Група дваццаці

«Гру́па дваццаці́»^[2] («Вялікая дваццатка», «В20»^[3], анг. G20) — штогадовая міжнародная нарада з удзелам урадаў 19 найбольшых дзяржаваў і Эўрапейскага Зьвязу, заснаваная ў сьнежні 1999 году. 19-ю дзяржавамі-ўдзельніцамі «Групы дваццаці» зьяўляюцца:

• 7 дзяржаваў Азіі — Інданэзія, Індыя, Кітай, Паўднёвая Карэя, Саудаўская Арабія, Турэччына і Японія;
• 1 дзяржава Акіяніі — Аўстралія;
• 1 дзяржава Афрыкі — Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка;
• 2 дзяржавы Паўднёвай Амэрыкі — Аргентына і Бразылія;
• 3 дзяржавы Паўночнай Амэрыкі — ЗША, Канада і Мэксыка;
• 5 дзяржаваў Эўропы — Вялікабрытанія, Італія, Нямеччына, Расея і Францыя^[4].

«Група дваццаці»
анг. Group of Twenty
Дзяржавы-ўдзельніцы      Іншыя дзяржавы Эўразьвязу      Дзяржавы-госьці
Абрэвіятура	«Г20»
Папярэднік	«Група сямі»
Дата ўтварэньня	15 сьнежня 1999 (25 гадоў таму)
Тып	гаспадарчая
Юрыдычны статус	міжнародная нарада
Мэта	узгадненьне гаспадарчай палітыкі ў адказ на выклікі[1]
Сяброўства	19 дзяржаваў і Эўрапейскі Зьвяз
Афіцыйныя мовы	ангельская
Сайт	g20.org

Урад-старшыня «Групы дваццаці» праводзіць нараду ў сваёй дзяржаве, вызначае парадак дня нарады і зьмяняецца штогод. Пагатоў урад-старшыня супрацоўнічае ў тройцы з папярэдім і наступным урадамі-старшынямі для забесьпячэньня пераемнасьці і згоды між удзельнікамі. Таксама да ўдзелу запрашаюць прадстаўнікоў прынамсі 3-х міжнародных арганізацыяў: Арганізацыя аб’яднаных нацыяў (Нью-Ёрк, ЗША), Міжнародны валютны фонд (Вашынгтон, ЗША) і Сусьветны банк (Вашынгтон). Цягам году праходзіць звыш 50 сустрэчаў (штотыдзень па сустрэчы) міністраў скарбу, амбасадараў па адмысловых даручэньнях, старшыняў галоўных банкаў і кіраўнікоў 19 дзяржаваў і Эўрапейскага Зьвязу. Пры канцы адбываецца сход кіраўнікоў дзяржаваў, якія зацьвярджаюць супольную дэклярацыю аб палітыцы на год. Праца нарады падзяляецца на 2 складнікі:

• сустрэчы міністраў скарбу, старшыняў галоўных банкаў і іх намесьнікаў наконт 7 справаў — 1) грашовай палітыкі, 2) дзяржаўнага скарбу, 3) валютных курсаў, 4) укладаньняў у інфраструктуру, 5) фінансавага рэгуляваньня, 6) фінансавага ўключэньня, 7) міжнароднага падаткаабкладаньня;
• сустрэчы амбасадараў па адмысловых даручэньнях і адпаведных міністраў наконт 6 галіновых справаў — 1) палітычны ўдзел, 2) процідзеяньне карупцыі, 3) разьвіцьцё, 4) гандаль, 5) энэргетыка, 6) стаць^[5].

Урад Гішпаніі зьяўляецца пастаянным госьцем сустрэчаў. Запрашэньне на сход кіраўнікоў дзяржаваў атрымліваюць таксама ўрады-старшыні прынамсі 2-х рэгіянальных міжнародных арганізацыяў: Афрыканскі зьвяз (Адыс-Абэба, Этыёпія) і Асацыяцыя дзяржаваў Паўднёва-Ўсходняй Азіі (Джакарта, Інданэзія). Таксама ўрад-старшыня «Групы дваццаці» на свой выбар запрашае прадстаўнікоў 2-х дзяржаваў і міжнародных арганізацыяў^[6].

Мінуўшчына

26 верасьня 1999 году міністры скарбу і старшыні галоўных банкаў «Групы сямі» запрасілі на першую сустрэчу «Групы дваццаці» 15-16 сьнежня ў Бэрліне (Нямеччына) сваіх калегаў з Эўрапейскага Зьвязу і 12 іншых буйных дзяржаваў: Аргентына, Аўстралія, Бразылія, Інданэзія, Індыя, Кітай, Мэксыка, Паўднёвая Афрыка, Паўднёвая Карэя, Расея, Саудаўская Арабія і Турэччына. Прычынай паслужыла патрэба ў пераадоленьні наступстваў Азіяцкага фінансавага крызісу 1997 году^[1]. 15 лістапада 2008 году ў Вашынгтоне (ЗША) адбылася першая сустрэча «Групы дваццаці» на ўзроўні кіраўнікоў дзяржаваў. У 2009—2010 гадах кіраўнікі дзяржаваў «Групы дваццаці» зьбіраліся на нараду двойчы на год.

