Аман (горад)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Аман (значэнні).

Аман (араб. عمان‎) — самы буйны горад у Іарданіі, сталіца краіны. У старажытнасці называўся Рабат-Амон, у эліністычна-рымскую эпоху — Філадэльфія. У VII—IX стагоддзях уваходзіў у склад арабскага Халіфата. З 1516 года і да канца Першай сусветнай вайны — у складзе Асманскай імперыі. Насельніцтва — 2,5 млн чалавек (2008).

Горад Аман араб. عمان‎ Сцяг[d] Краіна  Іарданія Каардынаты 31°57′ пн. ш. 35°56′ у. д.HGЯO Кіраўнік Yousef Shawarbeh[d] Першая згадка VII ст. Плошча 1 680 км² Вышыня цэнтра 776 м[1] Насельніцтва 1 919 000 чалавек (2010) Часавы пояс UTC+2 Тэлефонны код 6 Паштовыя індэксы 11110–17198 Афіцыйны сайт ammancity.gov.jo Аман на карце Іарданіі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Геаграфія

Горад размешчаны за 35 км на паўночны ўсход ад Мёртвага мора, за 110 км на ўсход ад Міжземнага мора і за 65 км на ўсход ад Ерусаліма. Горад размешчаны на сямі пагорках, якія прысутнічаюць на сцягу Іарданіі сяміканцовая зоркай.

Гісторыя

У XIII стагоддзі да н.э. горад Рабат-Амон быў сталіцай Амонскага царства. Гэта месца было пазней заваявана асірыйцамі, пазней — персамі, затым грэкамі. Пталамей II Філадэльф, грэчаскі кіраўнік Егіпта, пераназваў яго ў Філадэльфію. Горад стаў часткай каралеўства набатэяў да 106 года н.э., калі Філадэльфія апынулася пад рымскім кантролем і далучылася да Дзесяцігароддзя.

У 326 годзе н.э. хрысціянства стала галоўнай рэлігіяй імперыі і Філадэльфія стала месцам епархіі ў пачатку Візантыйскай эры. Адна з цэркваў гэтага перыяду знаходзіцца ў цытадэлі горада.

Філадэльфія была перайменаваная ў Аман на працягу эры Гасанідаў. Горад быў разбураны некалькімі землетрасеннямі і стыхійнымі бедствамі і заставаўся невялікім горадам і грудай руінаў да 1887. Усё памянялася, калі Атаманскі султан вырашыў пабудаваць чыгунку «Хіджазі», якая злучыла Дамаск і Медзіну, што палегчыла штогадовае паломніцтва хадж, і пастаянны гандаль.

Насельніцтва

Год Колькасць 1879 500 1906 5 000 1930 10 000 Год Колькасць 1940 20 000 1952 108 000 1979 848 587 Год Колькасць 1999 1 864 500 2004 2 315 600 2010 2 842 629 Год Колькасць 2015 4 007 526

Гарады-пабрацімы

•  Central Governorate^[d], Бахрэйн (2006)
•  Paphos Municipality^[d], Кіпр^[2]
•  Ісламабад, Пакістан (1989)
•  Алжыр, Алжыр (1998)
•  Анкара, Турцыя (1992)
•  Астана, Казахстан (1999)
•  Багдад, Ірак (1989)
•  Баку, Азербайджан (1989)
•  Бейрут, Ліван (2000)
•  Бухарэст, Румынія (1999)
•  Бішкек, Кыргызстан (2006)
•  Дамаск, Сірыя
•  Джыда, Саудаўская Аравія (1988)
•  Доха, Катар (1995)
•  Ерэван, Арменія (2015)
•  Жэнева, Швейцарыя (2005)
•  Калабрыя, Італія (2003)
•  Каір, Егіпет (1988)
•  Манрэаль, Канада
•  Маскат, Аман (1986)
•  Масква, Расія (2005)
•  Маямі, ЗША (1995)
•  Мостар, БіГ
•  Мілан, Італія (2005)
•  Нальчык, Расія (1994)
•  Нуакшот, Маўрытанія (1999)
•  Пекін, Кітай (1990)
•  Прэторыя, ПАР (2002)
•  Рабат, Марока (1986)
•  Рамала, Дзяржава Палесціна (2011)^[3]
•  Сан-Паўлу, Бразілія (1997)^[4]
•  Сан-Францыска, ЗША (2010)^[5][6]
•  Сана, Емен (1989)
•  Сараева, БіГ (2005)
•  Сафія, Балгарыя (2000)
•  Стамбул, Турцыя (1997)
•  Сілхет, Бангладэш
•  Токіа, Японія
•  Туніс, Туніс (1999)
•  Тэгусігальпа, Гандурас (2002)
•  Хартум, Судан (1993)
•  Цынцынаці, ЗША^[7]
•  Чыкага, ЗША (2004)

Славутасці

Музеі

• Іарданскі археалагічны музей
• Іарданскі музей народных традыцый
• Іарданскі музей фальклору
• Археалагічны музей Універсітэта Іарданіі
• Антрапалагічны музей Універсітэта Іарданіі
• Музей нумізматыкі / Цэнтральны банк Іарданіі
• Каралеўскі аўтамабільны музей