Уля Тойванэн

Уля То́йванэн (па-швэдзку: Ola Toivonen; нар. 3 ліпеня 1986 году, Дэгерфорс, Швэцыя) — колішні швэдзкі футбаліст фінскага паходжаньня, нападнік. Былы гулец нацыянальнай зборнай Швэцыі. Меў досьвед гульні на пазыцыях атакуючага паўабаронцы, адцягнутага й вылучанага нападніка й нават скрайняга паўабаронцы. Дзякуючы высокаму росту добра гуляў галавой, але аддаваў перавагу гуляць нагамі^[3]. У маладосьці Тойванэна параўноўвалі з Кімам Чэльстрэмам^[4]. У апошнія гады сваіх выступаў за нідэрляндзкі ПСВ Эйндговэн быў капітанам каманды.

Уля Тойванэн
Пэрсанальная інфармацыя
Нарадзіўся	3 ліпеня 1986(1986-07-03)[1][2] (39 гадоў) Дэгерфорс[d], Эрэбру, Швэцыя
Рост	190 см
Вага	75 кг
Пазыцыя	паўабаронца
Клюбы
Гады	Клюб	Гульні (галы)¹
2003—2005	Дэгерфарс[d]	41 (8)
2006	Эргрутэ Гётэборг	25 (6)
2007—2008	Мальмё	51 (17)
2009—2014	ПСВ Эйндговэн	139 (61)
2014—2016	Рэн	46 (14)
2015—2016	→ Сандэрлэнд	12 (0)
2016—2018	Тулюза	58 (7)
2018—2020	Мэльбурн Віктары[d]	38 (23)
2020—2022	Мальмё	54 (14)
Зборныя
2003	Швэцыя (да 17)[d]	2 (0)
2004	Швэцыя (да 18)[d]	6 (3)
2004—2005	Швэцыя (да 19)[d]	11 (6)
2006—2009	Швэцыя (да 21)[d]	28 (13)
2007—2018	Швэцыя	64 (14)

Кар’ера

«Дэгерфорс»

Уля зьяўляецца выхаванцам клюбу «Дэгерфорс» з аднайменнага мястэчка^[5], першы матч за асноўны склад якога правёў у 2003 годзе. У сэзоне 2004 году «Дэгерфорс» заняў першае месца ў сваёй зоне трэцяга па ўзроўні дывізіёну й у стыкавых матчах заваяваў месца ў другім па ўзроўні дывізіёне. У лістападзе 2005 году быў блізкі да пераходу ў стакгольмскі АІК^[6], аднак гэты пераход не адбыўся.

«Эргрутэ»

У сьнежні 2005 году перайшоў у клюб найвышэйшай лігі «Эргрутэ» з Гётэборгу^[7], сума трансфэру склала больш за 1 млн крон. У лютым 2006 году галоўны трэнэр «Эргрутэ» Зоран Лукіч высока ацаніў здольнасьці Тойванэна. Дэбютаваў Уля ў найвышэйшай лізе 1 красавіка 2006 году ў матчы першага туру супраць клюбу ГАІС^[8]. У наступным матчы, 10 красавіка супраць «Мальмё», забіў свой ​​першы гол у найвышэйшай лізе.

У чэмпіянаце Швэцыі 2006 году Тойванэн 24 разы выходзіў у стартавым складзе, адзін раз на замену й адзін матч прапусьціў з-за дыскваліфікацыі, забіў 6 галоў і аддаў 2 галявыя перадачы. Швэдзкі футбольны зьвяз абраў Тойванэна «Пачаткоўцам году 2006»^[9]. Паводле вынікаў сэзону «Эргрутэ» заняў апошняе месца ў Альсвэнскан і выбыў у Супэрэтан. Кантракт Тойванэна з клюбам быў разьлічаны яшчэ на 2 гады, але футбаліст не хаваў жаданьне пакінуць каманду.

«Мальмё»

У сьнежні 2006 году перайшоў у «Мальмё», кантракт быў разьлічаны на 4 гады^[10], сума трансфэру склала каля 6—7 млн крон^[11]. Мэдычнае абсьледаваньне выявіла ў Тойванэна траўму калена, і з-за гэтага пераход быў пад пытаньнем, але ўсё ж такі адбыўся. Трэнэрскі штаб «Мальмё» меркаваў выкарыстоўваць Тойванэна на пазыцыі цэнтральнага атакавалага паўабаронцы^[12], замест траўмаванага Яры Літманэна. Першы афіцыйны матч за «Мальмё» правёў 7 красавіка 2007 году ў першым туры чэмпіянату 2007 году. У матчы чацьвертага туру супраць АІКу забіў першы гол за «нябесна-блакітных»^[13].

ПСВ Эйндговэн

У сярэдзіне студзеня 2009 году перайшоў у ПСВ^[14], сума трансфэру склала каля 4 млн эўра^[15], 25% зь якіх дасталіся «Эргрутэ», кантракт быў разьлічаны на 3,5 году з заробкам больш за 5 млн крон у год «чыстымі»^[16]. У складзе ПСВ гуляў суайчыньнік Тойванэна Андрэас Ісаксан. Дэбютаваў за нідэрляндзкі клюб 24 студзеня 2009 году ў матчы супраць «НАК Брэда», які скончыўся зь лікам 2:2. У наступным матчы, супраць «Дэ Граафсхапу», забіў свой ​​першы гол за ПСВ і аддаў 2 галявыя перадачы.

«Рэн»

20 студзеня 2014 году Тойванэн афіцыйна далучыўся да францускага клюбу «Рэн», які выклаў за гульца 2,5 млн эўра^[17].

Міжнародная кар’ера

У сьнежні 2006 году Лярс Лягербэк уключыў Улю Тойванэна, у той час гульца «Эргрутэ», у склад зборнай Швэцыі для ўдзелу ў штогадовым студзеньскім турнэ па Амэрыцы, у якім удзельнічаюць толькі гульцы скандынаўскіх клюбаў^[18]. Першы матч гэтага турнэ, 14 студзеня 2007 году супраць зборнай Вэнэсуэлы, стаў для Тойванэна дэбютным у зборнай. Аднак толькі ў жніўні быў упершыню выкліканы ў склад паўнавартаснай зборнай Швэцыі на таварыскі матч супраць каманды Фінляндыі. У жніўні 2018 году Уля аб’явіў аб сканчэньні кар’еры ў нацыянальнай зборнай.

Дасягненьні

ПСВ:

• Уладальнік Кубка Нідэрляндаў: 2012
• Уладальнік Супэркубка Нідэрляндаў: 2012

«Мальмё»:

• Чэмпіён Швэцыі: 2020, 2021
• Уладальнік Кубка Швэцыі: 2022

Асабістае жыцьцё

Бацька Улі, Юр’я Тойванэн, зьехаў у Швэцыю зь Фінляндыі ў 1960-я гады, каб працаваць на фабрыцы. Нягледзячы на ​​фінскае паходжаньне бацькі, Уля не размаўляе па-фінску^[19].