19 чэрвеня 2012 г. на сустрэчы ў Лос-Кабасе (штат Паўднёвая Ніжняя Каліфорнія, Мэксыка) «Група дваццаці» ўхваліла вылучэньне звыш $450 млрд у Міжнародны валютны фонд на пераадоленьне гаспадарчых забурэньняў^[7]. У 2017 годзе на ўдзельнікаў «Групы дваццаці» прыпадала 85% сукупнага прадукту сьвету, 66% насельніцтва Зямлі, 75% міжнароднага гандлю і 80% укладаньняў у сьвеце^[8].

Сьпіс нарадаў

Сходы кіраўнікоў дзяржаваў^[9]

Дата	Дзяржава	Горад	Старшыня
30 лістапада — 1 сьнежня 2018	Аргентына	Буэнас-Айрэс	Маўрысьё Макры
7-8 ліпеня 2017	Нямеччына	Гамбург	Ангела Мэркель
4-5 верасьня 2016	Кітай	Ханьчжоў (правінцыя Чжэцзян)	Сі Цьзіньпін
15-16 лістапада 2015	Турэччына	Серык (правінцыя Анталья)	Рэджэп Эрдаган
15-16 лістапада 2014	Аўстралія	Брысбэйн (штат Кўінзлэнд)	Тоні Эбат
5-6 верасьня 2013	Расея	Санкт-Пецярбург	Уладзімер Пуцін
18-19 чэрвеня 2012	Мэксыка	Сан-Хасэ-дэль-Каба (штат Паўднёвая Ніжняя Каліфорнія)	Фэліпэ Кальдэрон
3-4 лістапада 2011	Францыя	Канны (рэгіён Праванс-Альпы-Лазурны бераг)	Нікаля Сарказі
11-12 лістапада 2010	Паўднёвая Карэя	Сэул	Лі Мён Бак
26-27 чэрвеня 210	Канада	Таронта (правінцыя Антарыё)	Стывэн Гарпэр
24-25 верасьня 2009	ЗША	Пітсбург (штат Пэнсыльванія)	Барак Абама
2 красавіка 2009	Вялікабрытанія	Лёндан (Ангельшчына)	Гордан Браўн
15 лістапада 2008	ЗША	Вашынгтон (акруга Калюмбія)	Джордж Ўокер Буш

Ранейшыя сустрэчы міністраў^[10]

Дата	Дзяржава	Горад	Старшыня
17-18 лістапада 2007	Паўднёвая Афрыка	Клейнмонд (Заходнекапская правінцыя)	Трэвар Мануэль
18-19 лістапада 2006	Аўстралія	Мэльбурн (штат Вікторыя)	Стывэн Цімс
15-16 кастрычніка 2005	Кітай	Пэкін	Цзінь Жэньцын
19-21 лістапада 2004	Нямеччына	Бэрлін	Ганс Эйхель
26-27 кастрычніка 2003	Мэксыка	Марэлія (штат Мічаакан)	Франсіско Хіль-Дыяс
22-23 лістапада 2002	Індыя	Новы Дэлі	Ясвант Сінгх
16-17 лістапада 2001	Канада	Атава	Пол Мартын
24-25 кастрычніка 2000	Канада	Манрэаль (правінцыя Квэбэк)	Пол Мартын
15-16 сьнежня 1999	Нямеччына	Бэрлін	Ганс Эйхель

Крытыка

22 чэрвеня 2010 году міністар замежных справаў Нарвэгіі Ёнас Сьцёрэ ў інтэрвію нямецкаму часопісу заявіў: «„Група дваццаці“ ёсьць самапрызначанай групай. … Мы больш не жывем у XIX стагодзьдзі, калі вялікія дзяржавы сустракаліся і перакройвалі мапу сьвету. Нікому не патрэбны новы Венскі кангрэс». Ёнас Сьцёрэ падкрэсьліў: «Паўднёвая Афрыка ёсьць часткай, але не прадстаўніком Афрыкі. Саудаўская Арабія ёсьць часткай, але не прадстаўніком арабскага сьвету. Тады чаму Эўрапейскі Зьвяз прадстаўлены ў дадатак да 4 асобных дзяржаваў-удзельніцаў ЭЗ і 2-х іншых у якасьці назіральнікаў? Гэта непрымальна». Таксама ён удакладніў: «Гэта будзе абазначаць далейшае паўзучае абясцэньваньне адказных сусьветных арганізацыяў, калі рашэньні прыкладам Сусьветнай арганізацыі здароўя або Сусьветнай гандлёвай арганізацыі будуць дзейсна прымацца „Г20“». Сьцёрэ заўважыў: «малая, самапрызначаная група супраць астатняга сьвету — астатніх 170 або 171 дзяржавы. У такім сьвятле „Група дваццаці“ для міжнароднай супрацы ёсьць адным з найбольшых адкатаў з часоў Другой сусьветнай вайны»^[11].