Іван Юльянавіч Здановіч

Іва́н Юлья́навіч Здано́віч (нарадзіўся 4 ліпеня 1926 году, вёска Доўгая Шчучынскага павету Наваградзкага ваяводзтва, цяпер у Шчучынскім раёне Гарадзенскай вобласьці — чэрвень 2022 году^[1]) — беларускі настаўнік, краязнаўца.

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Здановіч.

Іван Здановіч
Імя пры нараджэньні	Іван Юльянавіч Здановіч
Род дзейнасьці	настаўнік, краязнаўца
Дата нараджэньня	4 ліпеня 1926 (99 гадоў)
Месца нараджэньня	в. Доўгая, Шчучынскі павет Наваградзкага ваяводзтва
Дата сьмерці	чэрвень 2022 (95 гадоў)
Грамадзянства	Польшча → СССР → Беларусь
Месца вучобы	Лідзкі пэдагагічны коледж[d] (1946) філялягічны факультэт ГарДУ[d]
Занятак	настаўнік, краязнаўства
Сябра ў	Спадчына і ТБМ
Жонка	Вольга Талашкевіч
Дзеці	Людміла Віктар

Жыцьцяпіс

Зь сялянскай сям’і. Скончыў пачатковую польскую школу ў роднай вёсцы, у 1939—1941 вучыўся ў 5—6 клясах. Падчас вайны скончыў сёмую клясу ў Жалудоцкай школе, два курсы Шчучынскай настаўніцкай сэмінарыі.

Па вайне працаваў загаднікам Баяра-Жалудоцкай пачатковай школы, настаўнікам у роднай вёсцы. Скончыў завочна Лідзкую пэдвучэльню (1946), потым аддзяленьне беларускай мовы і літаратуры філялягічнага факультэту Гарадзенскага пэдінстытуту (1951). Накіраваны на працу ў Берасьцейскую вобласьць.

Працаваў у Малецкай сярэдняй школе (1951—1952), беларускай сярэдняй школе №1 г. Пружаны (1952—1955), выкладаў беларускую мову і літаратуру ў Камянецкай СШ (1955—1957). На Пружаншчыне ў 1955 ажаніўся з Вольгай Талашкевіч, таксама настаўніцай беларускай мовы і літаратуры.

Да 1964 року на Гарадзеншчыне, інспэктар РАНА, дырэктар Капцёўскай СШ^[2] (1957—1964). Пасьля вярнуўся з сям’ёй у Пружаны. У 1964—1966 працаваў у Белаляскоўскай, Шарашоўскай, Хараўской школах. Узначальваў пружанскую школу рабочай моладзі (1966—1974), школу-інтэрнат (1974—1986, з 1986 сярэдняя школа №4).

З 1986 року на пэнсіі. Жыве ў Пружанах. Дачка Людміла — настаўніца беларускай мовы і літаратуры; сын Віктар — хірург-траўматоляг, сябра БНФ.

Дзейнасьць

Выдаў «Зборнік практыкаваньняў па беларускай мове для 4-6 клясаў», які тройчы перавыдаваўся (1965, 1969, 1979). Публікуе ў пэрыядычным друку артыкулы па беларускай літаратуры, гісторыі, краязнаўстве. У 2004 годзе выдадзеная кніжка «Рупліўцы беларускага нацыянальнага адраджэньня з Пружаншчыны», а ў 2008 годзе — другая частка гэтай кніжкі.

Узначальваў грамадзка-культурнае аб’яднаньне «Спадчына» (1986—1989). Заснавальнік і першы кіраўнік Пружанскай арганізацыі грамадзкага аб’яднаньня «Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны» (1989)^[3]. Сябра БНФ «Адраджэньне».

Разам з іншымі арганізаваў і ўдзельнічаў у пабудове помніку паўстанцам Кастуся Каліноўскага ў Ружанскай пушчы (1989). Арганізаваў аднаўленьне расстралянай з вэрталёту вайскоўцамі стэлы помніку і ўрачыстае асьвячэньне помніка сьвятарамі праваслаўнай і каталіцкай канфэсіяў.

Бібліяграфія

• Здановіч, Іван Юльянавіч. Зборнік практыкаванняў па беларускай мове: 5—6 кл. васьмігад. шк. — 1965.^[4]
• Здановіч, Іван Юльянавіч. Зборнік практыкаванняў па беларускай мове: 5—6 кл. — 1969.^[4]
• Здановіч, Іван Юльянавіч. Зборнік практыкаванняў па беларускай мове: 4—6 класы. — 1979.^[4]
• Здановіч І. Рупліўцы беларускага нацыянальнага адраджэньня з Пружаншчыны: Грамадска-літаратурны даведнік. — Пружаны: 2003. — 144 с.
• Здановіч І. Рупліўцы беларускага нацыянальнага адраджэньня з Пружаншчыны: Грамадска-літаратурны даведнік. — Берасьце: «Альтернатива», 2008. — 172 с. — 80 ас. — ISBN 978-985-6843-85-6