Эдўард Нортан

Эдўард Нортан (па-ангельску: Edward Norton; нарадзіўся 18 жніўня 1969 году) — амэрыканскі актор, рэжысэр, прадусар, сцэнарыст ды апэратар, двойчы быў намінаваны на прэмію «Оскар».

Эдўард Нортан
Дата нараджэньня	18 жніўня 1969(1969-08-18)[1] (56 гадоў)
Месца нараджэньня	Бостан, ЗША[2][3]
Месца вучобы	Ўалд-Лэйская сярэдняя школа[d] (1987) Ельскі ўнівэрсытэт (1991) Ezra Stiles College[d] Ельскі коледж[d]
Занятак	кінаактор, кінарэжысэр, кінапрадусар, характарны актор, сцэнарыст, абаронца вакольнага асяродзьдзя, тэатральны актор, актор агучваньня, тэлеактор, актор, рэжысэр
Сябра ў	Гільдыя сцэнарыстаў Амэрыкі, Усход[d]
Бацька	Эдўард Маўэр Нортан (малодшы)[d]
Маці	Лідыя Робінсан Руз[d]
Дзеці	Atlas Norton[d]
Узнагароды	прэмія «Залаты Глёбус» за найлепшую мужчынскую ролю другога пляну — кінафільм[d] (1996) Los Angeles Film Critics Association Award for Best Supporting Actor[d] (1996) Boston Society of Film Critics Award for Best Supporting Actor[d] (1996) прэмія «Спадарожнік» за найлепшую мужчынскую ролю ў кінафільме[d] (1999)
IMDb	ID nm0001570
Эдўард Нортан у Вікісховішчы

Сям’я

Ягоная маці Робін, настаўніца ангельскай мовы, памерла ад пухліны мозгу ў 1997 годзе. Ягоны бацька — Эдўард-старэйшы, былы фэдэральны выканаўца ў адміністрацыі Картэра, зараз працуе ў арганізацыі па ахове гістарычных каштоўнасьцяў. Ягоны дзед — забудоўшчык Джэймз Роўз (сканаў у 1996 годзе), вядомы сваім фундушам у будаўніцтва горада Калумбія, штат Мэрылэнд і дапамогай у забудове ўнутранай гавані Балтымора і Бостанскага кірмашу Кўінсі. Ягоная сястра, Молі Нортан, вучылася ў Ўнівэрсытэце Вашынгтона і Лі.

Біяграфія

Нортан нарадзіўся ў Бостане, штат Масачусэтс, але вырас у горадзе Калумбія, штат Мэрылэнд.

У пяць гадоў Эдўард зацікавіўся тэатрам, неўзабаве пачаў займацца ў Арэстэйнаўскай Калюмбійскай школе тэатральнага мастацтва і ў восем гадоў дэбютаваў на сцэне ў мясцовай пастаноўцы.

Нортан скончыў вышэйшую школу Ўайлд Лэйк у 1985 годзе, затым Ельскі ўнівэрсытэт у 1991 годзе са ступеньню бакаляўра па гісторыі. У Елі Нортон па-ранейшаму займаўся тэатрам. Ён наведваў мноства факультэтаў, хоць драматычны ніколі ня быў для яго профільным. Актор Рон Лівінгстан быў ягоным сакурсьнікам і такім жа самадзейным акторам. Эдўард таксама вывучаў японскую мову і наведваў папулярную школу ангельскай мовы NOVA Group. Адразу пасьля атрыманьня дыплёма, ён адправіўся ў Японію, дзе працаваў у кампаніі свайго дзеда Enterprise Foundation. І толькі празь некалькі гадоў, у 1994 годзе, вярнуўшыся ў Нью-Ёрк, Эдўард вырашыў адмовіцца ад звыклай працы і цалкам прысьвяціць сябе акторскай кар'еры.

Падпрацоўваючы афіцыянтам, Нортан граў на некалькіх тэатральных сцэнах Нью-Ёрка, і ў выніку быў прыняты ў кампанію New York Signature Theater Company, чальцом рады дырэктараў якой ён зьяўляецца ў цяперашні час.

