Эрык Сьвірскі

Ян Эрык Сьвірскі (? — па 1443) — літоўскі баярын, пачынальнік роду Сьвірскіх.

Эрык Сьвірскі
лац. Eryk Śvirski

Асабістыя зьвесткі
Памёр	па 1434
Род	Сьвірскія
Жонка	Дарота Сонька
Дзеці	Івашка, Некраш, Юры, Даўгерд, Пётар, Міхайла, Талімонт

Імя

Асноўны артыкул: Эрык

Эрых, Эйрых або Эрык, пазьней таксама Ірык (Erich, Eurich, Erik, Yric, Orikus^[1]) — імя германскага паходжаньня^[2][3]. Іменная аснова -эйх- (-эй-) (імёны ліцьвінаў Эйгерд, Эйман, Эймунт; германскія імёны Eygerðr, Eimann, Eymunt) паходзіць ад гоцкага agi 'лязо, булат, меч'^[4], а аснова -рых- (-рык-) (імёны ліцьвінаў Дзітрык, Індрых, Мондрык; германскія імёны Hindrich, Ditricus, Monderich) — ад гоцкага reiks 'магутны'^[5], германскага rikja 'магутны, каралеўскі'^[6].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Eryk^[7].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Ericus et Romani Swirzkych [sigilla] (20 студзеня 1433 году)^[8]; Cricus de Swirsk (27 лютага 1434 году)^[9]; Johannes alias Crig (13 ліпеня 1443 году)^[10]; Johannis alias Krik ducis de Swyr (28 верасьня 1449 году)^[11].

Біяграфія

Зь літоўскага роду Сьвірскіх, меў брата Рамана.

У 1433 годзе разам з братам засьведчыў Троцкую ўмову, а ў 1434 годзе — Гарадзенскую ўмову з Польшчай.

Ажаніўся з Даротай Сонькай. У шлюбе меў сыноў Івашку, Некраша, Юрыя, Даўгерда, Пятра, Міхайлу і Талімонта^[12].

У 1443 годзе разам з жонкай зрабіў наданьне віленскім франкішканам. У 1449 годзе ўпамінаецца як нябожчык, калі яго жонка надала віленскім францішканам дзесяціну зь зямлі ў Мядзеле.

Мова і культура

Асноўныя артыкулы: Ліцьвіны і Русіны

Карыстаўся пячацьцю з рускім надпісам «ПЕЧАТЬ ІЕРИКОСОВА» (Гарадзенская ўмова, 1434 год)^[13], яго брат — «ПЕЧАТЬ РОМАНОВА» (Троцкая унія, 1433 год)^[14], жонка — «КНЯЗЯ … ПЕЧАТЬ»^[11][15].

У сваёй лацінамоўнай грамаце 1443 году абумовіў наданьне «грычкі» (et precipue gryczky)^[16], сьведкамі чаго выступілі паны Юры Гастоўтавіч (Georgio Gottoltowicz), Аляксандар Ядогавіч (Alexandro Yadogowycz), Юшка Радзівілавіч (Yusko Radywylowycz) ды іншыя. Гэта адпавядае многім іншым тагачасным лацінскім граматам літоўскіх князёў і баяраў, дзе з азначэньнем «народны» («гутарковы») падаваліся менавіта беларускія словы^[17].