Эйса

Эйса (Ейса) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Eyse
Паходжаньне
Мова(-ы)	германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы)	Ейса
Зьвязаныя імёны	Ізбут, Ісавін, Ісад, Ішман / Эйсман, Ізмунт / Эйсімонт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Эйса»

Паходжаньне

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Іса, Гэйса або Эйса (Iso, Heyse, Eyse, Eisa^[1]) — імя германскага паходжаньня^[2]. Іменная аснова ісан- (эйс-, іс-) паходзіць ад гоцкага eisarn, германскага *isarna-, стараверхненямецкага îsarn, îsan 'жалеза'^[3][a]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Ізбут, Ісавін, Ісад, Ішман / Эйсман, Ізмунт / Эйсімонт (Эйсмант, Эйсмунт). Адзначаліся германскія імёны Isbodus, Isovin, Isada, Issmann / Eismann, Ismund / Eismund.

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскіх імёнаў Hysinboldus, Izbracht, Isinger, Isinrich, Isintrud (Istrud), Izalda (Izolda, Isaldis, Isoldis)^[7].

У Прусіі бытавалі імёны: Ayskawde^[b] (1400 год)^[9], Eyskant, Eyskor^[c] (1400 год)^[11]. У Інфлянтах у 1624 годзе адзначаўся шляхецкі род Эйсмутаў (Eismuth)^[12].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Павел Еисович (1524—1566 гады)^[13]; Jeysy… Eysaie… Isowicze (1744 год)^[14]; Petronela Ejsa (1820 год)^[15][d].

Носьбіты

• Павал Эйсавіч — лідзкі баярын, які ўпамінаецца паміж 1524 і 1566 гадамі

На гістарычнай Рэчыччыне існуе вёска Гайшын.

Заўвагі

1. Польска-летувіская аўтарка Юстына Вальковяк прызнае за найбольш адэкватнае тлумачэньне іменнай асновы -эйс- зь летувіскай мовы eisà, eĩšena 'хада, спосаб хады'^[4] (не адзначаючы, аднак, часу першай фіксацыі адпаведных словаў і іх значэньняў у летувіскіх слоўніках, тым часам слова ei̇̃sena упершыню фіксуецца толькі ў прускім слоўніку 1870—1874 гадоў^[5], а слова eisà — толькі ў сучасным Вялікім слоўніку летувіскай мовы^[6])
2. Адзначалася старажытнае германскае імя Isgaudus^[8]
3. Адзначалася старажытнае германскае імя Eiskeri^[10]
4. Таксама:

   • Ісель, Ішаль (адзначалася старажытнае германскае імя Isula^[16], Isilo^[17]): Marianna Isielewicz (1847 год)^[18], Andrzej Iszalewicz (1886 год)^[19];
   • Эйсен (адзначалася старажытнае германскае імя Isinus, пазьнейшае Eisen^[16]): Эйсен (Eisen) — прозьвішча, гістарычна зафіксаванае на тэрыторыі цяперашняй Летувы^[20];
   • Эйжвід: у Болцох 8 чоловековъ… Еижвидъ (1440—1492 гады)^[21];
   • Ішкалд (адзначалася старажытнае германскае імя Isgaudus^[8]): именье на Исколти, на имя Дудичи (17 жніўня 1518 году)^[22], на гістарычнай Наваградчыне існуе мястэчка Ішкальдзь;
   • Эйскірт (адзначалася германскае імя Isgerd^[23]): чоловековъ у Лынкгменскои волости… а Еискирта (27 чэрвеня 1498 году)^[24];
   • Эйшар (адзначалася старажытнае германскае імя Iser, пазьнейшае Eiser^[25]): у інвэнтары 1738 году ўпаміналася дзяржава Эйшарышкі (Ейшеришки) у Троцкім ваяводзтве^[26];
   • Ішман (адзначалася германскае імя Issmann^[27]): у актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналася сяло Ішманы (Ишманы) каля Прэнаў^[28];
   • Есімут (адзначалася германскае імя Eisenmut, Eisemuth^[29]): людеи… въ Белскомъ повете… Наръко доилид з братьею своею Есимутовича (3 красавіка 1525 году)^[30], у Інфлянтах у 1624 годзе адзначаўся шляхецкі род Эйсмутаў (Eismuth)^[31];
   • Айшнар (адзначалася старажытнае германскае імя Isinar, Isner^[32]): до бояр Виленского повета… Одама Оишнаровича (25 ліпеня 1525 году)^[33]