Сьмётанка

Сьмётанка^[2] — вёска ў Аршанскім раёне Віцебскай вобласьці, знаходзіцца за 15 кілямэтраў ад Воршы. Сьмётанка ўваходзіць у склад Зубаўскага сельсавету.

Сьмётанка
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Віцебская
Раён:	Аршанскі
Сельсавет:	Зубаўскі
Насельніцтва:	41 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 216
Паштовы індэкс:	211037[1]
Нумарны знак:	2
Геаграфічныя каардынаты:	54°23′4.99″ пн. ш. 30°23′31.99″ у. д.
Сьмётанка на мапе Беларусі ± Сьмётанка Сьмётанка

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Згадваецца ў 1669 годзе як вёска ў складзе маёнтка Копысь у Аршанскім павеце Вялікага Княства Літоўскага. Уладаньне Радзівілаў^[3][4].

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Маёнтак Копысь канфіскаваны ў ваяводы віленскага Князя Кароля Радзівілла пасьля першага падзелу Рэчы Паспалітай і анэксіі Віцебскага ваяводзтва 1772 году^[5]. Вёска Ляўкі з 2 жніўня 1773 году ў Аршанскім павеце Аршанскай правінцыі, з 22 сакавіка 1777 году да 31 сьнежня 1996 году ў Копыскім павеце, у Аршанскім павеце да аднаўленьня Копыскага павету 22 ліпеня 1802 году. Пасьля лівідацыі Копыскага павету 26 сьнежня 1861 году Ляўкі ў складзе Любініцкай воласьці Горацкага павету^[6]

У сярэдзіне ХІХ стагодзьдзя сяляне адносіліся да прыходу царквы Ўзьнясеньня Гасподняга ў Копысі ^[7]

Вера Александраўна Чачкова ў 1873 годзе выкупіла маёнтак Ляўкі разам зь вёскай Сьмётанка: 2799,5 дзесяцін зямлі пад лесам, 173 дзесяцін ральлі, 30 дзесяцін сенакосу й заводы: дражджавы, кафляны й два крупадзёрныя^[8].

У красавіку 1905 году амаль адначасова сяляне вёсак Сьмётанка й Ляўкі Горацкага, Вусьце й Бабінічы Аршанскага паветаў спынілі працу ў маёнтках і прадʼявілі уладальнікам свае патрабаваньні. Многія ўдзельнікі забастоўкі былі арыштаваны. Аднак сяляне не адмовіліся ад сваіх патрабаваньняў. Калі ў пачатку чэрвеня 1905 году земскі начальнік выклікаў на суд 18 сялян зь вёсак Ляўкі й Сьмётанка, якія прыцягваліся да адказнасьці, да яго прыйшлі ўсе сяляне гэтых вёсак. Уладальнікі вымушаны былі пайсьці на саступкі^[9].

У 1910 годзе сялянскай грамадзе належала 352 дзесяцін зямлі, сяляне вёскі складалі Сьмётанкаўскае сялянскае таварыства. Маёнтак Сьмётанка меў 1000 дзесяцін зямлі й належыў Л. Н. Чачкову. Вёска й маёнтак адносіліся да прыходу царквы Ўзьнясеньня Гасподняга ў Копысі^[10].

Найноўшы час

Насельніцтва

• XIX стагодзьдзе: 1857 год. Вёска Сьмётанка — 139 чалавек^[7];
• XX стагодзьдзе: 1910 год. Вёска Сьмётанка — 63 гаспадаракі, 213 мужчын, 211 жанчын; маёнтак — 39 мужчын, 30 жанчын^[10]; 1998 год — 50 гаспадарак, 86 чалавек;
• XXI стагодзьдзе: 2010 год — 41 чалавек

Асобы

• Марыя Філіповіч (01.01.1947, Сьмётанка — 17.02.2003, Менск) — беларуская пісьменьніца, журналістка.