫешкән мөһим транспорт үҙәге булып тора. Ҙур булмаған Клагенфурт аэропорты бар^[39].

Тарих

Легенда буйынса, ҡалаға нигеҙҙе герцог Каринтии Герман фон Шпанхайм һалған. Тораҡ пункт атамаһы тәүге тапҡыр Форум-Клагенвурт исеме аҫтында 1193—1199 йылдарҙа телгә алына. 1246—1252 йылда ҡалахоҡуғын ала һәм Каринтий герцоглығының иң эре ҡалаһы була, ә һуңыраҡ — уның баш ҡалаһы.

Хәҙерге Клагенфурт-ам-Вертерзенан 9 км алыҫлыҡта римдең Вирунум ҡалаһы торған^[40].

Климат

Климат Клагенфурт
Күрһәткестәре	Дек.	Ғин.	Март	Апра.	Май	Июнь	Июль	Авг.	Сена.	Окт.	Нояб.	Февр.	Йыл
Һауа температураһы, °C	0,3	4,4	10,3	14,9	20,2	23,4	25,5	25,1	20,6	14,2	5,8	0,8	13,8
Уртаса минимум, °C	-7,2	-5,4	-1,3	2,8	7,8	11,1	12,9	12,7	9,0	4,3	-1	-5,2	3,4
Яуым-төшөм нормаһы, мм	30,9	35,2	50,2	64,5	78,5	113,5	117,6	98,6	89,7	82,9	78,9	48,9	889,4
Сығанағы: World Weather

Спорт

Ҡалала Австрияның «Клагенфурт» хоккей клубы төпләнгән, ул 30 тапҡыр Австрия чемпионы булған.

1969 йылда ҡаланың Вертер-Зе күлендә ишеү буйынса Европа чемпионаты үткәрелә

Клагенфурт 2006 йылғы Ҡышҡы Олимпия уйындарына дәғүә итеүсе була.

Ҡаланың «Хипо-Арена» стадионында лағы Европа чемпионатының ( 2008 йылда) 3 матчы үткәрелә.

Клагенфурт-ам-Вертерзе Евровидение 2015 конкурсын үткәреүгә кандидат була.

Мәҙәниәт, мәғариф

Аждаһа фонтаны. Клагенфурт.

Альтер-плац майҙаны иҫтәлекле урын булып тора, унда, Аждаһа фонтаны, шулай уҡ күл Вертер-Зе күле бар. Австрияның баш ҡаланан алыҫ урынлашҡан Хохостервиц замогы бар.

Ҡалала Университет Клагенфурт университеты һәм Каринтии астрономия йәмғиәтенеңпланетарийы бар.

Туғанлашҡан ҡалалары

Клагенфурт-ам-Вертерзеның туғанлашҡан ҡалалары:

Висбаден, Германия (1930) Венло, Нидерланд (1961) Гориций, Италия (1965) Яңы-Горица, Словения (1965) Гладсакс, Дания (1969) Бернбург, Германия (1970) Дүшәмбе, Тажикстан (1972) Дахау концлагерына, Ирекле дәүләт Бавария, Германия (1974)

Жешув, Польша (1975) Залаэгерсег, Венгрия (1990) Сибиу, Румыния (1990) Назарет, Израиль (1992) Черновцы, Украина (1992) Таррагона, Испания (1994) Наньнин, Ҡытай (2001) Лаваль, Канада (2005)

Билдәле шәхестәр

• Даублебски фон Штернек, Максимилиан (1829—1897) — австро-венгрия флоты адмиралы (1883—1897 йылдарҙа).