Данута Бічэль

Дану́та Я́наўна Бічэ́ль (нар. 1 студзеня 1938 году, в. Біскупцы Лідзкага раёну Гарадзенскай вобласьці) — беларуская паэтка. Ляўрэатка Дзяржаўнай прэміі БССР імя Я. Купалы (1984) за зборнік вершаў «Дзе ходзяць басанож». Узнагароджана мэдалём. Займаецца грамадзкай, літаратурнай, асьветніцкай дзейнасьцю.

Данута Бічэль
Асабістыя зьвесткі
Нарадзілася	3 сьнежня 1937(1937-12-03)[1] (87 гадоў) Біскупцы, Лідзкі павет[d], Наваградзкае ваяводзтва, Польская Рэспубліка
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	паэтка, пісьменьніца
Гады творчасьці	1960 — цяпер
Мова	беларуская мова
Узнагароды	Літаратурная прэмія імя Янкі Купалы (1984)

Біяграфія

Нарадзілася ў сялянскай сям’і. Скончыла Наваградзкую пэдагагічную вучэльню (1957), аддзяленьне беларускай мовы, літаратуры і гісторыі Гарадзенскага пэдагагічнага інстытуту імя Я. Купалы (1962). З 1962 выкладала беларускую мову і літаратуру ў школах Горадні. Сябра СП СССР (1964). З 1982 загадчыца Дома-музэю Максіма Багдановіча ў Горадні.

Вядомая грамадзкая дзяячка, адна з арганізатарак і актыўных удзельніц суполкі Максіма Багдановіча.

У 1988 годзе выступіла ў Гарадзенскім унівэрсытэце на круглым па пытаньнях карыстаньня беларускае мовы ў БССР. Яна выказвалася за пераход усіх ВНУ БССР на беларускую мову^[2]. Д. Бічэль-Загнетава расказала пра сваю дзейнасьць па пашырэньні сеткі беларускіх клясаў у сярэдніх школах Горадні, Ліды. Яна разам з сябрамі «Паходні» гаварыла з бацькамі СШ № 25 (Горадня), а з бацькамі СШ № 15 (Горадня) не змагла, бо забараніў сустрэчу дырэктар школы. У Лідзе сябры «Руні» гаварылі з бацькамі СШ № 6 (Ліда), і 17 асоб напісалі заяву на вучобу сваіх дзяцей па-беларуску.

Зь верасьня 1988 — сяброўка БНФ. Сяброўка Беларускага ПЭН-цэнтру (1989). Брала ўдзел у мітынгах, якія праходзілі ў Горадні. Каардынавала дзейнасьць рэгіянальных суполак БНФ у Гарадзенскай вобласьці. Была адной з ініцыятарак выпуску самвыдавецкай газэты «Рэанімова». Уваходзіла ў групу падтрымкі кандыдата ў дэпутаты ВС БССР Міхася Ткачова (1990).

Творчасьць

У друку выступае з 1958 году (газэта «Літаратура і мастацтва»). У вершах, арганічна зьвязаных з народна-паэтычнай традыцыяй, апявае Радзіму, жыцьцё працаўнікоў вёскі, прыгажосьць роднай зямлі.

Аўтар зборнікаў паэзіі «Дзявочае сэрца» (1961), «Нёман ідзе» (1964), «Запалянкі» (1967), «Доля» (1972), «Ты — гэта ты» (1976), «Браткі» (1979), «Дзе ходзяць басанож» (1983), «Загасьцінец» (1985), «Даўняе сонца» (1987), «А на Палесьсі» (1990), «Божа, мой Божа» (1992), «Снапок» (1999), «На белых аблоках сноў» (2002), «Стакроткі ў вяночак Божай Маці» (2004), «Ойча наш…» (2008). Напісала паэмы і кнігі вершаў для дзяцей «Перапёлка» (1968), «Грыб-парасон» (1969), «Дзічка» (1971), «Рыжая палянка» (1971), «Дагані на кані» (1973), «Лузанцы» (1982), «Габрынька і Габрусь» (1985). Аўтар кнігі нарысаў, мэмуараў і эсэ «Хадзі на мой голас» (Вроцлаў, 2008), выдала кнігу прозы «Мост сьвятога Францішка» (2010).

