Азарычы

Аза́рычы^[3] (трансліт.: Azaryčy, руск.: Азаричи, Озаричи) — гарадскі пасёлак у Калінкавіцкім раёне Гомельскай вобласці Беларусі. Цэнтр Азарыцкага сельсавета. Насельніцтва 1140 чал. (2017)^[4].

Гарадскі пасёлак Азарычы з лева на права: царква па вул Дяржынскага; сельсавет; Мемарыял лагера смерці; бібліятэка, адміністрацыйны будынак; вуліца Касрычніцкая, адміністрацыйны будынак Сцяг Герб Краіна Беларусь Вобласць Гомельская Раён Калінкавіцкі Сельсавет Азарыцкі Каардынаты 52°27′53″ пн. ш. 29°15′25″ у. д.HGЯO Першая згадка XVI стагоддзе Гарадскі пасёлак з 1959 Плошча 2,671399 км²[1] Насельніцтва ▲1 222 чал. (1 студзеня 2025)[2] Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код (+375) 2345 Паштовы індэкс 247742 Аўтамабільны код 3 СААТА 3223860904 Азарычы Азарычы

Азарычы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Азарычы (значэнні).

Геаграфія

Гарадскі пасёлак знаходзіцца каля ракі Віша, за 42 км у напрамку на поўнач ад горада Калінкавічы, за 22 км ад чыгуначнай станцыі Халоднікі на лініі Жлобін—Калінкавічы, на аўтамабільнай дарозе Калінкавічы—Бабруйск (скрыжаванне дарог Р31 і Р34).

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

У сярэдзіне XVI стагоддзя уваходзілі ў Мазырскі павет Вялікага Княства Літоўскага. У 1786 годзе атрымалі права на 2 кірмашы штогод.

У складзе Расійскай імперыі

Еўдакім Раманаў. Сяляне ў полі ў абед. Азарычы 1913 год.

З 1793 года ў складзе Расійскай імперыі, з 1795 года належалі Лошкараву. У канцы XIX стагоддзя мястэчка, цэнтр воласці Бабруйскага павета.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай Азарычы абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. З 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі Азарычы ўвайшлі ў склад Савецкай Беларусі.

5 сакавіка 1920 года ў 13 гадзін мястэчка была занятае без бою польскімі войскамі. Зрабіла гэта паўночная калона 2-й брыгады кавалерыі пад кіраўніцтвам палкоўніка Кастэцкага, як частку аперацыі па адбіццю з рукаў бальшавікоў Мазыра^[5]. Летам 1920 года мястэчка зноў занята бальшавікамі.

У 1924—1931 гадах цэнтр Азарыцкага, у 1935—1960 — Даманавіцкага раёна БССР. У Вялікую Айчынную вайну акупіраваны захопнікамі з ліпеня 1941 года да 21 студзеня 1944 года. Немцы стварылі каля пасёлка тры канцэнтрацыйныя лагеры — Азарыцкія лагеры смерці, дзе знішчылі 16,5 тыс. чалавек. За 4 км на паўночны захад ад гарадскога пасёлка Азарычы знаходзіцца мемарыяльны комплекс вязням Азарыцкіх лагераў смерці.

З 1959 года гарадскі пасёлак^[6], з 1960 года ў Калінкавіцкім раёне.

Насельніцтва

• 2009 — 1340 чал. (перапіс)
• 2016 — 1159 чал.^[7]
• 2017 — 1140 чал.^[4]

Памятныя мясціны

• За 4 км на паўночны захад ад гарадскога пасёлка Азарычы знаходзіцца мемарыяльны комплекс вязням Азарыцкіх лагераў смерці.
• Свята-Петра-Паўлаўская царква

Вядомыя асобы

• Аляксандр Анатолевіч Ісачоў (1955—1987) — беларускі жывапісец, графік
• Рыгор Абрамавіч Шульман (нар. 1934), вучоны, доктар фізіка-матэматычных навук, прафесар
• Цімафей Барысавіч Ліякумовіч (нар. 1936) — беларускі літаратуразнавец. Доктар філалагічных навук (1994), прафесар (1992).

Гл. таксама

• Азарыцкі бой
• Пасёлкі гарадскога тыпу Гомельскай вобласці
• Пасёлкі гарадскога тыпу Беларусі