Сіроцін

Сіро́цін, Сіро́ціна^[1] — вёска ў Беларусі, на рацэ Чарніцы. Цэнтар сельсавету Шумілінскага раёну Віцебскай вобласьці. Знаходзіцца за 8 км на поўнач ад мястэчка і чыгуначнай станцыі Шуміліна.

Сіроцін лац. Sirocin
Магдэбурскае права:	12 студзеня 1767
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Віцебская
Раён:	Шумілінскі
Сельсавет:	Сіроцінскі
Вышыня:	154 м н. у. м.
Насельніцтва:	269 чал. (2010)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 2130
Паштовы індэкс:	211254
Нумарны знак:	2
Геаграфічныя каардынаты:	55°22′27.98″ пн. ш. 29°37′27.98″ у. д.
Сіроцін на мапе Беларусі ± Сіроцін Сіроцін
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Сіроцін — даўняе магдэбурскае мястэчка гістарычнай Полаччыны. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаўся манастыр базылянаў.

Гісторыя

Герб Сіроціна з прывілея, 1767 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Упершыню Сіроцін упамінаецца ў XVII стагодзьдзі. У 1669 годзе пры тутэйшым манастыры базылянаў з фундацыі Грабніцкіх збудавалі царкву Раства Багародзіцы. Паселішча ўваходзіла ў склад Полацкага ваяводзтва.

У XVIII стагодзьдзі Сіроцінам валодаў Урбан Антоні Грабніцкі, на просьбу якога 12 студзеня 1767 году кароль і вялікі князь Станіслаў Аўгуст Панятоўскі надаў мястэчку Магдэбурскае права і герб з выявай Міхала Арханёла. У наш час гэты даўні герб атрымала мястэчка Шуміліна.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Сіроцін апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Полацкім павеце Віцебскай губэрні. На 1836 год у мястэчку дзеяла 5 юдэйскіх вучэльняў^[2].

На 1889 год у Сіроціне было 65 дамоў, на 1906 год — 335 двароў.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Сіроцін абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала мястэчка разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У 1924 годзе Сіроцін вярнулі БССР, дзе ён стаў цэнтрам сельсавету. Статус паселішча панізілі да вёскі.

На 2001 год у Сіроціне было 324 двары.

• Старыя здымкі і графіка мястэчка
• 
  Чыгуначная станцыя, 1870 г.
• 
  Праект Любавіцкай сынагогі, да 1915 г.
• 
  Праект сынагогі Хабад, 1910 г.

Насельніцтва

Дэмаграфія

• XIX стагодзьдзе: 1838 год — 404 чал. (207 муж. і 197 жан.), зь іх шляхты 1 муж., духоўнага стану праваслаўнага 2 муж. і 4 жан., мяшчанаў-хрысьціянаў 8 муж. і 11 жан., мяшчанаў-юдэяў 181 муж. і 163 жан., сялянаў зямянскіх 14 муж. і 19 жан., аднадворцаў 1 муж.^[3]
• XX стагодзьдзе: 1906 год — 900 чал.; 1999 год — 331 чал.
• XXI стагодзьдзе: 2001 год — 720 чал.^[4]; 2010 год — 269 чал.

Інфраструктура

У Сіроціне працуюць сярэдняя школа, клюб, бібліятэка, пошта.

Забудова

Вуліцы і пляцы

Афіцыйная назва	Гістарычная назва
Зарэчная вуліца	Полацкая вуліца
Палявая вуліца	Рынкавы завулак

Турыстычная інфармацыя

Страчаная спадчына

• Манастыр базылянаў (XVII ст.)
• Сынагога на Смалянскім завулку
• Сынагога Любавіцкая
• Царква Раства Багародзіцы (1907)