Ціла

Ціла, Ціль — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Tilo
Паходжаньне
Мова(-ы)	германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы)	Ціль
Зьвязаныя імёны	Цілен, Цільвін, Цільмунт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Ціла»

Паходжаньне

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Ціла, пазьней Ціль (Tilo, Zilo, Zill^[1]) — імя германскага паходжаньня^[2]. Іменная аснова ціл- паходзіць ад гоцкага (ga)tils 'прыдатны, зручны, прыстойны'^[3][a]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Цілен, Цільвін, Цільмунт. Адзначаліся германскія імёны Zillen, Tziliwin, Zilimund.

У Польшчы адзначаўся тапонім (відаць, вытворны ад антрапоніму) Tylmin^[b] (1570 год)^[5].

У Прусіі бытавалі імёны Tyle, Tilko^[c] (1376 год)^[6].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Tile (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)^[7]; у Лынкменех. Нарибуту Стекаланцовъ семъ чоловековъ… а Тиля (1440—1492 гады)^[8]; у Лынъкменях Нарибуту шесть чоловековъ Стакалапаевъ… а Тиля (7 лістапада 1442 году)^[9]; в Оникштенском повете… земли пустовских… Тилевщину (18 студзеня 1514 году)^[10]; людей тяглых и пят земль пустовских въ Сомилишъской волости… а Тиловичи, три части Тиловичъ — служба (1529 год)^[11]; s panem Janem Cilewiczem… panem Piotrem Cilewiczem (1621 год)^[12][d].

Носьбіты

• Ян і Пётар Цілевічы — троцкія шляхцічы, якія ўпамінаюцца ў 1621 годзе

Цілевічы — літоўскі шляхецкі род^[21].

На гістарычнай Аршаншчыне існуе вёска Цілевічы.

Заўвагі

1. Польска-летувіская аўтарка Юстына Вальковяк прызнае за найбольш адэкватнае тлумачэньне іменнай асновы -ціль- з балтыйска-летувіскіх моваў ад латыскага iz-tilt 'вытрымаць, выцерпець'^[4] (не адзначаючы, аднак, часу першай фіксацыі адпаведнага слова з такім значэньнем у латыскіх слоўніках)
2. Адзначалася германскае імя Zillmann^[2]
3. Адзначалася старажытнае германскае імя Cilica^[2]
4. Таксама:

   • Цілка (адзначалася старажытнае германскае імя Cilica^[2]): земли пустовские леитские Жолудского повета… Тилковичов (17 кастрычніка 1516 году)^[13];
   • Цільвік: земълю пустовъскую у повете Городеньскомъ на имя Пирутевъщыну Тильвиковщыну (13 лістапада 1524 году)^[14], Тильвик Беитеневичъ^[15], Анъдреи Тильвиковичъ^[16] (1528 год), Цільвік (Cilwik) — прозьвішча, зафіксаванае ў XIX стагодзьдзі ў ваколіцах Сувалкаў^[17];
   • Цільгаўт (адзначалася старажытнае германскае імя Celgaud^[18]): Tilgauten (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)^[19];
   • Тыльман (адзначалася германскае імя Zillmann^[2]): Tylmon (15 жніўня 1783 году)^[20]