Дэбютам у кіно для Нортана стаў фільм «Першабытны страх» (1996), дзе ён згуляў маладога зьняволенага сацыяпата. За гэтую ролю ён атрымаў прэмію Залаты Глёбус і быў намінаваны на прэмію Оскар, як лепшы актор другога пляну. У далейшым яго ня раз намінавалі, у тым ліку і на лепшую мужчынскую ролю за гульню ў фільме аб нэанацыстах «Амэрыканская гісторыя Ікс» і за ўдзел у экранізацыі рамана Чака Паланіка «Байцоўскі клюб».

Апошні час ён гуляў самога сябе ў экспэрымэнтальным камэдыйным тэлесэрыяле «Стэла». Гэтак жа набыў ухвалу крытыкаў за ролю пракажанага караля ў фільме «Царства Нябеснае». У 2000 годзе ён дэбютаваў як рэжысэр, зьняўшы камэдыю «Захоўваючы веру». Сваёй гульнёй у фільме «Ілюзіяніст» 2006 году ён ізноў заслужыў станоўчыя водгукі крытыкаў. У 2019 годзе пабачыў сьвет яшчэ адзін фільм Нортана, дзе ён ня толькі выканаў галоўную ролю, але яшчэ быў прадусарам і рэжысэрам, «Сіраціна Бруклін».

У яго былі блізкія адносіны з акторкамі Сальмай Гаек, Дру Бэрымар і Кортні Лаў, зь якой ён гастраляваў як сэсійны гітарыст у яе групе Hole.

Фільмаграфія

Актор

Год	На беларускай	На мове арыгіналу	Роля
2019	Сіраціна Бруклін	Motherless Brooklyn	Ліанэл Эзрог
2014	Бэрдмэн	Birdman	Майк Шынэр
2008	Неверагодны Халк	The Incredible Hulk	Брюс Бэнэр/Халк
	Гонар і слава	Pride And Glory	Рэй Цірні
2006	Размалёваны вэлюм	The Painted Veil	Ўолтэр Фэйн
	Ілюзіяніст	The Illusionist	Айзэнхайм
2005	Гэта здарылася ў даліне	Down in the Valley	Харлан
	Царства нябеснае	Kingdom of Heaven	Балдўін IV
2003	Італьянскі крадзеж (у расейскім кінапракакаце Ограбление по-итальянски)	The Italian Job	Стыў Фрэдзелі
2002	25-я гадзіна	25th Hour	Монці Броган
	Чырвоны цмок	Red Dragon	Ўіл Грэм
	Фрыда	Frida	Нэльсан Ракфэлер
	Забіць Смучы	Death to Smoochy	Шэлдан Мопс/Насарог Смучы
2001	Лік (у расейскім кінапракаце Медвежатник)	The Score	Джэк Тэлер
2000	Захоўваючы веру	Keeping the Faith	айцец Браян Фін
1999	Байцоўскі клюб	Fight Club	Апавядальнік
1998	Амэрыканская гісторыя Ікс	American History X	Дэрэк Віньярд
	Шулера	Rounders	Лестар «Чарвяк» Мёрфі
1996	Усе гавораць, што я кахаю цябе	Everyone Says I Love You	Голдэн Спэнс
	Народ супраць Лары Флінта	The People vs. Larry Flynt	Алан Айзэкман
	Першабытны страх	Primal Fear	Ааран Стэмплер

Прадусар

Год	На беларускай	На мове арыгіналу
2019	Сіраціна Бруклін	Motherless Brooklyn
2006	Размалёваны вэлюм	The Painted Veil
2005	Гэта здарылася ў даліне	Down in the Valley
2004	Брудная праца	Dirty work
2002	25-я гадзіна	25th Hour
2000	Захоўваючы веру	Keeping the Faith

Рэжысэр

Год	На беларускай	На мове арыгіналу
2019	Сіраціна Бруклін	Motherless Brooklyn
2000	Захоўваючы веру	Keeping the Faith

Сцэнарыст

Год	На беларускай	На мове арыгіналу
2019	Сіраціна Бруклін	Motherless Brooklyn
2008	Неверагодны Халк	The Incredible Hulk

Апэратар

Год	На беларускай	На мове арыгіналу
2003	Экспэдыцыя па вялікіх рэках Юньняня (ТБ)	The Yunnan Great Rivers Expedition (TV)

Ганарары

• Італьянскі крадзеж (2003): $1 000 000
• 25-я гадзіна (2002): $500 000
• Чырвоны цмок (2002): $8 000 000
• Забіць Смучы (2002): $8 000 000
• Лік (2001): $6 500 000
• Першабытны страх (1996): $50 000