Агова

Аго́ва^[1] — вёска ў Беларусі, каля ракі Стругі. Уваходзіць у склад Ляскавіцкага сельсавету Янаўскага раёну Берасьцейскай вобласьці. На поўнач ад вёскі праходзіць аўтамабільная дарога М10.

Агова лац. Ahova / Agova
Краіна:	Беларусь
Вобласьць:	Берасьцейская
Раён:	Янаўскі
Сельсавет:	Ляскавіцкі
Насельніцтва:	284 чал. (2009)
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+375 1652
Паштовы індэкс:	225799
Нумарны знак:	1
Геаграфічныя каардынаты:	52°9′2″ пн. ш. 25°38′9″ у. д.
Агова на мапе Беларусі ± Агова Агова
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Назва

Асноўны артыкул: Агі

Агі або Ага (Agi, Ago) — імя германскага паходжаньня^[2].

Гісторыя

У 2014 годзе жыхар Янава Юры Селязьнёў выявіў у пясчаным кар'еры каля Агова на глыбіні 13 мэтраў крэмневыя рэчы. У 2018 годзе беларускія археолягі сабралі знаходкі ў Агове і прадставілі дасьледаваньні на навуковых канфэрэнцыях, дзе навукоўцы зь Нямеччыны і Францыі пацьвердзілі старажытнасьць артэфактаў. Геолягі з БДУ на чале з Аляксандрам Матузкам прыйшлі да высновы, што рэчы па геалягічных адкладах мелі ўзрост да 250 тыс. гадоў (Дняпроўскае абледзяненьне), што адсоўвала дату засяленьня Беларусі на 100 тыс. гадоў назад. Збор рэчаў з Агова налічваў звыш 2-х тыс. знаходак. Сярод іх былі рубіла, чопэры памерам да 7,5—10 см, пікі і адшчэпы. Адпаведныя знаходкі былі аднымі з найбольш старажытных помнікаў ва Ўсходняй Эўропе і мелі адпаведнікі толькі ў Нямеччыне^[3].

14 сакавіка 2024 году навуковы супрацоўнік Інстытуту гісторыі Аляксандар Вашанаў паведаміў, што знаходкі выявілі на пагорку каля Агова на глыбіні ад 3-х да 12 мэтраў у тры слаі. Пасьля дасьледаваньня ўзораў з дапамогай оптыка-стыпуляванага люмінісцэнтнага датаваньня вызначылі, што напластаваньне перастала бачыць сонечнае сьвятло прынамсі 400 тыс. гадоў таму за часам ніжняга палеаліту, які адносіцца да найстаражытнейшага пэрыяду ў гісторыі чалавецтва. Сярод знаходак былі скрэблы і нуклеюсы, а таксама пласьціны з далікатнай апрацоўкай. Жыхары дадзенага помніка эпохі ніжняга палеаліту былі старэйшымі за нэандэртальцаў, якім у Эўропе папярэднічаў гайдэльбэрскі чалавек. Пры гэтым археалягічны помнік быў падобным да помнікаў у Саксоніі і на Каўказе^[4][5].

У XIX ст. Агова ўваходзіла ў склад Пінскага павету Менскай губэрні^[6].

Насельніцтва

• 1909 год — 567 чалавек у вёсцы Агове і 19 чалавек у маёнтку Агове^[7]
• 1999 год — 342 чалавекі
• 2009 год — 284 чалавекі

Геалёгія

За 2 км на захад ад вёскі знаходзіцца Агоўскае радовішча пяску. Паклад у выглядзе 3 лінзаў зьвязаны з канцова-марэннымі адкладамі дняпроўскага зьледзяненьня.