Кнігапіс

• Данута Бічэль-Загнетава. Доля. Вершы. — Менск: Мастацкая літаратура, 1972. — 70 с. — 5000 ас.
• Бічэль Данута. Вершы. // Полымя : часопіс. — 1983. — № 4 (648). — С. 93—95.
• Ferdinand Neureiter Weißrussische Anthologie. Ein Lesebuch zur weißrussischen Literatur. — München: Verlag Otto Sagner, 1983. — С. 220—224. — 230 с. — (Slavistiche Beiträge). — ISBN 3-87690-252-5 (ням.)
• Данута Бічэль. Даўняе сонца. Лірыка / мастак П. М. Драчоў. — Менск: Мастацкая літаратура, 1987. — 398 с. — 4000 ас.
• Данута Бічэль-Загнетава. Вершы. // Маладосць : часопіс. — 1990. — № 11 (453). — С. 4—7.
• Данута Бічэль. Хадзі на мой голас / рэдактар Алесь Чобат. — Гародня, Wrocław: 2008. — 327 с. — (Гарадзецкая бібліятэка). — ISBN 978-83-89185-68-6
• Данута Бічэль. У краіне промняў ясных… Калыханка Ніне Мацяш. // Наша вера : штоквартальны рэлігійна-культурны часопіс. — 2009. — № 1 (47). — С. 58—60.
• Данута Бічэль. Мост святога Францішка. Успаміны. — Менск: Медысонт, 2010. — 288 с. — 500 ас. — ISBN 978-985-6887-78-2
• Данута Бічэль. Іду сцяжынаю да Бога. Вершы. — Менск: Про Хрысто, 2012. — 171 с. — 300 ас. — ISBN 978-985-6825-79-1
• Бічэль Данута. «На высокім цярпенні згару»: Вершы. // Роднае слова : штомесячны навуковы й метадычны часопіс. — 2013. — № 2 (301). — С. 24, 25.
• Данута Бічэль. Выган. Азерца з майго сну. // Наша вера : часопіс. — 2019. — № (1) 87. — С. 41—45.
• Данута Бічэль. Вершы. // Наша вера : часопіс. — 2019. — № (2) 88. — С. 52—54.
• Данута Бічэль. Гускі вяртаюцца. Вершы. — Гродна: ЮрСаПрынт, 2019. — 103 с. — 210 ас. — ISBN 978-985-7134-86-1
• Данута Бічэль. Радкі любові. // Літаратурная Беларусь : Культурна-асветніцкі праект ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» і «Новага часу». — 2021. — № 8—9 (180—181). — С. (7) 19.

Відэа

• Постаці: Данута Бічэль «Будзьма беларусамі» і «Трэці сэктар»
• Данута Бiчэль. Каложскi Дабравест Прэзентацыя паэтычнага зборнiка «Каложскi Дабравест». Сьвята-Пакроўскi катэдральны сабор, Гародня (7 лютага 2017).
• Данута Бічэль-Загнетава — «Хадзіце на мой голас» (Дакументальны фiльм) Беларускія пісьменьнікі

Аўдыё

• Васіль Белацаркоўскі. (7 сьнежня 2022) Данута Бічэль-Загнетава — Дзявочае сэрца (1961) (зборнік вершаў) Basil Bucolic
• Васіль Белацаркоўскі. (16 сьнежня 2022) Данута Бічэль-Загнетава - Нёман ідзе (1964) (зборнік вершаў) Basil Bucolic
• «Нёман, Каложа, Гродна» - абмяркоўваем творчасць Дануты Бічэль Подкасты Гродна